Komt-ie er wel of komt-ie er niet? De eventuele invoering van het coronatoegangsbewijs in winkels houdt de gemoederen flink bezig. Een rondje door retailland.

‘Retailers willen met z’n allen voorgoed uit de crisismodus komen en zijn daarvoor bereid om met extra maatregelen te komen. Zo kunnen we bijvoorbeeld minder klanten per m2 toestaan of het coronatoegangsbewijs invoeren zoals omringende landen doen.’ Ho, wacht. Het coronatoegangsbewijs invoeren? Wat zegt INretail daar? Is de brancheorganisatie van mening veranderd?

Een persbericht van INretail zorgde bij menig retailer en journalist voor gefronste wenkbrauwen. Dit leek een enorme draai. Want half november sprak de brancheorganisatie zich samen met de Raad voor Nederlandse Detailhandel en het Vakcentrum nog in niet mis te verstane woorden uit tégen de coronapas. ”Vanwege personeelskrapte en discussies die gaan ontstaan aan de winkeldeur, is het coronatoegangsbewijs onwerkbaar, niet handhaafbaar en niet effectief aan de winkeldeur.”

Nog steeds geen voorstander

Hoe zit dat nu, Jan Meerman? “Wij zijn nog steeds geen voorstander van het coronatoegangsbewijs”, zegt de algemeen directeur van INretail. Hij betreurt het dat wel die indruk is ontstaan. “We hebben dat niet goed neergezet. Dat is onze schuld.”
 

“Wij vinden gewoon dat de winkels open kunnen”, aldus Meerman. “Maar we weten ook dat het kabinet graag een coronatoegangsbewijs wil invoeren. De Tweede Kamer, de Eerste Kamer en de Raad van State hebben daar ook toestemming voor gegeven. Dus áls het kabinet beslist dat winkels alleen open mogen als er een coronatoegangsbewijs wordt geaccepteerd, dan vinden we dat beter dan dicht blijven. Dat is het verhaal."
 

Politieke chantage

Meerman hoopt dat het niet zover komt. Mochten winkels alleen onder voorwaarden open mogen, dan ziet hij veel meer in een maximumaantal klanten per winkel. “Dat vinden we wel een alternatief. Dat is beter handhaafbaar. Maar als een coronatoegangsbewijs moet, noem het politieke chantage, dan slikken we 'm door. Zij het dat we dan wel gaan praten over wie dit gaat handhaven.” 

INretail blijft gezamenlijk optrekken met de Raad Nederlandse Detailhandel en het Vakcentrum, zegt Meerman. “Wij zien niet het voordeel van een coronatoegangsbewijs. Integendeel: wij zien nog heel veel bezwaren.”

Dat geldt ook nog steeds voor de Raad Nederlandse Detailhandel, die woensdag ook met een persbericht naar buiten kwam. Al was dat volgens beleidsmedewerker Wouter Weide geen reactie op de verklaring van INretail. “Dat staat er los van. Het OMT komt binnenkort met een advies, het nieuwe kabinet treedt aan en de lockdown loopt volgende week af.”

Geen extra waarde

Weide: “Wij zien nog steeds geen overtuigend bewijs dat een coronatoegangsbewijs in winkels bovenop maatregelen als afstand houden en het mondkapje extra waarde zou toevoegen. En dat was wel de afspraak met de Tweede Kamer: het OMT moet dat wel aantonen voordat het wordt doorgevoerd.”  

Net als Meerman sluit Weide zijn ogen niet voor de realiteit. “Als het kabinet er wel voor kiest, dan zullen we wel moeten.” Maar hij benadrukt dat winkelen, met de eerder genoemde basismaatregelen, gewoon veilig kan. “Het ziekteverzuim onder medewerkers is in coronatijd niet toegenomen en het winkelen staat niet in de top 20 van besmettingshaarden van het RIVM.”

Winkels zo snel mogelijk open

Het Vakcentrum, dat de belangen behartigt van de zelfstandige retailondernemers, sluit zich daarbij aan. “Winkelbezoek is nauwelijks een bron van besmetting. Winkels moeten dus gewoon open en wel zo snel mogelijk na 14 januari”, staat in een woensdag uitgegeven verklaring. Het Vakcentrum blijft zich verzetten tegen de mogelijke invoering van een coronatoegangsbewijs voor een bezoek aan winkels.”

Het Vakcentrum wijst ook op de extra personeelsinzet met de daarbij behorende extra kosten die de controle van de coronapas met zich meebrengt. Bovendien werpt het een enorme drempel op om spontaan binnen te lopen. “Impulsaankopen zijn een belangrijk onderdeel van de omzet van winkeliers. Bovendien ontstaat een ongelijk speelveld. Klanten zullen uitwijken naar verkooplocaties waar zij ongehinderd naar binnen kunnen, met name in de grensstreken of online gaan bestellen.”

Niet op voorhand weggeven

Een coronatoegangsbewijs? Harry van der Zee, ceo van mannenmodemerk Profuomo, moet er niet aan denken. “Kansloos en tegenvallend dat jullie meebuigen”, was zijn reactie op de LinkedIn-pagina van INretail. Geef als brancheorganisatie niet op voorhand zaken weg, is zijn oproep.

“Wat mij betreft moet je zeggen dat je gewoon onbeperkt open wil”, legt Van der Zee aan RetailTrends uit. “Het is al twee jaar duidelijk dat er helemaal geen besmettingen plaatsvinden in de winkels, er kan gewoon veilig gewinkeld worden.”

Van der Zee vindt een coronatoegangsbewijs niet alleen ‘maatschappelijk en ethisch verwerpelijk’, ook economisch gezien is het volgens hem geen oplossing. “Het ondernemersbelang is dat wij onconditioneel en onbeperkt de winkels kunnen openen. Hoe je het ook wendt of keert: iedere maatregel die wordt opgelegd, werkt uiteindelijk omzetbeperkend.”