Negentien jaar geleden ging Julie Wainwrights startup pets.com plotseling failliet en ging ze met pek en veren Silicon Valley uit. Nu is ze helemaal terug met The Realreal, dat tweedehands topmerken verkoopt en de authenticiteit garandeert dankzij curatoren. Pak de tissues en popcorn er maar bij, want dit is een ware feelgoodmovie.

Het leven van Julie Wainwright lijkt verdomd veel op een Hollywood-film, liefst met Kate Hudson als de jonge Wainwright en Meryl Streep als de oude Wainwright in de hoofdrollen. Prettige bijkomstigheid: het is ook nog een heuse retailfilm. Het script: een jonge, zeer ambitieuze vrouw gaat rond de eeuwwisseling een startup leiden in Silicon Valley. Pets.com is de naam: een onlinebusiness voor honden- en kattenvoer. De startup gaat veelbelovend naar de beurs en al heel snel gaat ‘t helemaal mis. Bedrijf failliet, aandeelhouders woedend, echtgenoot gaat ervan door en Wainwright wordt door zowat iedereen in Silicon Valley uitgekotst. Ze belandt in een diep, diep dal. Geen man, geen werk, geen geld. We zien Kate Hudson met een blik vol wanhoop.

Curatoren 
Vijftien jaar later. Wainwright heeft zowaar een nieuw bedrijf opgericht: The RealReal. En het is zowaar een zeer succesvol bedrijf. Lachende Meryl Streep in beeld, aanzwellende muziek. Einde film. The RealReal handelt in tweedehands spullen maar op een unieke manier. Er wordt enkel en alleen gehandeld in highend merken als Chanel, Cartier, Gucci, Hermès, Louis Vuitton en Rolex. Wie zo’n merk op zolder heeft liggen of in de kast heeft hangen kan ermee naar The RealReal. Daar wordt het bekeken en zo nodig gedetailleerd bestudeerd door een curator die drie vragen van antwoorden voorziet: 1) is het echt, 2) is het nog in goede staat en 3) wat is het waard? Elke curator heeft zijn eigen specialisme en daarin ook zijn sporen verdiend. In de verte heeft het wel wat weg van de experts bij Tussen kunst & kitsch. De verkopende partij moet akkoord gaan met de prijs die de curator bepaalt. Anders: geen deal. Het maakt The RealReal betrouwbaar. Er worden jurken verhandeld, jassen, rokken, juwelen, horloges, woonacces - soires en zelfs een keer een Picasso (de lit ho Jeu de la cape, door de kunstcurator bepaald op veertigduizend dollar). Als koper kun je online je bestelling plaatsen, maar op diverse plaatsen in de Verenigde Staten zijn er fysieke filialen van The RealReal en kun je de highend items bekijken, betasten en, uiteraard, kopen en kennismaken met de curatoren – inclusief hun witte handschoenen. The RealReal is een hit dankzij het grote aanbod van highend merken en dankzij het curatoren - stempel van betrouwbaarheid.
 

Waar het mis ging
Het curatoraspect is een idee van Wainwright zelf, sinds een paar jaar weer miljonair en sinds een paar jaar weer gelukkig. Eind jaren negentig had ze diverse hoge functies in Silicon Valley, wat best een prestatie genoemd kan worden. Silicon Valley was en is een ontzettend mannenbolwerk. Het was de tijd dat de internetbubbel groei - de en groeide, er miljarden dollars in duizenden s tartups werden geïnvesteerd en de burn-rates enorme hoogten en snelheden bereikten. En als vrouw mocht Wainwright er een beetje bij horen, want ze was hard, af en toe zelfs meedogenloos, one of the guys. Een van de vele startups was pets.com. Het leek een hit te worden en zo werd er ook over gesproken, vooral door Wainwright zelf. Net na de beursintro - ductie steeg het aandeel als een raket. Maar er waren wat dingen mis bij pets.com. Zo kwam men erachter dat een kis t hondenvoer nogal veel transportkosten met zich meebrengt en dat de pr ijsstelling hier geen rekening mee had gehouden. Kortom: op elke kist hondenvoer – en kattenvoer – werd verlies geleden.

'Ik dacht: als ik dit overleef, dan overleef ik alles. Ik móet terugkomen, hoe dan ook'

Het was van begin af aan een hopeloos businessmodel. Tel daarbij op een even arrogant als chaotisch management, een groot gebrek aan goede logistiek, veel te grote voorraden – en je hebt een bedrijf dat, vriendelijk gezegd, waardeloos is. Oh ja, dat speelde ook nog een rol: in het jaar 2000 vond er nog nauwelijks onlineshopping plaats. 99 procent van de Amerikanen wist amper wat het was, hoe het werkte en bestellen en bovenal betalen via online, daar stond die 99 procent erg wantrouwend tegenover. Zelfs dat onlinebedrijf twaalfhonderd kilometer ten noorden van Silicon Valley genaamd Amazon moest vechten om overeind te blijven. Er kwam een faillissement. Pets.com verdween na twintig maanden alweer van de beurs, wat bijna een historisch snelheidsrecord was en is. Te veel beloofd, niks gepresteerd. Het was 8 november 2000: doodmoe van de stress moest Julie Wainwright honderden mensen ontslaan en de bedrijfspanden sluiten. En toen, nog vermoeider, naar huis – waar haar man haar om vier uur ’s nachts opwachtte met het nieuws dat hij niet met zo’n loser wilde samenwonen en vervolgens het huis verliet. Terugblikkend: “Ik kwam in een hel terecht. Ik had geen enkel zelfvertrouwen meer, er was niets meer over van mijn ego. Iedereen háátte me.”
 

