Amper tweeënhalf jaar na de start van Charlie Temple heeft Leon Planken zijn geesteskind van de hand gedaan aan marktleider GrandVision. En hoewel zo’n verkoop altijd zijn doel was, betekent het niet dat de grote missie is voltooid. In 2021 moet Charlie Temple de grootste online brillenverkoper van Europa zijn.

Het is even zoeken voor wie bij Charlie Temple op bezoek gaat. Het hoofdkwartier van de online brillenverkoper zit verstopt op een bedrijventerrein in Delft. Een briefje achter het raam verraadt dat we aan het goede adres zijn. Bezoekers van Charlie Temple moeten de bel gebruiken die aan de achterkant van de plantenbak zit. “We noemen het een IQ-test voor wie hier voor de eerste keer komt”, klinkt het gekscherend als de deur wordt opengedaan.
 

Eenmaal binnen is het niet de omgeving die je verwacht bij een startup die de optiekbranche op zijn kop zet met goedkope brillen en recent is opgeslokt door brillenreus GrandVision. Op de eerste verdieping is een verzameling bureaus te vinden, van waarachter opticiens de klantenservice bestieren. De echte magie vindt plaats op de begane grond, waar zo’n honderdduizend monturen en glazen van alle sterktes – tot en met min tien – liggen opgeslagen in een loods. Glazen worden geslepen in het naastgelegen lab door twee industriële robots. Elke 25 seconden is er een paar klaar.
 

Het is een van de laatste keren dat Leon Planken, oprichter van de RetailRookie of the Year 2017-2018, een rondleiding door het bedrijfspand geeft. Na bijna drie jaar in Delft te hebben gezwoegd, is een gepaster onderkomen gevonden. Deze maand verhuist de startup naar de Van Nelle Fabriek in Rotterdam, waar hij een inspirerende omgeving met andere startups, een sportschool en hotel verwacht aan te treffen. Het moet Charlie Temple aantrekkelijker maken voor met name het ‘digitale’ personeel, waar in de retailbranche zo’n nijpend tekort aan is. “En in Rotterdam hebben we de ruimte om verder op te schalen. Er komt een derde slijprobot bij.”
 

Is een verhuizing naar het kantoor van GrandVision niet logischer?
“We hebben afgesproken dat we standalone blijven opereren. Als je dat snelle wat in Charlie Temple zit – het agile werken en snel beslissingen nemen – moet integreren in zo’n groot bedrijf als GrandVision, knuffel je het dood. Daarom is het voor ons ook fijn dat we rechtstreeks rapporteren aan de wereldwijde ceo en niet onder GrandVision Benelux vallen. Het zou jammer zijn als we aan iemand moeten rapporteren, die aan iemand anders moet rapporteren die aan Stephan Borchert rapporteert. Nu kunnen we snel schakelen.”

Waarom koos GrandVision voor Charlie Temple en niet voor een andere online brillenverkoper als Ace & Tate, Mister Spex of Polette?
“Ik weet dat ze veel bedrijven hebben bekeken. Misschien ook wel degenen die je noemt. Wat ons aantrekkelijk maakt is dat we full-stack zijn. We beheersen de gehele supplychain, vanaf de inkoop van ruwe materialen tot aan de productie hier in Delft. We kopen titanium in Japan en acetaat in Italië. De glazen slijpen we intern. Bovendien groeien we snel en maken we ook winst. Veel startup optiekbedrijven schrijven bloedrode cijfers. Neem bijvoorbeeld Ace & Tate, die cijfers zijn gewoon openbaar. Ga maar eens naar de Kamer van Koophandel en kijk wat daaruit komt rollen (een verlies van 6,4 miljoen euro in 2017, red.). Tranentrekkend. Ik ben geen millennial die een enorm bedrag van een investeerder heeft gekregen en dat als een razende aan het verbranden is. Wij hebben een verdienmodel dat verdient.”
 

Leon Planken
oprichter Charlie Temple

Waarom heeft u Charlie Temple verkocht?
“Daar waren we eigenlijk nog helemaal niet mee bezig. Wel hadden we afgelopen zomer het idee om nog een investeerder aan boord te halen, die voor extra kapitaal moest zorgen om onze ambities waar te maken. Toen stond de wereldmarktleider ineens aan de deur. GrandVision heeft ons zo’n half jaar geleden zelf benaderd.”
 

