De schreeuw om personeel wordt steeds luider nu het tekort aan werknemers toeneemt. Met serieuze consequenties tot gevolg. En de verwachting is dat het einde nog niet in zicht is. Hoe zorg je er als retailer voor dat het tekort aan werknemers je niet de nek omdraait? “Ga met je toekomstige werknemers in gesprek. Wat past bij hen en wat willen zij graag?”
 

Ruim vijftien procent van de bedrijven in de detailhandel kampt met een personeelstekort. Vooral in het tweede kwartaal van dit jaar is het aantal vacatures enorm gestegen, zo blijkt uit de barometer detailhandel van het UWV. Aan het einde van het tweede kwartaal lag het aantal openstaande vacatures in de detailhandel op ruim 36 duizend. Dat is 52 procent meer dan in het eerste kwartaal.
 

Het is voor het eerst sinds de start van de coronacrisis dat de vraag naar personeel zo hard stijgt. De vraag naar werknemers in de retail ligt zelfs boven het niveau van 2019. In totaal waren er aan het eind van het tweede kwartaal meer dan 35 duizend vacatures in de Nederlandse retail. Zoveel waren het er niet meer sinds het derde kwartaal van 2019. De meeste vacatures zijn er voor vakkenvullers en kassamedewerkers. Daarnaast wordt veel gezocht naar verkoopmedewerkers binnen food en fashion en managers/bedrijfsleiders.
 

Tekort aan gespecialiseerd personeel

Ook is er veel vraag naar personeel met gespecialiseerde verkoopkennis, laat arbeidsmarktdeskundige Freek Kalkhoven weten. “Bouwmarkten, interieurzaken, maar ook keuken- en badkamerzaken zijn voorbeelden van retailers die dit personeel zoeken. Voor wat je daar verkoopt is specifieke productkennis vereist, want klanten verwachten in zo’n winkel een gedegen advies. Mede daardoor zijn dit minder populaire segmenten om in te werken voor veel mensen.”
 

Praxis is zo’n bouwmarkt die momenteel merkt dat het lastiger is om nieuw personeel te vinden, vertelt HR-directeur Melithsa Demmers. “De coronacrisis heeft hier zeker impact op gehad.” Echt serieuze problemen heeft het tekort nog niet opgeleverd, vult Demmers aan. “Al zal het niemand verbazen dat ook wij het soms best spannend vinden om de bezetting gedurende 72 uur per week rond te krijgen.”

Tijdelijk en vast personeel

Waar de ene sector op zoek is naar mensen met specifieke kennis die ergens voor een langere tijd kunnen werken, wil de andere juist tijdelijke oproepkrachten, vertelt Kalkhoven. “Er zijn veel werkgevers op zoek naar personeel voor weekenddiensten en de koopavonden. Dit zijn alleen geen populaire diensten onder studenten en scholieren.”
 

“Aan de ene kant heb je dus de het tijdelijke werk waar wordt gezocht naar oproepkrachten en aan de andere kant heb je het vaste werk, maar daar zijn dan wel de juiste kennis en vaardigheden voor nodig”, vervolgt Kalkhoven zijn verhaal. “Niet elke scholier kan opeens een badkamer verkopen en niet elke werknemer die wel over die kennis beschikt, wil of kan zomaar in vaste dienst.”
 

'Een sluiting of tijdelijke sluiting is een serieus gevolg dat op de loer ligt'

Grote gevolgen door personeelstekort

De stijging van het tekort is volgens Kalhoven simpel te verklaren. “Veel winkels waren dicht tijdens de coronacrisis en gingen allemaal tegelijk weer open. Ook zijn sommige segmenten aan het groeien, omdat mensen bijvoorbeeld veel aan het verbouwen zijn. Daardoor hebben deze bedrijven gelijktijdig personeel nodig.”

Dat retail naast een aantal vaste medewerkers ook voor een groot deel leunt op flexibele krachten, helpt niet mee. “Die zijn toen ze hun baan in de retail verloren in andere sectoren gaan werken. Zo zijn er bijvoorbeeld veel jongeren overgestapt naar de GGD vanwege de goede arbeidsvoorwaarden. Als een beter salaris de reden is dat jongeren overstappen naar een baan, dan zou ik mij als werkgever of branchevereniging wel even achter mijn oren krabben.”
 

Kamp je als retailer met een structureel tekort aan personeel, dan kan dat grote gevolgen hebben voor je onderneming. “Je ziet in de horeca dat veel zaken een paar dagen dicht moeten. In de retail heb ik deze verhalen nog niet gehoord, maar je kunt je voorstellen dat een kleine onderneming die afhankelijk is van een paar personeelsleden dit ook kan overkomen. Een sluiting of tijdelijke sluiting ligt op de loer.”
 

Poging tot wegkaping personeel

Ook Action is constant op zoek is naar nieuw personeel, maar van een schrijnend tekort wil de retailer niet spreken. “Wel merken wij dat het aantrekken van de juiste mensen meer inspanning vergt. Daarnaast horen we steeds vaker dat winkelmedewerkers actief worden benaderd om over te stappen naar andere retailers of naar een andere branche zoals de horeca”, aldus een woordvoerder van de discounter. Ondanks deze mogelijke poging tot wegkaping ziet Action geen groei in de uitstroomcijfers van het personeelsbestand.
 

Hoewel de omzet weer stijgt en aan beschikbare locaties geen gebrek is, loopt ook Specsavers tegen een personeelstekort aan. “Voldoende franchisenemers en personeel om winkels te draaien, dat is echt de bottleneck”, vertelt directeur Remko Berkel. “Ik heb al één winkelopening moeten uitstellen omdat we onvoldoende mensen hadden.” Dat de opticienketen met franchisenemers werkt, maakt de zoektocht er niet makkelijker op. “Iedere winkel is owned & operated door een franchisenemer”, aldus Berkel. “Dat is net even lastiger dan een gewone werknemer vinden.”
 

In de zoektocht naar geschikte mensen bewandelt ook Specsavers verschillende paden. “Het is belangrijk je eigen DNA goed te laten zien”, zegt Berkel. “Net zoals je je op de winkelvloer moet differentiëren naar de klant, moet je dat ook richting toekomstige werknemers.”

Ook Praxis probeert nieuwe werknemers te werven door te laten zien wat voor bedrijf het is. Dat doet de dhz-retailer via de eigen online kanalen. “Hier vertellen we alles over de vacatures, maar delen we ook andere informatie die voor potentiële nieuwe collega’s belangrijk is zoals ‘Wat ga ik verdienen’, de opleidingsmogelijkheden, de cultuur en werksfeer", aldus HR-directeur Demmers. "Daarnaast laten we collega’s aan het woord die uit persoonlijke ervaring vertellen hoe het is om bij ons te werken."