Wie dacht dat warenhuizen verleden tijd zijn heeft het mis. Althans, volgens Marjan Haselhoff. Zij wil met Tomo de eerste circulaire warenhuisketen in fashion en lifestyle neerzetten. Eerst in Nederland, daarna ook daarbuiten.

Marjan Haselhoff is al vijftien jaar ondernemer. Na al die tijd leiderschapstrainingen te hebben verzorgd voor directies en managementteams had ze behoefte aan iets nieuws. Tijdens een sabbatical kwam ze tot de conclusie dat ze in ieder geval iets wil doen waarmee ze bijdraagt aan een betere wereld. Liefst in combinatie met fashion, waar ze al haar leven lang affiniteit mee heeft.

Haselhoff ondervindt als consument hoe lastig het is om stijlvolle, duurzaam geproduceerde mode-items te vinden. “De donkergroene consument die al vijftien jaar duurzaam koopt heeft zijn adresjes inmiddels wel gevonden”, stelt zij. “Maar de grote groep consumenten die er nú aan toe is, daar is niks voor. Zij willen gemak, en niet eindeloos hoeven zoeken. Maar de markt is enorm versnipperd.”

Schuldvrij shoppen

Met Tomo (van: tomorrow) wil Haselhoff één plek creëren voor ‘schuldvrij shoppen’. Een circulair warenhuis in de winkelstraat en online. “We willen ons bedrijf op alle fronten zo circulair mogelijk inrichten”, verklaart ze. Dat begint met de merken, die zoveel mogelijk met gerecyclede of duurzame materialen moeten werken. Maar ook de bouw van de panden en de verwerking van de eigen afvalstromen moeten zo circulair mogelijk. “Honderd procent circulair is nog lang niet aan de orde”, erkent Haselhoff. “Honderd procent duurzaam ook niet. Maar we willen wel die kant op.”

De droom is er, de retailervaring niet. Daarom heeft Haselhoff een team om zich heen verzameld van mensen die de markt kennen. Zo is Wouter van der Leij als co-founder betrokken bij Tomo. Hij was eerder ceo van Welkoop en outdoormerk Nomad en werkte ook jarenlang bij V&D en Macy's. Jan Willem Boerhout en Dezso Racz (beiden ex-Rituals) zijn verantwoordelijk voor respectievelijk IT en finance.

Het assortiment wordt samengesteld door Martiene Raven, die al jarenlang een duurzame webshop had. Logo en look & feel zijn gemaakt door designer Chrissie Cremers. “Als je een goed team om je heen verzamelt hoef je niet zelf alle expertise te hebben”, zegt Haselhoff. “Het is juist verfrissend, omdat ik als buitenstaander een andere blik heb dan mensen die al jaren in de retail zitten.”

Van duur naar duurzaam

Tomo is nog op zoek naar een pand. Voor de eerste vestiging, die in september de deuren moet openen, zoekt de startup naar zo’n vijftienhonderd vierkante meter in een van de grote steden in de Randstad. Daar zit de doelgroep, vertelt Haselhoff. “We richten ons op consumenten in het midden- en hoogsegment die stijlbewust shoppen. Mensen die voorheen al wat duurdere merken kochten, en nu de overstap willen maken naar duurzamere keuzes.”

Haselhoff ziet ruimte voor in ieder geval vijf filialen in Nederland. Daarna moet de stap gemaakt worden over de grens, waarbij Duitsland prioriteit heeft. Het lijken grote ambities voor een bedrijf dat nog moet beginnen, maar dat is bewust. “Als je niet groot denkt, zul je nooit groot worden. Natuurlijk begint het met één filiaal en zullen we moeten zien of dat een succes wordt. Maar als je alleen aan dat ene filiaal denkt, zullen het er nooit meer worden.” Bovendien draait het voor Tomo om impact maken. “En dat lukt alleen als je veel filialen hebt.”

'Als je niet groot denkt, zul je nooit groot worden'

Het assortiment wordt zo breed als je van een warenhuis mag verwachten. Een grote fashionafdeling inclusief schoenen, tassen en sieraden. Lifestyleproducten als kussens, kaarsen en lampjes. Daarnaast is er een categorie persoonlijke verzorging/beauty en zijn er verschillende bijzondere hoekjes in de winkel te vinden. Zo werkt Tomo samen met een partij die huur- en abonnementsvormen aanbiedt. Er komt in samenwerking met The Next Closet een afdeling voor highend tweedehandsartikelen, een reparatieatelier, een workshopruimte en een pop-uphoek voor nieuwe innovatieve merken. En ook aan de foodfunctie van een warenhuis is gedacht, want er komt ook een circulair restaurant.

In gesprek met merken en investeerders

De merkkeuze zal in eerste instantie streng zijn, zegt Haselhoff. “Het liefst gaan we in zee met merken die vanuit hun dna duurzaam en circulair zijn opgericht.” De grotere merken die nog in transitie zijn zullen uiteindelijk ook wel volgen, maar worden kritisch in de gaten gehouden. “Alle merken moeten een lange vragenlijst invullen over hoe ze omgaan met onder meer grondstoffen, sociale omstandigheden en governance. Op basis daarvan kunnen we monitoren waar ze staan en houden we in de gaten of ze met het verstrijken van de tijd wel stappen zetten.” Momenteel heeft Tomo zo’n zeventig merken op het oog. De gesprekken zijn nog in volle gang.

Om de ambitieuze plannen te verwezenlijken is flink wat geld nodig, maar dat komt volgens Haselhoff wel goed. Er lopen gesprekken met allerlei investeerders. “Er zijn banken die mee willen doen en een grote partij uit de retailwereld wil een belang van tien procent. Daarnaast zijn we met verschillende angel investors bezig. Alle gesprekken zijn erg positief.”

Marjan Haselhoff

Tesla van de warenhuizen

Natuurlijk realiseert Tomo zich dat het niet de enige multibrandretailer is met oog voor duurzaamheid. De Bijenkorf heeft een uitgebreide duurzaamheidsstrategie en rapporteert regelmatig over de voortgang. Ook bij HEMA is een circulair businessmodel het streven. Toch denkt Haselhoff dat Tomo hard nodig is. “Elke branche heeft een nieuwkomer nodig om de markt open te breken. Een partij die vanaf de start zo duurzaam en circulair mogelijk werkt. Denk aan Marqt in de foodsector en Tesla bij de auto’s, daar vergelijken wij ons wel mee.”

Het grote verschil is dat een partij die vanuit een duurzame missie start meteen het juiste imago heeft. “Een partij als de Bijenkorf heeft prachtige ambities die ik van harte ondersteun. Maar je moet eindeloos opboksen tegen een niet-duurzaam imago, dat is niet zomaar uit je dna.” Bovendien duren de transities bij de grote ketens wat Haselhoff betreft te lang. “Daarom richten wij alles from scratch zo duurzaam mogelijk in. Daarmee denken wij bestaansrecht te hebben.”