GrandVision heeft alle aandelen overgenomen. Had u zelf niet een pakket willen behouden?
“Er zijn meerdere varianten besproken, maar uiteindelijk kwamen we hier op uit. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt over de toekomst van Charlie Temple. Er bestaat geen twijfel dat we als standalone bedrijf blijven opereren en dat we onze strategie blijven volgen. Daarom was ik er comfortabel bij om alle aandelen van de hand te doen. Maar ik wilde mijn ziel niet verkopen. Ik heb duidelijk gezegd: ‘Als je Charlie Temple koopt om te sluiten, dan verkoop ik het niet. Wat je ook wilt betalen’. Dat kon natuurlijk ook, dan waren ze ons mooi kwijt. Ik heb het bedrijf vernoemd naar mijn kinderen (zie kader Van Sweex naar Charlie Temple, pagina xx, red.), dus dat wilde ik niet. Gelukkig hoefde ik daar niet voor te vechten. GrandVision zei: ‘Sluiten? Ben je gek geworden? Jullie zijn hartstikke goed bezig.’”

Wat is er veranderd met de overname?
“Het kapitaal dat we nodig hebben is beschikbaar gesteld. We zijn nu onderdeel van een beursgenoteerd bedrijf, waarmee onze toekomst zo ongeveer is gegarandeerd. En we profiteren van synergiën. GrandVision is de grootste glasinkoper ter wereld. Ik geloof dat ze vorig jaar zestien miljoen brillen hebben verkocht. Daar zit dus een enorme kostenbesparing. Ook opent de overname veel deuren. We kunnen met de grootste fabrikanten samenwerken. We kunnen meeliften op de grote mediacontracten van GrandVision voor reclame op tv en radio. En ze hebben wereldwijde kennis dankzij achtduizend winkels, van India tot aan Zuid-Amerika. Als we naar land X gaan, hebben ze er altijd wel een keten zitten. Ze weten bijvoorbeeld dat klanten daar graag paarse brillen willen en hoe de website eruit moet zien. Dat scheelt een hoop uitzoekwerk.”

Charlie Temple wordt de cowboy van de optiekbranche genoemd…
“Dat blijven we ook.”

Nu valt Charlie Temple onder één dak met de ‘halve dokters’ van die ‘enorme marges pakkende’ traditionele ketens Pearle en Eye Wish, zoals u ze eerder noemde. Hoe rijmt u dat?
“Hoe het uitpakt, moet de toekomst uitwijzen. Ik heb er een goed gevoel bij, na zes maanden met elkaar gesproken te hebben. Ze namen ruim een jaar geleden Zonnebrillen.com over en dat blijkt ook een goed huwelijk.”
 

Als jullie harder groeien, gaat dat ten koste van Pearle en Eye Wish.
“Dat zou goed kunnen. Maar dan kun je het toch beter in eigen beheer hebben, dan dat iemand anders er met buit vandoor gaat. Klanten hoeven in ieder geval niet bang te zijn dat brillen duurder worden. Daar is geen sprake van.”

Charlie Temple neemt genoegen met minder marge per bril. Dat betekent dat er veel verkocht moeten worden. Zijn jullie de Action van de optiekbranche?
“Vaak is goedkoop duurkoop. Bij Action is alles heel goedkoop, maar je weet dat de spullen na drie weken uit elkaar vallen. Dat is bij ons niet zo. Je koopt eigenlijk een Volvo voor de prijs van een Landwind. Ken je die nog? Dat is Chinese auto die zo omvalt. Onze brillen zijn van topkwaliteit. De monturen worden in dezelfde fabrieken gemaakt als die van Tom Ford en Chanel. Ik zie ze zelf van de band af komen als ik er ben. De glazen komen van de grootste fabrikant ter wereld, een beursgenoteerd bedrijf uit Europa. We zijn nog nooit bekritiseerd om de kwaliteit. Nee, ook niet vanuit de branche. Er is nog nooit een opticien geweest die een bril van Charlie Temple rommel heeft genoemd.”

