Somberheid troef bij ondernemers

Ondernemers zijn ongekend somber. De stemming onder hen is vergelijkbaar met die in 1981 en 1982, toen de Nederlandse economie kromp. Dat zei econoom Michiel Vergeer van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dinsdag, nadat het CBS een aantal cijfers over de economie had gepubliceerd.

Daaruit bleek ook dat Nederland op de rand van een recessie balanceert. De Nederlandse economie liet in het derde kwartaal voor het tweede achtereenvolgende kwartaal geen groei zien. ''We ontkomen er niet aan'', meent Vergeer, verwijzend naar de rest van de eurozone, die al in een recessie verkeert.

Het vertrouwen van ondernemers in de industrie liet in de december de grootste maandelijkse afname zien sinds 1985, toen het cijfer voor het eerst maandelijks werd berekend. Dat komt volgens Vergeer door de tegengevallen orderontvangst uit het binnen- en buitenland. Een sterk toegenomen deel van de ondernemers (38 procent) rekent de komende drie maanden op een lagere productie.
Het consumentenvertrouwen lijkt zich de laatste maanden te stabiliseren en steeg in december tot min 28, van min 29 in november. Het negatieve cijfer betekent dat er nog altijd meer zwartkijkers zijn dan optimisten waar het gaat om het economisch klimaat.

Zo somber als in 2003 is de consument niet. ''Dat komt omdat de koopkracht zich gunstig ontwikkelt'', zei Vergeer. ''We zien een mooie loonstijging en een meevallende inflatie. En ook de prijzen in de industrie gaan omlaag.'' Hoewel huishoudens nauwelijks meer uitgaven vergeleken met vorig jaar, waren consumenten rond de feestdagen meer bereid tot het doen van aankopen. Over duurzame aankopen als meubelen of een wasmachine waren ze minder negatief. Wel denken meer consumenten (bijna 60 procent) dat de werkloosheid de komende twaalf maanden stijgt.