Het is nog ietsje minder druk geworden in de Nederlandse winkelstraten, blijkt uit onderzoek van Bureau RMC. Maar is dat erg? En wat betekent dat voor de toekomst? Zeven conclusies. 

Hoe druk was het?
Er liepen vorig jaar 1,7 procent minder mensen door de winkelstraten dan in 2018. Dat concludeert Bureau RMC op basis van tellingen door wifi-sensoren van CityTraffic. Het is de tweede daling op rij, na een korte opleving in 2016 en 2017. Opvallend is dat de A1-straten het minder goed deden. Het wegvallen van grote ketens die vaak in deze straten zitten, kan daar debet aan zijn. Maar misschien winkelen we ook wel liever op plekken waar we makkelijk kunnen parkeren, oppert RMC. De zogenoemde boodschappenwinkelgebieden lieten wel een stijging zien: 0,8 procent meer passanten. In de winkelgebieden aan de rand van de stad kwam twee procent minder bezoekers dan in 2018.

Hoe erg is het dat het iets minder druk is?
Niet een verrassende observatie, maar je kunt er niet omheen: internet heeft het winkelen voorgoed veranderd, zegt RMC. Veel consumenten kopen spullen alleen op internet of winkelen heel gericht in de winkelstraat na eerder via het internet onderzoek te hebben gedaan. "Ondanks dat we er minder vaak op uit gaan, zien de meeste retailers de conversies en bonbedragen in de winkel stijgen door de beter voorbereide shopper", zegt Huib Lubbers van RMC. "Dat compenseert het omzetverlies." Maar niet alle retailers zijn even goed voorbereid. Zo zijn er ook vorig jaar weer veel bekende landelijke ketens uit het straatbeeld verdwenen. Een keten als CoolCat viel om en veel winkels van bijvoorbeeld Intertoys sloten de deuren.

Wat was de drukste dag?
Koningsdag of de zaterdag voor kerst? Nee, Black Friday (vrijdag 29 november) was de drukste winkeldag van het jaar. Het uit de VS overgewaaide koopjesfestijn wint sowieso elk jaar aan populariteit, maar afgelopen jaar viel het Black Friday-weekend later en daarmee gunstiger voor sinterklaas en kerst. Koningsdag (27 april) eindigde op de tweede plaats, de zaterdag voor kerst (21 december) stond op plaats drie. De zaterdag na Black Friday was goed voor de vierde stek en zaterdag 5 oktober sloot de top vijf af.

Hoe zit het met de zaterdag?
De daling van de drukte op zaterdag lijkt voorbij. De zaterdag is nu stabiel en stijgt zelfs weer licht. In het begin van het vorige decennium werd het op zaterdag wat minder druk in de winkelstraten. "Ik denk een beetje ten gunste van de zondag. In de meeste steden werden de winkelmogelijkheden op die dag verruimd", zegt Lubbers. Maar zijn bureau heeft niet statistisch kunnen vaststellen of mensen die op zaterdag niet meer winkelen dat nu op zondag zijn gaan doen. "Er worden gewoon meer koopmogelijkheden gecreëerd en daar maken mensen gebruik van." De drukte wordt steeds meer verspreid over de week.

Wat is het drukste moment van de dag?
Dat is net als vorig jaar 15.00 uur. Dat is een gemiddelde van alle dagen in het jaar. Per dag en binnenstad zijn er wel verschillen. Zo worden in Amsterdam de meeste passanten geteld om 16.30 uur, in Rotterdam en Utrecht om 15.00 uur en in Den Haag om 14.30 uur. "De trend dat de consument later op de dag aan het winkelen is, zien we in 2019 niet terug." Bij de verschuiving van 14.30 naar 15.00 uur lijkt het voorlopig te blijven. 

Is de koopavond nog populair?
De koopavond is een blijvertje. "En dat heb ik ook al een paar jaar geleden vastgesteld", zegt Lubbers. Hij ziet dat daar vooral in de wat grotere steden behoefte aan is. "Ze worden wel een stuk minder bezocht dan eerder. Maar de ondernemers zeggen: er is geen beter alternatief. Ook bijvoorbeeld drie dagen langer open, tot bijvoorbeeld zeven uur, niet." Mensen die 's avonds kopen, besteden volgens Lubbers ook meer.  

De belangrijkste conclusie?
"Dat we wel meer online winkelen, maar dat het niet per definitie betekent dat de fysieke winkel weggaat", zegt Lubbers. "Nu hoor je zelfs Thuiswinkel.org zeggen dat het veel meer een totale winkelbeleving is. Dat zegt wel wat. Dat zeiden ze eerder niet. Toen zeiden ze alleen maar hoe hard de groei van online was." Lubbers spreekt van een nieuw evenwicht. Zo wijst hij erop dat bouwmarkten online hartstikke hard groeien, maar dat ze tegelijkertijd ook veel bouwmarkten openen. Ook kleinere in de binnensteden. "Het is en-en-en-en."