Om een bril op sterkte te kopen heb je een brilrecept nodig. Daarvoor verwijzen jullie door naar een opticien. Heeft u niet liever de hele klantreis in eigen beheer?
“Dat is zo, maar mensen hebben vaak al een recept. Ze kopen gemiddeld eens in de drieënhalf jaar een nieuwe bril. Omdat een bril bij Charlie Temple voor een ander bedrag toegankelijk is, kopen ze er nog één bij voor het weekend of een zonnebril op sterkte. Dan gebruiken ze het recept dat op de aankoopbon staat. Bovendien kun je bij elke brillenwinkel een oogmeting kopen. Bij Pearle kost dat bijvoorbeeld 35 euro. Daar hoef je je niet voor te schamen, het staat gewoon op prijslijst. Ik noem het liever ook geen opticien, maar een brillenwinkel. Laten we niet doen alsof het je huisarts is. Dat zou toch raar zijn, midden in een dure winkelstraat met links een winkel van Chanel en rechts van Gucci. Een brillenwinkel zit daar echt om geld te verdienen, maak je geen zorgen. Ze zijn een kwartier bezig met een oogmeting, dus dat maakt al gauw 140 euro per uur. Dat verdienen wij niet aan een bril.”
 

'Als je Charlie Temple integreert in een groot bedrijf als GrandVision, knuffel je het dood'

Stuurt u klanten straks voor een oogmeting naar Pearle of Eye Wish?
“Dat hebben we nog niet tot in detail besproken.”

Ziet u toekomst in een online oogmeting? Ace & Tate experimenteert er al mee.
“Klopt, met de oogtest van Easee. Die zouden we morgen ook kunnen implementeren. En dan heb je nog EyeNetra van de MIT (Massachusetts Institute of Technology, red.) en een bedrijf uit Israël dat al online oogmetingen verkoopt aan online retailers, vooral in Amerika. De techniek kan ons in de toekomst enorm helpen, maar nu vinden we de kwaliteit niet goed genoeg. We implementeren het pas als de online oogmeting net zo goed is als in de winkel of ten minste voor 99,9 procent. Nu is het nog maar tachtig procent.”

Hoelang gaat dat nog duren?
“Dat is koffiedik kijken, maar ik denk niet dat het nog drie jaar duurt. We hebben de mazzel dat camera’s in mobiele telefoons steeds beter worden. Dat gaat ons ook helpen met advies geven. Sinds de lancering hebben we al een virtuele paskamer, die je nu ook op je mobiele telefoon kunt gebruiken. We willen ernaartoe dat je straks een foto van jezelf maakt en de technologie herkent dat je bruin haar, groene ogen en een hartvormig gezicht hebt. Dan worden vijf tot tien van de vijfhonderd monturen geselecteerd waarvan opticiens en onze stylist denken dat die het best bij je passen. Dat gebeurt met een algoritme. Als klant kun je gebruikmaken van het gecureerde aanbod of niet. Dat is iets waarin we gaan investeren.”
 

'Na het faillissement moest ik bij mijn ouders wonen. Deze comeback als ondernemer is een dream come true'

Als RetailRookie zei u dat één op de 25 brillen in Nederland bij Charlie Temple werd gekocht. Hoeveel zijn dat er nu, bijna twee jaar later?
“Omdat we nu onderdeel uitmaken van een beursgenoteerd bedrijf, mag ik geen cijfers delen. Wat we wel bekendmaken, is dat we vorig jaar meer dan honderdduizend orders hebben verstuurd. En we groeien heel hard, dus dit jaar zijn dat er aanzienlijk meer. In elk pakketje zit ten minste één bril. Sommigen kopen er vijf tegelijk.”

Charlie Temple wil over twee jaar de grootste online brillenverkoper van Europa zijn. Hoe gaat u dat bereiken?
“Daar hebben we een plan voor. Maar alles wat toekomstgericht is, mag ik niet delen omdat het koersgevoelig kan zijn. Dat is verboden bij wet.”
 

Dat zal even wennen zijn.
“Zeg dat wel. Ik ben normaal een open persoon. Een flapuit. Ik vertel alles.”

