AKO en Bruna krijgen er binnenkort een concurrent bij op NS-stations. Relay opent er zeven winkels. De formule is eigendom van Lagardère Travel Retail. Directeur food en travel essentials Twan Vissers geeft tekst en uitleg.

Wat is Relay voor een formule?
"In Nederland wordt het een lees- en cadeauwinkel, in eerste instantie op NS-stations. Qua lezen kom je er alles tegen wat een reiziger mag verwachten. Kranten, tijdschriften, boeken. Daarnaast kun je er bijvoorbeeld een schrijfblok en een telefoonoplader halen. En waar we serieus op inzetten: het cadeau-segment. Zeg maar voor het vergeten cadeau. Voor als je er op je werk achter komt dat je nog geen cadeautje hebt als je ’s avonds bij iemand langsgaat.

We zien vaak op het station dat een boek al een cadeau is. De link naar andere cadeaus is dan ook goed te maken. Zo gaan wij onder meer kookboeken en olijfolie verkopen. Ook verkopen wij mindfulnessboeken en -tijdschriften, hier passen feelgoodproducten bij als Kusmi Tea en een Gusta-kaars. Ook hebben we cadeaus van merken als Lego, Iittala, Blond Amsterdam, Moleskine en Nijntje.

Lezen is over het algemeen een niet al te grote groeimarkt. Maar in hightraffic-omgevingen, zoals vliegvelden en treinstations, gaat het nog best goed. Dan zie je dat mensen voor onderweg iets te lezen willen kopen."

Relay heeft ruim duizend winkels in veertien landen. In hoeverre wijkt de formule in Nederland af van die in bijvoorbeeld België of Frankrijk?
"We kunnen als Lagardère flexibel inspelen op de behoeften van de landlords - de huurbazen - en op de wet- en regelgeving per land. In sommige landen mag je geen tabak verkopen. Dat doet iets voor je winkel. De NS heeft ons ook verzocht om geen tabak op te nemen in het assortiment, dus we gaan dat ook niet verkopen.

Maar in de aanbesteding stond ook dat we geen levensmiddelen mochten verkopen, zoals sandwiches. De NS heeft daarvoor al andere partijen om reizigers mee te bedienen. Maar in andere landen is Relay soms veel meer een convenience store, omdat dat daar de uitvraag is van de landlord."

En hoeveel verschilt Relay van AKO en Bruna?
"Het grootste verschil is hoe wij het cadeau-segment prominent willen vormgeven. Ook bij AKO en Bruna kun je uiteraard een krant, een Linda en het nieuwe boek van Johan Derksen kopen – net als bij ons. Cadeaus zijn bij ons geen ondergeschoven kindje, maar de belangrijkste categorie naast lezen. Bij Relay moet een reiziger altijd terechtkunnen voor een goed cadeau."

Waarom achten jullie nu de tijd rijp voor winkels in Nederland?
"Relay is een van de concepten van Lagardère. In Nederland hebben we de ambitie om in food, fashion en travel essentials actief te zijn. Met food doen we dat met Smullers en Yo! Sushi op stations. Met fashion doen we dat met allerlei kledingwinkels op Schiphol, achter de douane. En dit was nog onontgonnen gebied voor ons.

Wij exploiteren alleen op travellocaties, dus alleen vliegvelden en treinstations. En dan is het eigenlijk gewoon wachten tot er een aanbesteding komt. En dat was eind vorig jaar het geval. NS schreef een aanbesteding uit voor zeven leeswinkels op het station. Daar hebben we ons op ingeschreven."

Door de coronacrisis is het aantal reizigers enorm afgenomen. Dat schrikte jullie niet af?
"Het voordeel is dat je altijd een overeenkomst sluit voor een langere termijn. Het doet je achter de oren krabben, maar we hebben er met z’n allen geloof in dat de reiziger weer terugkeert. Je ziet het nu al gebeuren. En wij hopen dat die trend zich voortzet."

Wanneer gaat de eerste winkel open?
"Zoals het er nu uitziet, is dat de winkel in Breda. De opening zal in de derde week van oktober zijn."

En waar en wanneer komen de andere winkels?
"Daarna gaan er nog twee winkels open in Amsterdam, op het Centraal Station. Een daarvan in november. De ander pas in maart volgend jaar, omdat het casco dan pas beschikbaar komt. Ook in Rotterdam gaan er twee open. Eentje ook in november en de ander later dit jaar. Er komt er ook één in Den Haag, net voor of net na de jaarwisseling. En begin volgend jaar nog één in Delft. We zoeken in totaal zo’n 25 à 30 medewerkers: winkelmanagers en verkoopmedewerkers."

Hoeveel ruimte is er daarna nog voor deze formule in Nederland?
"We hebben zeker de ambitie om dit concept ook op Nederlandse vliegvelden te gaan doen op het moment dat daar een aanbesteding is. Maar eerst hebben we heel veel zin om deze zeven winkels op NS-stations goed op te starten en ontdekken of bepaalde dingen misschien anders moeten. Het is onze ambitie ook om het op stations grootschaliger uit te rollen als daar vanuit de NS een vraag ontstaat."

Foto boven artikel: de Relay-vestiging op de luchthaven van Berlijn, die vooral een leeswinkel is.