RetailTrends stelde drie jaar geleden ter gelegenheid van het honderdste nummer een retailcanon samen. Honderd hoogte- en dieptepunten van de Nederlandse retailgeschiedenis passeerden de revue. De komende vier weken staat RetailWatching stil bij de honderd grootste retailgebeurtenissen in ons land, aangevuld met enkele belangrijke ontwikkelingen die na het samenstellen van de canon nog hebben plaatsgevonden. Vandaag deel drie, met onder meer de eerste moderne etalage en de start van de Bijenkorf.

Eerste etalage (1909)
Nederland krijgt zijn eerste echte moderne etalage. Aan de Kalverstraat 179 en de aanpalende Olieslagersteeg 6 komt in 1909 de verbouwing gereed van een nieuw, chique warenhuis: Maison de Bonneterie. Het is opgericht door het echtpaar Joseph Cohen en Rosa Wittgenstein en heeft een primeur: een uitstalkast achter het raam. Oftewel de etalage. Toen nog, in deftig Frans geschreven, étalage.

Start De Slegte (1910)
De Rotterdamse lantaarnopsteker Jan de Slegte heeft overdag niets om handen en gaat in tweedehands boeken handelen. Als niet veel later elektrisch licht zijn baan overbodig maakt, richt hij zich volledig op zijn nieuwe winkel. 102 jaar later heeft de inmiddels legendarische keten De Slegte zoveel last van online concurrentie dat het noodgedwongen met de slechtlopende, beroerd gemanagede boekenketen Selexyz opgaat in Polare, dat ook al weer snel failliet ging. In juni vorig jaar keerde de formule in Leiden weer terug in het straatbeeld.

Nederlandse Vereniging voor Huisvrouwen (1912)
Op 17 december is het zover: de Nederlandse Vereniging voor Huisvrouwen is een feit. De vereniging komt op voor de belangen van vrouwen in het algemeen en die van huisvrouwen in het bijzonder (in die tijd is er overigens nauwelijks onderscheid tussen vrouwen in het algemeen en huisvrouwen in het bijzonder). In 1926 komt de vereniging met een eigen keurmerk; talloze producten worden getest en ontvangen al dan niet het kenmerk Goedgekeurd Door De Nederlandse Vereniging Voor Huisvrouwen. Een kenmerk dat lange tijd veel invloed uitoefent op de retail.

Start de Bijenkorf (1914)
Arthur Isaac Goudsmit opent de Bijenkorf. Hij is de neef van de man die een fourniturenzaak begon op de Amsterdam Nieuwendijk. Als zijn oom overlijdt, neemt hij het bedrijf over. Het groeit, het bloeit. Besloten wordt tot een nieuwe locatie: De Dam. Na diverse verbouwingen staat het beroemde gebouw in 1914, misschien wel ’s lands meest imposante winkel. Tussendoor verzint de familie Goudsmit trouwens nog een andere formule: de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam.

C&A naar Oxford Street
Het gaat goed met het familiebedrijf van de Brenninkmeijers, heel goed zelfs. Het is een van de eerste Nederlandse ketens die zich in het buitenland vestigen: in Londen gaat de eerste winkel open, nog wel op de drukke Oxford Street, hartje centrum, in een kolossaal gebouw. Daarna komen er nog veel meer Britse C&A’s, tot het eind jaren negentig misgaat. De omloopsnelheid van collecties loopt hopeloos achter bij die van de concurrenten, evenals smaak en stijl, en het bedrijf komt maar niet af van de bijnaam ‘Cheap & Awful’. In 2001 sluiten alle 109 Britse C&A-winkels.