Charlie Temple heeft nu alleen een Duitse webshop. Het kan niet lang duren voordat er meer buitenlandse webshops worden geopend.
“Nou, Duitse webshop. We zítten er ook echt. We hebben er een eigen bedrijf en native medewerkers. Als je het telefoonnummer belt, krijg je een Duitser aan de lijn. En de pakketjes versturen we vanuit Duitsland. Zo gaan we dat ook in andere landen doen. We doen niet aan crossborder of crossdocking, maar willen echt in het land aanwezig zijn. We zijn daarin heel ambitieus. Het blijft hier niet bij, maar wanneer we in welke landen openen moeten we nog even voor ons houden.”

Vóór Charlie Temple had u met Sweex een bedrijf in computeronderdelen, dat vijf jaar geleden failliet ging. Hoe belangrijk is deze comeback als ondernemer?
“Ik sta niet graag stil bij het verleden. Maar toen Sweex failliet ging, zat ik in een flink dal. Het ging ook zo snel. In 2013 hadden we nog een miljoenenwinst en in april 2014 moest ik het faillissement aanvragen. Ik heb altijd goed verdiend, maar ik was in de crisis al geld kwijtgeraakt in onroerend goed. Opeens had ik niets meer en moest ik bij mijn ouders wonen. Dan kun je twee dingen doen: van de flat springen óf zorgen dat er brood op de plank komt. Ik ben vanaf mijn negentiende ondernemer, dus het lag voor de hand dat ik wat nieuws ging doen. Ik had nog achttienduizend euro toen ik met Charlie Temple begon. En een duur horloge, dat ik verkocht om de website af te kunnen maken. Ja, het is een dream come true dat ik na tweeënhalf jaar terug ben. Ik wil voor mijn gezin iets stabiels hebben. Het was altijd de intentie om het bedrijf te verkopen. Ik heb 25 jaar in computers gezeten en ga niet 25 jaar in brillen zitten.”
 

'De bloedrode cijfers van Ace & Tate zijn tranentrekkend. Wij hebben een verdienmodel dat verdient'

U bemoeit zich tegenwoordig minder met de dagelijkse operatie. Neemt u al een stapje terug?
“Nee, zo moet je het niet zien. Toen ik begon met Charlie Temple was ik druk met verzinnen en creëren. Sinds de livegang ben ik alleen operationeel bezig geweest. Mensen aannemen, zorgen dat we meer pakketjes kunnen versturen, retouren beter behandelen. Daar ligt niet mijn kracht. Hender Grievink is daar veel beter in. Schrijf zijn naam maar op, hij is heel belangrijk voor dit bedrijf. Sinds hij hier een half jaar geleden kwam, zijn we een tandem. Samen voeren we de directie. We zijn compleet andere mensen. Hij is een nerd, cum laude afgestuurd in natuurkunde en heeft de Insead Business School gedaan met een GMAT-score van 770. Hij is partner geweest bij McKinsey en director scalability bij bol.com. Ik zeg wel eens: ‘Ik ben slim, maar hij is intelligent.’ Al is hij eigenlijk slim én intelligent. Hij rekent alles op de millimeter uit in Excel. Ik ben meer een koopman. Dat ik mijn agenda meer leeg maak voor groei wil niet zeggen dat ik minder ga werken, maar dat ik weer eens uit het raam kan turen en bij mezelf denk: ‘Hé, zullen we dat eens proberen?’. Om de organisatie operationeel zo perfect mogelijk te maken heb je digitale specialisten nodig. Ik probeer mensen om me heen te verzamelen die beter zijn dan ik. We hebben het geluk dat Charlie Temple een grote aantrekkingskracht heeft. Dat was bij Sweex minder.”

Waar zit ‘m dat in?
“In de verschuiving in de markt van offline naar online. Het is retespannend. We zijn het bedrijf van de toekomst. Ik wil ons niet met Amazon vergelijken, maar je mag je wel spiegelen. Wij voelen ons de Amazon van eyewear. Daar wil je wel werken. Computermuizen importeren uit China, die weg is wel bewandeld. Wat wij doen is brand new.”