Het doek valt voor supermarktketen Deen. Na bijna negentig jaar verdwijnt de retailer uit het straatbeeld en komen de tachtig winkels in handen van Albert Heijn, Vomar en DekaMarkt. “Investeren in e-commerce paste niet in onze filosofie”, zegt algemeen directeur Leendert van Eck. 

Deen werd in 1933 opgericht door Cornelis ‘Cor’ Deen, die samen met zijn vrouw Cornelia zijn eerste kruidenierswinkel opende aan de Koepoortsweg in Hoorn. Op diezelfde locatie werd in 1953 Deens eerste zelfbedieningswinkel geopend. Grondlegger Cor werd later opgevolgd door zijn zoons Koos, Dirk en Fons en inmiddels staat de derde generatie aan het roer van het Noord-Hollandse familiebedrijf.

De afgelopen decennia kwamen er heel wat filialen van Deen bij, waardoor de teller inmiddels op tachtig staat. Toch bleek verkopen nu de beste optie voor het familiebedrijf. Dat werd eind 2019 duidelijk, vertelt algemeen directeur Leendert van Eck. 

'Investeren in online brengt enorme risico's met zich mee'

“De jaren daarvoor hebben we veel scenario’s de revue laten passeren”, licht Van Eck toe. “Het supermarktlandschap is de afgelopen jaren drastisch veranderd; het online segment groeit enorm snel. Niet alleen door de coronacrisis, maar daarvoor ook al.” Dat terwijl e-commerce voor supermarkten nog altijd verliesgevend is. “En ‘online’ kaapt omzet weg bij je stenen winkels. Het is een hellend vlak”, stelt de algemeen directeur. “Het paste niet in onze filosofie om daarin te investeren. Dat zou enorme risico’s met zich meebrengen.”

Daarnaast lukte het Deen niet om de grote veranderingen in ‘de logistieke route’ – denk aan mechanisering in distributiecentra – bij te benen. “Ook op dat gebied moesten er honderden miljoenen geïnvesteerd worden.” Investeringen die de familie Deen niet kon (of wilde) opbrengen. “Verder is Deen een kerngezond bedrijf. Hoewel het met name voor de familie een enorm moeilijk besluit was, leek dit ons toch het goede moment om de keten te verkopen.”

De tachtig winkels, de distributiecentra in Hoorn en Beverwijk, het hoofdkantoor en de overige bedrijfsonderdelen worden stuk voor stuk verkocht. Albert Heijn neemt 39 supermarkten over, Vomar 22 en 19 winkels komen in handen van DekaMarkt. Partijen die ‘de Noord-Hollandse achtergrond’ delen en een lange staat van dienst hebben, aldus Deen. 

‘Logische stap’
Supermarktdeskundige Erik Hemmes vindt het een logische stap van Deen. Hij wijst onder meer op de achterstand bij regionale formules op het gebied van technologie, zoals zelfscan. Hemmes is wel verrast door de namen van de kopers. Hij had zijn kaarten op Jumbo gezet. “Die hebben er het meeste belang bij voor de verbetering van hun positie in Noord-Holland.” Al een jaar geleden noemde Hemmes in een gesprek met RetailTrends Jumbo als mogelijke overnamekandidaat.

Ook in zijn nieuwjaarsbrief had hij die voorspelling gedaan. “Maar goed, Jumbo is geen lid van Superunie (anders dan Vomar en DekaMarkt, red.). Elk lid van Superunie moet zijn winkels in eerste instantie aanbieden aan andere Superunie-leden. Kennelijk hebben ze gedacht dat de andere Noord-Hollandse Superunie-leden wat sterker moeten worden.” 

Jumbo
Deen zelf doet geen uitspraken over of Jumbo al dan niet in de race is geweest voor de overname, zegt de algemeen directeur. Toch kan Hemmes zich niet voorstellen dat de Veghelse keten geen gooi heeft gedaan naar Deen-winkels. “Het kan best zo zijn dat Albert Heijn gewoon het meeste heeft geboden. En dat meneer Frans Muller (de ceo van Ahold Delhaize, red.) zegt: ik laat me niet nog een keer het kaas van het brood eten door Jumbo.”

Hemmes: 'Misschien heeft Albert Heijn gewoon meer geboden dan Jumbo'

Hemmes is vooral verbaasd dat Albert Heijn 39 winkels overneemt. Hij vraagt zich af of de marktleider van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) wel toestemming krijgt. Albert Heijn heeft nu al een marktaandeel van 35 procent. “Ik had het idee: Albert Heijn neemt niet over, maar kijkt goed om zich heen waar ze zelf nog winkels zouden kunnen neerzetten. Dit is bijzonder.”

Daarnaast denkt Hemmes dat de overname van negentien winkels door DekaMarkt een flinke klus wordt voor moederbedrijf Detailresult, waar ook Dirk van den Broek onder valt. Beide formules zijn druk bezig met nieuwe concepten. “Ze krijgen het knap pittig.” Maar de keuze begrijpt hij wel. “DekaMarkt heeft de afgelopen twintig jaar nauwelijks uitgebreid.”

Personeel
Volgens Van Eck heeft de keuze voor Albert Heijn, Vomar en DekaMarkt met name te maken met de zorg voor het personeel. “Door in zee te gaan met deze ketens blijft de werkgelegenheid binnen Noord-Holland. Dat maakt het herplaatsen van werknemers veel eenvoudiger.”

'Voor het winkelpersoneel is de grootste verandering de naam op de gevel'

Zo heeft Deen al bekendgemaakt dat alle supermarktmedewerkers hun baan behouden. “Dat was een voorwaarde vanuit Deen”, aldus Van Eck. “De winkelmedewerkers behouden niet alleen hun baan, maar ook hun functie. Ze blijven in dezelfde winkels werken, binnen hetzelfde team. De grootste verandering is de naam op de gevel.” Voor de overige medewerkers worden de herplaatsingsmogelijkheden de komende tijd onderzocht. “We gaan voor maximaal baanbehoud.”

De transacties worden naar verwachting in de tweede helft van dit jaar afgerond en moeten daarvoor nog worden goedgekeurd door de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Daarnaast is de verkoop onder voorbehoud van advies van de betrokken ondernemingsraden en afstemming met de vakbonden. De familie Deen blijft zich daarna in elk geval bezighouden met de vastgoedtak, zegt Van Eck. "En zelf maak ik netjes de klus af, tot de laatste ombouwing. Daarna kijk ik wel verder."