Ze had wat baantjes, schilderde veel, dacht nog meer na. En tijdens dat nadenken kwam ze tot deze conclusie: “Als ik dit overleef dan overleef ik alles. Ik maak er een keiharde les van. Ik móet terugkomen, hoe dan ook.” Ze had een voordeel: ze had niets meer te verliezen. Langzaamaan kwam ze weer tot leven. Er is een beroemde zin van de schrijver Frances Scott Fitzgerald: ‘There are no second acts in American life.’ Ja hoor, die zijn er wel. De Amerikaanse markt voor luxe - goederen (exclusief auto’s, privéjachten en privéjets) wordt door consultantbureau Bain geschat op jaarlijks zo’n 75 miljard dollar omzet. Dat zijn nogal wat goederen en dat levert als vanzelf een substantiële tweedehandsmarkt op. Op een keer was Wainwright op bezoek bij een vriendin – ja, die had ze weer – en die vriendin liet zien hoeveel highend merken ze in de kast had hangen. Allemaal items waar nooit meer iets mee gebeurde. Zo moeten er, bedacht Wainwright, talloze kasten en zolders volhangen met tweedehands luxe en zo moeten er tal van Amerikanen zijn die dol zijn op dit soort luxe maar er het geld niet voor hebben.
 

Wraak op het verleden
Zo ontstond het idee voor een marktplaats voor tweedehands highend producten. Ze had wel het een en ander van het verleden geleerd. Zo begon ze voorzichtig. Julie kocht zelf in, reed zelf naar het postkantoor en had een nuchter verhaal te vertellen zonder enorme beloften. Maar zelf de spullen beoordelen en de marktwaarde inschatten, daar had ze wat moeite mee. Ergo, ze mis te de expertise. En dat was in dit geval extra belangrijk. Met haar reputatie mocht ze geen fouten meer maken, moest ze honderd procent betrouwbaar zijn. Een tweedehands Louis Vuitton-koffer móest een echte Louis Vuitton- koffer zijn. Kwam het ding uit pakweg China dan zou dat dodelijk zijn voor de reputatie van The RealReal. Zo kwam er een volgend idee: dat van de curatoren. Ze nam er een paar in dienst, toen nog een paar, toen tientallen, toen honderden. Intussen groeide haar handel snel en de uitgaven – onder meer aan al die curatoren – eveneens.

'De luxe­ markt in de VS is goed voor een jaaromzet van zo’n 75 miljard dollar'

Ze had kapitaal nodig, investeerders. Het was nog niet zo eenvoudig om die te vinden. Ze begon met zoeken in Silicon Valley. Bekend terrein voor haar, weliswaar uit een ver, akelig verleden, maar toch: bekend terrein. Dat schoot niet erg op. Om te beginnen zijn je kansen in Silicon Valley al klein als je als vrouw een startup leidt. Laat staan een vrouw van midden vijftig, terwijl die Silicon Valley-investeerders doorgaans twintigers en dertigers zijn en per definitie van het mannelijk geslacht. Wat ook niet hielp: die potentiële investeerders begrepen het concept niet goed. Want ze rijden wel dure Tesla’s en vliegen in peperdure Gulfstreams, maar qua kleding, tja: afgetrapte sneaker s, versleten jeans, vale T-shirts en over sized hoody’ – toch wel enkele lichtjaren verwijderd van The RealReals highend fashion. Maar punt een, uiteraard, hielp dat verre, akelige verleden haar allerminst. Kort samengevat: zo’n vijftien jaar later werd ze in Silicon Valley nog altijd beschouwd als die onbetrouwbare feeks, dat mens dat er met pets.com een complete chaos van had gemaakt en wier man helemaal terecht... Maar ze gaf de moed niet op en zocht – en vond – elders wél investeerders. De eerste die toehapte was, jawel, een vrouw. In totaal vond ze vervolgens liefst 22 geldschieters, samen goed voor een bedrag van 173 miljoen dollar. Ze zag het ook, zij ’t een beetje, als wraak. Wraak op haar verleden, wraak op haarzelf, wraak op haar gemaakte fouten, wraak op Silicon Valley. Sweet revenge.

Wat een bak ellende kan opleveren: “Ik heb door wat ik heb meegemaakt meer innerlijke kracht gekregen, meer vasthoudendheid, meer lef, meer geduld, meer moed en vooral meer compassie dan ik ooit voor mogelijk had gehouden.” Oh ja: Julie Wainwright ging op 28 juni 2019 met The RealReal naar de beurs, ditmaal met een gezonde bedrijfsvoering en zonder al die poeha van weleer. PS: Van die man die van haar wegliep is nooit meer iets vernomen.