Smyths Toys heeft grootse plannen voor het Europese vasteland. Nog voor de eerste winkel in Nederland is geopend, zijn alle vestigingen van branchegenoot Toys’R’Us in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland overgenomen. Wie is Smyths Toys? Maak kennis met het Ierse familiebedrijf.

Het was een opvallend bericht aan het begin van het nieuwe jaar. ‘Ierse speelgoedketen wil tientallen winkels in Nederland’, kopte RetailNews. Smyths Toys waagt de overstap naar het Europese vasteland en is in ons land een zoektocht gestart naar winkels van duizend tot drieduizend vierkante meter, bij voorkeur aan de rand van de stad of in de binnenstad. Dertig moeten er op korte termijn verrijzen, evenveel als in eigen land. Ook zijn er tachtig vestigingen in het Verenigd Koninkrijk, waar nog altijd winkels worden geopend.

De geschiedenis van Smyths Toys gaat terug naar 1986, als de eerste winkel wordt geopend in Galway. Deze stad aan de westkust van Ierland is ook de uitvalsbasis van de broers Anthony, Padraig, Thomas en Liam, die het familiebedrijf runnen. Vooral Tony en Padraig hebben eraan bijgedragen dat Smyths Toys in ruim dertig jaar tijd is doorgegroeid naar een omzet van boven de zeshonderd miljoen euro. Behalve de speelgoedketen bezitten de broers ook het nodige vastgoed, waaronder pubs, en investeren ze in andere bedrijven.

Mislukt
De wens om naar Nederland te gaan is opmerkelijk, omdat veel buitenlandse formules hier de afgelopen jaren zijn mislukt. Zelfs de internationale formule Toys’R’Us sloeg hier in zijn hoogtijdagen niet aan. In 2009, zestien jaar na de introductie in ons land, is afscheid genomen van alle vestigingen. Ze werden omgebouwd tot Toys XL, wiens afscheid op zijn beurt twee jaar terug door Blokker Holding werd aangekondigd. Het Nederlandse retailconcern trok bovendien de stekker uit Bart Smit en verkocht de laatste winkels samen Intertoys aan een Britse investeerder.

Een andere formule die geen lang leven beschoren was, is Imaginarium. Het Spaanse concept begon in 2012 in ons land met het doel tot twaalf winkels te openen, maar na een doorstart in 2014 is Imaginarium alsnog een stille dood gestorven. De laatste winkel in Haarlem is sinds kort op slot.

Grillig
En dan heb je nog Bliek Toys & Hobby uit eigen land. Voormalig Sabon-eigenaar Bob Ultee kondigde twee jaar terug tegenover RetailTrends aan met die formule in drie jaar tijd door te groeien naar liefst vijftig vestigingen in ons land. Destijds waren er drie winkels: twee in Breda en één in Rotterdam. Inmiddels is er daar één van dicht. De uitbreidingsplannen liggen bovendien in de ijskast, vertelt Ultee. Dat wijt hij aan ‘de grillige markt’, waar inmiddels zo’n dertig procent online zou worden gekocht. Speelgoed was vorig jaar nog de snelst groeiende productcategorie op het gebied van online bestedingen in Nederland.

Ook ziet Ultee steeds meer concurrentie van andere retailers, die speelgoed bijvoorbeeld via partijhandel als branchevreemde producten in de winkels leggen. Typerend voor de grilligheid van de markt is misschien wel de beslissing van Blokker om het speelgoed uit zijn winkels te halen, om daar niet veel later weer op terug te komen. “Tijdens de feestdagen zijn ze ook nog eens gaan stunten met een marge die al verre van optimaal is. En dan vervolgens klagen dat er geen winst wordt gemaakt. Je gaat de bloemen toch ook niet tijdens Valentijnsdag in de uitverkoop doen?”

Ultee werd tijdens de feestdagen zelf opgeschrikt door een faillissement van een oude vennootschap van Bliek Toys & Hobby. Die uitspraak werd later – ‘met excuses van de rechtbank’ – weer teruggedraaid. “De brieven werden naar een oud adres gestuurd en het faillissement was onterecht uitgesproken”, laat hij desgevraagd weten. De ondernemer zegt verder dat er op de achtergrond hard wordt gewerkt om de website van Bliek Toys & Hobby weer in de lucht te krijgen. 

Toys’R’Us
Ondertussen houdt hij de situatie met Smyths nauwlettend in de gaten. Sinds de plannen om naar Nederland te komen bekend zijn, is het echter verdacht stil vanuit het Ierse kamp. Tot deze week. Het familiebedrijf is de nieuwe eigenaar van de organisatie van Toys’R’Us in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Liefst 79 miljoen euro wordt neergelegd voor de 93 winkels van de Amerikaanse formule in de DACH-regio. Ook de webwinkel, die ook in Nederland actief is, valt onder de deal. Het overnamebedrag kan overigens 37 miljoen euro lager uitvallen, als niet aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. 

Smyths heeft met de deal zijn gewenste uitbreiding naar het Europese vasteland te pakken. De retailer is van plan om de winkels om te bouwen naar zijn eigen formule, ook al zou de organisatie nu winstgevend zijn. Voor het huidige boekjaar wordt een aangepaste ebitda van 22 miljoen euro verwacht. “We zijn er stellig van overtuigd dat ‘multichannel’ speelgoedwinkels zich positief blijven ontwikkelen en wij ons merk op het vasteland van Europa succesvol kunnen introduceren en uitbreiden”, luidt de officiële reactie van Tony Smyth.

Publiciteitsschuw
Door de overname van Toys’R’Us in Centraal-Europa wordt het winkelbestand van Smyths bijna verdubbeld. De vraag is wat de gevolgen voor de uitbreiding in ons land. Het oorspronkelijke idee was om na een succesvolle uitrol in Nederland uit te breiden naar overige landen in Europa. De keuze viel op Nederland vanwege de goede beheersing van de Engelse taal en de makkelijke bevoorrading via de haven van Rotterdam, zei vastgoedadviseur Colliers International begin dit jaar.

Retaildirecteur Etienne van Unen van Colliers International wil niet zeggen of die plannen nu gewijzigd zijn. Voor de communicatie over de uitbreiding in ons land verwijst hij naar de Ierse keten. Bij Smyths Toys zijn ze echter niet happig om een reactie, blijkt uit meerdere pogingen het bedrijf te bereiken. De Smyths, een van de rijkste families van Ierland, staan in eigen land bekend als publiciteitsschuw. Zo is het ook nog onduidelijk wie de uitbreiding in ons land moet leiden. Ultee tast eveneens in het duister. “Ik denk dat ze na de aankondiging in Nederland te beginnen in het verhaal van Toys’R’Us zijn gedoken en ze zich op die markten gaan richten. Ik verwacht niet dat het nog van een uitbreiding naar ons land zal komen.”