RetailTrends belt iedere week met een expert over een opvallende actuele ontwikkeling. Deze keer: Tom Bastian, marktonderzoeker bij Multiscope, over de huidige stand van zaken in de e-bikebranche.  

Respectievelijk een bankschuld van bijna 35,5 miljoen euro en een verlies van zo’n 78 miljoen euro: bij e-bikefabrikant Stella en bij VanMoof lopen de zaken op het moment niet op rolletjes. Dat terwijl de positieve berichten over de elektrische fietsenmarkt lange tijd leidend waren. Zijn e-bikemerken door een teruggang in de bestedingen stuurloos geworden, of is de markt simpelweg verzadigd?

Bij twee Nederlandse e-bikemerken rommelt het. Wat is er aan de hand? 

“Wij schrokken niet zo van het bericht van VanMoof. Vergeleken met andere partijen is VanMoof eigenlijk een vrij kleine speler. Een innovator, dat zeker, maar als je kijkt naar hoeveel consumenten er een hebben, zijn dat er opvallend weinig. Het merk behoort qua marktaandeel niet in de top tien in Nederland. 
 

De reorganisatie van Stella is een heel ander verhaal. Dit is zeker een grote speler in de markt. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het een uitdager is in de e-bikebranche. 
 

Kijk, in onze onderzoeken vragen we consumenten altijd naar hun huidige bezit. Dat houdt in: nieuwe én gebruikte e-bikes. Niet naar de kassaregistraties in een bepaalde periode, waar bijvoorbeeld GfK gebruik van maakt. Daarom zien we in onze cijfers eigenlijk altijd een stijgende lijn. Logisch, al helemaal omdat de volumes in een relatief jonge markt vrijwel nooit snel afnemen. De verkoop neemt misschien wel af, maar het bezit zeker (nog) niet. 
 

Met dit in het achterhoofd waren we verbaasd dat Stella aan een reorganisatie toe is. Dit zien we namelijk niet terug in de bezitcijfers. We zien zelfs een heel lichte stijging van het aantal consumenten dat een Stella-fiets in bezit heeft ten opzichte van vorig jaar. Wel zou dat kunnen komen doordat sommige leveranciers bestellingen nu pas uitleveren. Dat Nederlanders in 2021 een bestelling plaatsten en deze nu pas geleverd worden. Dat heeft natuurlijk een vertragend effect op de cijfers.”

Staat de e-bikemarkt dan stil? 

“Dat zeker niet. De meer gevestigde merken hebben het afgelopen jaar een stuk beter gedaan. Het is natuurlijk speculatie, maar je kunt hieruit opmaken dat fietsmerken van PON (Gazelle, red.) en Accell Holdings (Batavus, Sparta) met een inhaalslag bezig zijn. Dat zien we ook terug aan de cijfers. 
 

Dat valt goed te verklaren doordat e-bikes voornamelijk nog door oudere doelgroepen worden aangeschaft. Hoewel ook steeds meer Nederlanders tussen de 18 en 34 jaar overgaan tot een e-bike aankoop, vormen ouderen toch de grootste doelgroep van de e-bikes. En deze doelgroepen zijn vaak toch meer aangetrokken tot gevestigde merken als Gazelle.”

Meer dan de helft van de Nederlandse 65-plussers fietst alleen maar elektrisch. Is er nog wel rek in de markt? 

“In de eerste cijfers van ons nieuwste onderzoek zien we dat de markt ook afgelopen periode weer gegroeid is. Toch verwachten we wel dat deze aan het verzadigen is. Op dit moment heeft 4 op de 10 Nederlanders een elektrische fiets, en we verwachten niet dat dat nog veel verder gaat groeien. 
 

Een bijkomend effect van zo’n groeiende – en volwasser wordende – markt is dat er tweedehands alternatieven komen voor producten. Van de elektrische stadsfietsen, is zo’n twintig procent aangeschaft in een gebruikte staat. Dat zie je bijvoorbeeld niet terug in kassadata, maar deze markt is het afgelopen jaar wel degelijk licht gestegen.” 

Zoeken e-bikemerken ook naar andere businessmodellen, zoals verhuur? 

“Van alle elektrische stadsfietsen is 97 procent in privébezit van de eigenaar. Van de overgebleven 3 procent is 2 procent eigendom van een leasemaatschappij. Hierin gaat het dus maar om een erg klein gedeelte van de markt. Daarin zien we ook het afgelopen jaar weinig verandering. Op basis daarvan zou ik dus niet zeggen dat dit model veel wordt toegepast, nee.” 

Her en der crossen al wat elektrische steps over de Nederlandse stoepen. Hoewel hier een boete op staat, kan ik me voorstellen dat de opkomst van dit soort vervoersmiddelen impact heeft op de verkoop van e-bikes. 

“Dat zijn inderdaad markten die aan het groeien zijn. Elektrische steps zijn nu nog niet toegestaan op de openbare weg in Nederland. Mocht daar iets in veranderen, dan voorzie ik zeker een behoorlijke shift in de marktaandelen. In veel andere Europese landen zijn ze wel toegestaan, waar ze vooral door jongere consumenten erg populair zijn. Daar zit echt een onderscheid in: e-bikes voor oudere consumenten en elektrische steps voor jongere doelgroepen.”

Gaan de Stella’s en VanMoofs in de branche een groter marktaandeel moeten afstaan wanneer de markt nog volwassener wordt? 

“Daar durf ik geen concrete uitspraken over te doen. Dat is gissen. De markt is inderdaad aan het verzadigen. Wat ik wel hard kan maken, is dat er sprake is van een behoorlijke afremming. Het aantal Nederlanders dat vorig jaar de intentie had om een e-bike aan te schaffen, is nu – een jaar later – gelijk gebleven. Dat houdt in dat de meeste Nederlanders die er een willen hebben, er inmiddels wel een hebben aangeschaft.”