Helemaal als een verrassing kwam het bericht dat modeketen Men At Work in surseance van betaling verkeert niet. De zorgelijke ontwikkelingen volgden elkaar in de laatste weken in rap tempo op: van geruchten over financiële moeilijkheden tot opheffingsuitverkoop in meerdere filialen en sluiting van de webshop. Nu staat de retailer, die nog geen jaar geleden nog werd teruggekocht door oprichter Marcel van Gelderen, op de rand van een faillissement. Is er nog toekomst?

De problemen van Men At Work zijn niet van vandaag of gisteren. Al in 2012 ontsnapte de modeketen ternauwernood aan een faillissement, dankzij een management buy-out door oprichter Marcel van Gelderen samen met directieleden Mark Hommelberg en Peter Roelofs. Het betekende het startpunt van een nieuwe strategie voor de kwakkelende modeketen, die onder meer bestond uit de opening van XL-filialen en het uitrollen van een multichannelstrategie. “In het groeiende monobrandstorelandschap draait het er om de krenten uit de pap te vissen”, aldus de toenmalige nieuwe eigenaren. Ook wat betreft het winkelbestand werden stevige ingrepen niet geschuwd: het aantal vestigingen werd teruggebracht van zestig winkels op het hoogtepunt naar de huidige dertig.

Varova
Een belangrijk nieuw hoofdstuk in het leven van Men At Work was het instappen van Varova. De investeerder formuleerde zijn missie als het weer toekomstbestendig maken van moderetailers- en merken in de problemen en kwam al snel uit bij Men At Work. De keten had ooit een ‘leidende functie’ in de winkelstraat, maar moest nodig weer toekomstproof gemaakt worden, zei toenmalig partner Maarten Vaessen van Varova. “Alle relevante merken waren verkrijgbaar, het was een coole winkel. Dat is wat vervlakt.” De economische crisis speelde volgens hem een rol, maar ook was de verrassing een beetje van het merk af. “We willen de schwung weer terugbrengen in Men At Work, de keten terugbrengen naar de plek waar het een jaar of vijf geleden was.”

De integratie in Varova, dat verder ketens als Sissy-Boy en Open32 onder zijn hoede nam, werd begin vorig jaar afgerond. Voor Hommelberg het teken dat hij Men At Work met een gerust hart kon overdragen aan een opvolger, zo vertelde hij aan RetailTrends. Hij zei terug te kijken op drie zware jaren, maar de toekomst vol vertrouwen tegemoet te zien. Om die woorden kracht bij te zetten, bleef hij in eerste instantie nog aan als aandeelhouder. “Nog steeds is het klimaat uitdagend, maar met ons eigen specialisme als onderdeel van Varova hebben we een sterke positie”, zei Hommelberg. “Bovendien zijn veel dure huurcontracten die nog dateren uit betere tijden nu afgelopen, waardoor we veel verliesgevende winkels hebben kunnen sluiten.”

Varova is volgens Hommelberg zonder twijfel de redding van Men At Work geweest. Zonder dat ‘sterke moederbedrijf’ was het een lastig verhaal geworden, denkt hij. “Die grote volumes en expertise zijn noodzakelijk om te overleven. Ik denk dat je het als medium-sized partij uiteindelijk niet redt.” Binnen de groep werd volgens hem veel onderling samengewerkt, waarbij innovatie en e-commerce de sterke punten van Men At Work waren. “Daarin zijn wij een voortrekker binnen de groep, onder meer dankzij onze jonge doelgroep. Wij hebben de grootste onlineomzet en blijven investeren in nieuwe technologieën.”

Onderuit
Gelet op de woorden van de vertrekkende topman, zou de beslissing van Varova in november vorig jaar om zijn modeportfolio te ontmantelen een tegenvaller moeten zijn. Twee maanden eerder was Men At Work daar echter al van losgekoppeld, toen oprichter Marcel van Gelderen zijn keten weer helemaal in eigen handen te nemen. Hoewel hij die stap destijds verkocht als een teken van ‘vertrouwen over de kansen en groeimogelijkheden’ van Men At Work, lijkt het echte verhaal toch wat minder rooskleurig. De modeketen ging in het tweede kwartaal van vorig jaar ‘onderuit’ en werd voor één euro door Van Gelderen teruggekocht, zo blijkt begin deze maand uit het faillissementsverslag van zustermerk Gsus. Dat faillissement was overigens een direct gevolg van die verkoop, want daarmee verloor Gsus zijn grootste klant, schrijft de curator.

