RetailTrends belt iedere week met een expert over een opvallende actuele ontwikkeling. Deze keer: KvK-adviseur Gé Gijsen, over de toenemende interesse in crowdfunding door (startende) retailers. 
 

Van Fest tot Labfresh en van HEMA tot VanMoof: steeds meer retailers kloppen voor financiering aan bij particulieren via crowdfundingsplatforms. Wat zijn hier de voor- en nadelen van, en waar moeten retailers vooral voor oppassen? 

Waarom horen we de laatste tijd zoveel over retailers die via crowdfunding hun financiering willen rondkrijgen?  

“We zien dat heel veel ondernemers zoeken naar alternatieve financieringsvormen omdat banken terugtrekkende bewegingen maken. Sinds de coronacrisis zetten banken steeds meer in op de eigen producten, waardoor 9 van de 10 ondernemers gedwongen worden om naar alternatieven te zoeken. 
 

Ondernemers komen bij ons omdat de bank geen (volledige) lening verstrekt. Startende bedrijven hebben überhaupt kapitaal nodig om aan te kunnen kloppen bij de bank, wat vaak niet het geval is. Dan hebben ze een aantal andere opties: microfinanciering, leasen, crowdfunding of stapelfinanciering. 
 

Crowdfunding bewijst zich steeds vaker als goed alternatief voor een banklening. Hoewel deze optie voor een deel van de ondernemers minder solide of betrouwbaar voelt, is deze manier de afgelopen jaren volwassen geworden.” 

Is crowdfunding geschikt voor retailers? 

“Absoluut. Wekelijks starten er zo’n 4.500 tot 5.000 nieuwe bedrijven, waar vooral veel webshops en dergelijke tussen zitten. Deze starten vaak kleinschaliger, waardoor zij vaak niet direct de grootste kapitaalbehoefte hebben. In veel gevallen komt het eerste deel vanuit het eigen vermogen. Voor de volgende stap zou crowdfunding erg geschikt kunnen zijn.”

Je hoort met name veel retailers met een duurzame missie aankloppen bij particulieren. Is zo’n missie een randvoorwaarde voor succes? 

“Het was altijd wel de gedachte dat retailers met sociale credits via deze weg eerder aan financiering zouden komen. Maar inmiddels wordt er via crowdfunding ook geïnvesteerd in, noem het maar, de harde commercie. Daarnaast horen we ook van gevestigde retailers die zoeken naar herfinanciering, bijvoorbeeld voor groei of expansie. Daar blijken alternatieve financieringsvormen ook steeds vaker geschikt voor te zijn.”

Wat is volgens u het grote voordeel van crowdfunding? 

“Allereerst stelt het ondernemers in staat om onafhankelijk van de bank geld te lenen. Een bank wordt toch vaak gezien als partij met hoge eisen, wat het moeilijker maakt om projecten te realiseren. Terwijl je met crowdfunding in sommige gevallen al binnen een paar dagen het financieringsdoel heb gehaald. 
 

Daarnaast heb je met een crowdfundingplatform een slimme marketingtool in handen. Op zo’n platform voer je samen campagne, wat eigenlijk altijd bijdraagt aan de naamsbekendheid van een project. Je kunt particulieren vragen deze campagnes te delen, wat direct ook weer een voordeel is: er ontstaat een heel nieuwe dynamiek tussen de ondernemer en zijn investeerders. Particuliere investeerders voelen zich betrokken en worden waarschijnlijk ook klant, omdat het succes van het bedrijf dan ook in het eigenbelang is.”

Wordt zo’n campagne niet een populariteitswedstrijd? 

“Gedeeltelijk wel. Je ondernemersvaardigheden worden in deze financieringsvorm flink op de proef gesteld. Om je doel te halen, moet je bijvoorbeeld een goede marketeer zijn. Je moet jezelf promoten en dat kost tijd. Bij sommige campagnes halen ondernemers lang niet alles eruit. Je moet dus wel thuis zijn in dat vak. Dat vinden sommigen inderdaad lastig. Aan de andere kant is het opstarten van een nieuwe business voor veel mensen hun ‘kindje’, waarvan ze het niet erg vinden om mee te pronken.”

Kan het aankloppen bij particuliere investeerders niet door klanten worden geïnterpreteerd als iets negatiefs? Het lukt immers niet om zelf de financiering rond te krijgen. 

“Dat zou zeker het geval kunnen zijn. Vooral bij herfinanciering speelt dit een rol. Als je als gevestigde retailer zoekt naar extra kapitaal, moet je aan klanten kunnen verklaren waarom je dat nodig hebt als zij bijvoorbeeld de campagne voorbij zien komen. Vaak zit daar wel een goede reden achter, zoals uitbreiding naar het buitenland, maar dat moet je soms voor je geloofwaardigheid wel hard kunnen maken.”

Is imagoschade de grootste valkuil? 

“Eerder 'één van ‘de'. Het is altijd belangrijk scherp te blijven. Je moet goed kijken naar het platform dat je wilt gebruiken. Er zijn tientallen platformen actief, en daar zitten zeker een aantal partijen tussen waar je extra alert moet zijn of zij wel aan alle kwalificatie-eisen voldoen. Je moet goed zoeken naar een betrouwbare partij.
 

Daarnaast vergeet men vaak de risico’s die eraan kleven. We spreken nogal wat ondernemers die geen zicht hebben op hun administratie of financiën en dit hebben uitbesteed, waardoor ze niet weten hoe de zaken ervoor staan. Het wordt snel vergeten dat bij een faillissement aanspraak kan worden gemaakt op het persoonlijke vermogen. Ook kan crowdfunding in beginsel duurder uitpakken: vanaf de eerste maand moet je ook hier in ieder geval direct rente en aflossing gaan betalen. Je hebt dus vanaf moment één allerlei financiële verplichtingen.”

Zien ondernemers zo’n vliegende start te rooskleurig in? 

“Dat is mijns inziens de grootste valkuil, ja. Een businessplan moet goed in elkaar steken. Ondernemers houden lang niet altijd rekening met de wereld van vandaag en komen vaak met plannen die rusten op branche-informatie die alweer gedateerd is. Dat is gevaarlijk in een crisis. Als je rekening hebt gehouden met inkoopkosten van 10 euro, kan dat morgen alweer 20 euro zijn. Er zijn op dit moment zoveel randgebeurtenissen die van invloed zijn op een retailbedrijf. Want naast hoge personeels- en energiekosten, maken klanten terugtrekkende bewegingen. Er wordt massaal bezuinigd. Daar moet je rekening mee houden.”

Als beginnende retailers wel alle hokjes afvinken, is crowdfunding volgens u dan de financiering van de toekomst? 

“Het is zeker een blijvertje. In heel Europa, maar zeer zeker in Nederland krijgt het steeds meer vaste voet in het financieringslandschap. En dus de moeite waard om mee te nemen in een overweging voor vreemd kapitaal.”