Meneer J. zou zijn wenkbrauwen fronsen bij het zien van de huidige situatie van zijn Blokker-concern. De retailorganisatie van eenzelfde iconisch kaliber als V&D en HEMA heeft weleens betere tijden gekend. Net als deze ketens kampt Blokker Holding met sterke concurrentie, dalende omzetten en een grote organisatie die niet bepaald flexibel kan reageren op het nieuwe retaillandschap. Waar HEMA en V&D de problemen nog enigszins kunnen controleren omdat er maar één formule is, kampt Blokker Holding met elf winkelketens. En die zijn allemaal eigenlijk niet echt te onderscheiden van branchegenoten, stelt retailkenner Rupert Parker Brady. Dat is ook niet zo gek als je bedenkt dat de formules over het algemeen imitaties zijn van concurrenten. ‘If you can’t beat them, join them’, lijkt het adagium waarmee Blokker Holding lange tijd een antwoord dacht te hebben op de nieuwe retailwereld. ‘Snoept Action omzet weg bij de huishouddivisie? Dan dichten we dat lek toch gewoon met Big Bazar?’
Vooropgesteld: de prestaties van Blokker Holding an sich zijn bewonderenswaardig. Het is niet voor elke retailer weggelegd om sinds 1896 nieuwe winkels en formats te introduceren en een plek te veroveren in de harten van Nederlandse consumenten. Eerder dit jaar werd de gelijknamige winkelketen bijvoorbeeld nog uitgeroepen als klantvriendelijkste offline retailer.
Het grote aantal formules, de vele winkels en bijbehorende pionnen op het speelbord hebben echter onherroepelijk een keerzijde. Blokker Holding is verworden tot een log conglomeraat dat slagkracht mist. Online verkoop? Winkelsluitingen? Reorganisaties? Het concern hield zolang mogelijk de boot af.
Wat hierbij wellicht een rol peelt, is dat de urgentie bij het bemiddelde familiebedrijf lange tijd niet groot was. Inmiddels is dat wel het geval, gezien het feit dat de bonden eerder dit jaar vrij snel instemden met de reorganisatieplannen. “Er moet daar wat gebeuren”, erkende bestuurder Twan van Lieshout van FNV na een blik in Blokkers boeken.
De jaarcijfers over 2014 liegen er dan ook niet om. De operationele winst van Blokker Holding is in 2014 met 53 procent gedaald naar 65,3 miljoen euro. Vooral de omzetontwikkeling binnen de sector huishoud valt tegen. Pas in 2017 worden de eerste vruchten verwacht van de formulevernieuwing die dit jaar is ingezet, liet toenmalig ceo Roland Palmer destijds weten.
De Blokker-winkels presteren nu al echter beter dan verwacht, zo vertellen bronnen uit de markt aan RetailNews. Een prettig gevolg van de televisiecampagne die de huishoudketen dit voorjaar lanceerde. Dat Blokker voor het eerst sinds 2012 zijn gezicht weer op de buis vertoonde, was volgens inmiddels oud-directeur Jack Peters onderdeel van een nieuwe aanpak. “De campagne staat symbool voor de vernieuwing die wij in gang hebben gezet", aldus Peters.
Blokker Holding begint langzamerhand ook zijn andere formules te vernieuwen. Zo test Leen Bakker in thuishaven Raamsdonksveer een winkelconcept dat de woonketen moet onderscheiden van andere aanbieders.
Ook op speelgoedvlak staan er veranderingen op stapel. De hoofdkantoren van Bart Smit en Intertoys sluiten en worden samen gevestigd in een nieuw pand in Amsterdam. Vanaf 1 november staat de nieuwe organisatie onder leiding van één directie en algemeen directeur Steven van Nieuwenhuijzen. Het moederconcern benadrukt dat de wijziging alleen gevolgen heeft voor de werknemers op het hoofdkantoor, maar bronnen bekend met de situatie beweren tegenover RetailNews iets anders.
Deze integratie is volgens hen de eerste in een reeks besluiten. Intertoys is winstgevend, terwijl Bart Smit dat niet is. Blokker Holding zou de ontwikkelingen van Bart Smit nauwlettend volgen, om de komende twee à drie jaar een besluit te nemen over de voortzetting van deze formule. De stappen hebben verder mogelijk gevolgen voor de zeventig overlappende winkels en de twee distributiecentra.
Blokker Holding kampt niet alleen met moeilijke marktomstandigheden. Binnen de top heerst onrust. Na het vertrek van ceo Roland Palmer eerder dit jaar, stapten deze week Blokker-directeur Jack Peters en Maxitoys-directeur Tony Mettens op. Waar Peters vertrok ‘na een verschil van inzicht met de concerndirectie’, zou Mettens moeite hebben met het nieuwe bewind onder interim-ceo Theo de Kool. ‘De Kool stuurt alleen op financiën en niet op commercie’, zo luidt de kritiek.
De vervanger voor Peters is inmiddels gevonden in de persoon van Rob Heesen, die over komt van HEMA. Ingewijden melden echter dat Blokker Holding eigenlijk op zoek was naar een algemeen directeur voor Blokker Benelux. Blokker Nederland en Blokker België worden nu nog separaat aangestuurd, maar dat zou met die nieuwe functie kunnen veranderen. Het concern ontkent die zoektocht echter. Wellicht is zo’n rigoureuze integratie nog een stap te ver voor een retailorganisatie waar vernieuwing nu eenmaal nooit echt hoog in het vaandel heeft gestaan.
In het septembernummer van RetailTrends staat een portret van Jaap Blokker en zijn rol binnen het Blokker-concern. RetailTrends 9 verschijnt 11 september. In de 34 jaar waarin Meneer J. leiding gaf aan het concern, duldde hij weinig tot geen tegenspraak van zijn directeuren en wist hij de gelederen behoorlijk gesloten te houden. En dat is nu net even anders.
Reacties 0