Intussen lukt het Van Gelderen niet zijn geesteskind weer op de rit te krijgen. De aanzwellende geruchten over financiële problemen worden steeds hardnekkiger. Tips van verschillende anonieme bronnen begin deze maand variëren van ‘verschillende kostenbesparende maatregelen’ tot een ophanden zijnde faillissementsaanvraag. De retailer zelf belooft een persverklaring, maar het blijft angstvallig stil. Alleen een naderend bankroet wordt vanuit een van de winkels ten stelligste ontkend, terwijl de problemen zich steeds duidelijker aftekenen: lokale media meldden tot nu toe al het naderende vertrek van de winkelketen uit Leiden, Enschede, Groningen en Dordrecht. Bovendien sluit Men At Work – door Hommelberg nog als sterkste onlinespeler binnen Varova bestempeld – vrijdag zijn webshop. Diezelfde dag krijgt de retailer uitstel van betaling.

Dat het niet best gaat met Men At Work, wordt ook wel duidelijk uit het onlangs ingediende jaarverslag over 2016. De retailer schreef dat jaar een nettoverlies van ruim twaalf miljoen euro in de boeken, vijf miljoen jaar meer dan een jaar eerder. Ook de andere cijfers worden veelal voorafgegaan door een minteken. Zo zijn ook de operationele kasstroom (5,8 miljoen) en het eigen vermogen (28,8 miljoen) negatief en verslechterd ten opzichte van 2015. Toch is het voortbestaan van Men At Work ‘niet expliciet onzeker’, schrijft de directie in een toelichting. Om de resultaten in de toekomst te verbeteren, zijn verschillende maatregelen genomen, zoals het sluiten van verlieslatende winkels, kostenreductie, het afbouwen van de voorraadpositie en investeren in 'winstgevende activiteiten', waarbij de webshop expliciet wordt genoemd. De directie stelt dat de getroffen maatregelen 'een dusdanig positief effect' zullen hebben op de resultaten, dat 'van continuïteit van de onderneming wordt uitgegaan'. Bovendien liet de omzet wél een positieve ontwikkeling zien: 22 procent meer dan in 2015. Annemarie Uleman, die Hommelberg vorig jaar opvolgde als managing director, liet een jaar geleden al aan FashionUnited weten dat de omzet ‘in de plus’ zat. In datzelfde gesprek vorig jaar zei ze echter ook dat er ‘geen rode cijfers’ werden geschreven.

Nieuwe kans?
Betekent het dreigende faillissement het einde van het bestaansrecht voor Men At Work? Een reageerder op RetailNews meent van wel. ‘Multibrandstores hebben geen bestaansrecht meer, het internet heeft ze vervangen’, stelt hij. ‘Beginnen met een eigen label is te laat, in dat segment komt Men At Work te veel concurrentie tegen’. Wil de retailer het toch nog overleven, dan moet het concept wat hem betreft drastisch op de schop. ‘Stoppen met vrouwencollecties, beleving voor mannen in de winkels en inspelen op hoe mannen winkelen: ze willen hulp, service en een eerlijke mening in een prikkelende omgeving’. Niet iedereen denkt er zo over, blijkt uit een andere reactie. ‘Multibrandstores zijn wat de consument nu wil, dat blijkt uit alle cijfers en alleen webshops kunnen momenteel nog immer geen winst maken’. 

Mocht Men At Work een nieuwe kans krijgen, dan is duidelijk dat het roer opnieuw om moet. Hommelberg liet bij zijn afscheid weten wel heil te zien in meer combinatiewinkels. Zo wordt in Gent een pand gedeeld met Sissy-Boy, Skins Cosmetics en Le Pain Quoditien. Ook in het Amsterdamse Magna Plaza is zo’n gecombineerde winkel te vinden, die volgens Hommelberg goed loopt. “We willen meer van dat soort combinatiewinkels openen.” Daarnaast werkt Men At Work volgens Uleman aan de upgrading van zijn merk. “Het nieuwe Men At Work is jong, creatief, urban en edgy. Voor mensen die verder kijken: als het mainstream wordt vinden wij het niet meer interessant." Bij dat nieuwe concept hoort volgens haar ook het aantrekken van luxere en duurdere merken, zoals The North Face en Patagonia.

Een woordvoerder van curator Evert Baart laat desgevraagd weten dat de winkels gedurende de surseance geopend blijven. De winkels die op dit moment opheffingsuitverkoop houden, stonden volgens haar al op de planning om op slot te gaan, los van de surseance. Over de vervolgstappen, kan ze nog niet al te veel kwijt. Een eerste gesprek tussen de bewindvoerder en de directie heeft inmiddels plaatsgevonden, zegt ze wel. Het doel daarvan was de inventarisatie van potentiële kandidaten om de winkelketen voort te zetten. “Meerdere gegadigden hebben zich gemeld", zegt ze zonder aantallen of namen te kunnen noemen. Het is voor Men At Work te hopen dat die kandidaten mogelijkheden zien de retailer te laten uitgroeien tot 'de eerste keuze voor mensen tussen de 20 en 35 jaar onder de multibrandstores', zoals Uleman de ambitie verwoordde. Krijgt Men At Work die kans alsnog?