Door Nick Möller
Redactie RetailWatching

De kogel is door de kerk: Bart Smit verdwijnt uit het straatbeeld. Ook Toys XL moet eraan geloven, de speelgoedketen waar Blokker Holding al aandeelhouder van was sinds het Toys ‘R’ Us heette. Twee maanden terug werden alle resterende aandelen in de veertien vestigingen tellende formule overgenomen. Dat Blokker Holding alleen verder wil met Intertoys, werd vorig jaar al duidelijk gemaakt op RetailNews. Het bericht – destijds afgedaan als ‘volstrekte onzin’ – werd dinsdag officieel bekrachtigd vanuit het hoofdkantoor in Amsterdam-Zuidoost.

Verstandig, vindt merkenstrateeg Paul Moers. “Het zijn twee sterke merken, maar Intertoys heeft mijns inziens meer merkkracht dan Bart Smit. De naam Bart Smit heeft toch iets kneuterigs over zich”, stelde hij eerder al. Met één merknaam verder gaan, levert bovendien aantrekkelijke kostenbesparingen op. Het is volgens Moers erg kostbaar om meerdere merknamen in de lucht te houden. Niet alleen het managen van die formules heeft een prijskaartje, al die labels hebben van tijd tot tijd investeringen nodig om relevant te blijven. “Het is alleen interessant om meerdere merken te voeren als ze voldoende uit elkaar liggen. Bij speelgoedwinkels is dat verschil gering.”

De eerste stap van de integratie van Bart Smit en Intertoys werd vorig jaar in augustus genomen. Destijds maakte het concern bekend de hoofdkantoren van de twee formules te sluiten, om ze samen in een nieuw pand naast de kantoren van Blokker Holding en Nextail in Amsterdam te vestigen. Bovendien kwam de nieuwe organisatie onder leiding van één directie te staan, met Steven van Nieuwenhuijzen als eindverantwoordelijke.

Nu de verhuizing is afgerond, gaat de integratie een stapje verder. De winkels van Bart Smit worden begin komend jaar omgebouwd tot Intertoys, gevolgd door de megastores van Toys XL. Online blijft alleen intertoys.nl actief. Door op één winkelformule te focussen hoopt het concern de service, het on- en offline assortiment en de winkelbeleving te verbeteren. “Zo verwachten wij met nieuwe en verrassende innovaties te komen die de formule favoriet en relevant houden voor de klant van de toekomst”, aldus Van Nieuwenhuijzen.

De keuze voor Intertoys is volgens de organisatie logisch: dat merk heeft meer winkels en kent een sterk netwerk van franchisers. Daarbij wordt voorbijgegaan aan de financiële resultaten van de twee speelgoedformules. Waar Blokker Holding zich in zijn laatste jaarverslag beperkt tot de melding dat de resultaten in zijn speelgoedtak achtergebleven door tegenvallende margeontwikkelingen en kostenstijgingen, wist RetailNews vorig jaar al te melden dat Intertoys in tegenstelling tot Bart Smit winstgevend is. En dat is natuurlijk niet onbelangrijk in een tijd waarin het detailhandelsbedrijf voor het eerst in zijn lange geschiedenis te maken heeft met rode cijfers.

De keuze om twee van de drie formules te schrappen komt voort uit de zeer concurrerende speelgoedmarkt. Er zijn simpelweg te veel winkels in deze sector, stelde toenmalig sectoreconoom retail Mathijs Deguelle van ABN Amro anderhalf jaar terug al. Inmiddels is het aantal speelgoedwinkels volgens cijfers van CBS teruggelopen van 950 in 2008 naar 645 nu. “Pas als de overcapaciteit uit de markt is, ontstaat er weer een gezonde situatie. Dat doet pijn, maar is wel nodig”, aldus Deguelle.

In de fysieke winkelstraat is Blokker Holding marktleider met zijn speelgoedformules en Marskramer, Blokker, Xenos en Big Bazar, die ook allemaal speelgoed verkopen. Online moet het concern echter buigen voor bol.com, dat significant meer speelgoed zou verkopen dan de webwinkels van Bart Smit en Intertoys samen. Bol.com is met zijn A-merken een grote concurrent voor deze speelgoedformules aan de bovenkant van de markt. Zusterformule Big Bazar en Action hebben de onderkant van de markt in handen, al zien zij ook dat Kruidvat steeds meer speelgoed verkoopt in een nog altijd groeiend aantal vestigingen.

De grote vraag is wat er met het aantal vestigingen van Blokker Holding gebeurt. Bart Smit leverde vorig jaar al acht van de 235 winkels in. Intertoys telde er met 301 vestigingen twee minder dan een jaar terug. Inclusief de megastores van Toys XL heeft het concern dus liefst 542 speelgoedwinkels in ons land. Zijn dat er te veel? Niet als het aan Blokker Holding ligt. “Alle winkels van Bart Smit worden omgebouwd”, benadrukt een woordvoerder. Al weet zij ook te melden dat ‘in een klein aantal gevallen’ winkels van Bart Smit en Intertoys wel erg dicht bij elkaar zitten. “Maar we hebben nog geen beslissing genomen over wat we daarmee gaan doen. We zijn nog op zoek naar een oplossing, die afhankelijk is van de lokale marktomstandigheden. Het is niet zo dat we in zulke gevallen per definitie de Bart Smit-locatie sluiten.”

Dat er tussen de ketens sprake zou zijn van een winkeloverlap van zeventig vestigingen, wordt niet vanuit het hoofdkantoor bevestigd. Mocht Blokker Holding daadwerkelijk van plan zijn een dergelijk aantal panden te sluiten, zal dat echter snel duidelijk worden. Vakbond CNV houdt de boel namelijk scherp in de gaten, vertelt onderhandelaar Martijn den Heijer. Hij gelooft niet dat de gevolgen van de ombouw van Bart Smit naar Intertoys zich beperken tot de winkelgevel. Ook hij ziet locaties waar de verschillende formules nu dicht bij elkaar zitten. “Wat gebeurt daarmee en wat betekent dat voor de mensen? Daarover wil ik graag zo snel mogelijk duidelijkheid.”

Blokker Holding zegt het aantal ontslagen te kunnen beperken. Er verdwijnen ongeveer zestig banen op het hoofdkantoor, maar daar komen ook vijftig nieuwe banen voor terug. Over de gevolgen voor de distributiecentra wordt echter niet gesproken. Bart Smit heeft er twee in Volendam staan, waar zo’n 150 mensen werken. Intertoys telt ongeveer 175 in zijn dc in Waddinxveen. Daar kunnen wat betreft banenverlies de grootste klappen gaan vallen.