IKEA is sinds jaar en dag succesvol met grote blauwe boxen langs de snelweg, waar consumenten massaal naartoe rijden om hun Billy of Klippan aan te schaffen. Om ook in de toekomst relevant te blijven, wordt gezocht naar nieuwe winkelconcepten, producten en verdienmodellen. Die ontdekkingsreis legt de Zweedse retailer niet alleen af, maar samen met gerenommeerde bedrijven, merken en experts.

IKEA staart zich niet blind op het huidige consumentengedrag en de winst van vandaag, maar bereidt zich voor op de wereld van morgen. Wat is daar een beter voorbeeld van dan Space10? Aan de hand van macrotrends – toenemende urbanisatie, demografische veranderingen, politieke en economische veranderingen, gebrek aan natuurlijke hulpbronnen en technologische doorbraken – bekijkt het externe innovatielab van IKEA wat de gevolgen zijn van de verschillende ontwikkelingen op samenlevingen en individuen en hoe het woonwarenhuis daarop in kan spelen.

Space10 zoekt geen oplossingen voor IKEA’s huidige businessbehoeften en producten, vertelde communicatiedirecteur Simon Caspersen al eens in RetailTrends. “De oplossingen die we vinden moeten dicht genoeg bij IKEA liggen qua relevantie, maar er ver genoeg van af staan zodat ze geen onderdeel zijn van het huidige businessmodel.” Space10 gaat niet op eigen houtje op zoek naar oplossingen. Dat gebeurt vanuit een mondiaal samenwerkingsverband van experts en vooruitstrevende denkers. “Wij zijn niet de experts”, benadrukt Caspersen. ”Wij faciliteren het platform waar ideeën elkaar kunnen vinden en werken vervolgens met de experts samen.” 

Sonos
Terwijl het ‘levende lab’ in Kopenhagen de toekomst verkent, is IKEA druk bezig innovaties een plek te geven in zijn assortiment. Als uitbreiding op iconische producten als de Billy en Klippan, zette de woonwinkelketen drie jaar terug zijn eerste stappen op het gebied van smart home. Na de introductie van draadloze oplaadstations voor mobiele telefoons, volgde de Trådfri-collectie met ‘slimme’ ledlampen. Voor de derde stap werkt IKEA samen met Sonos, wereldwijd bekend om zijn slimme speakers.

IKEA integreert de geluidstechnologie van Sonos in zijn ontwerpen. Samen onderzoeken ze hoe ze hun kennis op het gebied van woninginrichting, design, geluid en slimme technologie kunnen combineren. Daaruit moeten ‘bijzondere producten’ voortkomen die ‘geluidsbeleving integreren met woninginrichting’, zo klonk het bij de introductie van de samenwerking. “Wij vinden dat geluid moet worden gezien als onderdeel van het interieurontwerp”, aldus ceo Patrick Spence van Sonos. 

De eerste producten die uit de samenwerking voortkomen moeten na de zomer van 2019 gereed zijn. Eerder deze maand werd alvast een voorproefje gegeven van de zogenoemde Symfonisk-lijn. Details over de producten zijn nog niet prijsgegeven, maar wel is duidelijk dat de speakers straks met alle andere Sonos-producten kunnen werken, evenals met de Trådfri-producten. IKEA zorgt er bovendien voor dat ze onder een Metod-kastje zijn te installeren of met een plank aan de muur. 

Adidas
De langjarige samenwerking met Sonos staat niet op zichzelf. In het verleden sloeg IKEA al de handen ineen met partijen als NASA, Piet Hein Eek en designlabel Hay. Vorige week werden tijdens de Democratic Design Days in thuisbasis Älmhult in Zweden liefst zes nieuwe partnerships aangekondigd. Zo gaat het bedrijf samenwerken met Adidas om te kijken hoe woonruimte en sport elkaar kunnen versterken en hoe ze samen voor een gezonde leefstijl kunnen zorgen. Door samen te werken met het sportmerk wil IKEA onderzoeken wat de impact van je huis is op een actieve levensstijl en hoe je thuis makkelijker kan trainen. Designers van IKEA en Adidas zullen daarvoor hun kennis, inzichten en ideeën delen. In de eerste fase gaan de twee partijen tijd doorbrengen in de huizen van consumenten in verschillende landen en in verschillende levensfases, waarbij de focus op jonge vrouwen ligt. “We hopen zo een beter thuis te creëren, gewoontes te veranderen en een actievere levensstijl voor meer mensen mogelijk te maken, omdat we geloven dat gezondheid toegankelijk moet zijn voor iedereen”, aldus head of design Marcus Engman van IKEA in Zweden. 

Lego
Minstens net zo opvallend is de aangekondigde samenwerking met LEGO Group. De twee Scandinavische grootmachten bundelen hun krachten en willen spelen stimuleren door het deel uit te laten maken van het dagelijks leven. Meer spelen is het devies, want dat maakt ‘van zowel het huis als de wereld een mooiere plek’. Deze samenwerking is geïnitieerd door Lego, dat een uitnodiging stuurde met als onderwerp ‘Wil je spelen?’. Om ervoor te zorgen dat kinderen meer spelen, wordt eerst geprobeerd van het hele huis een beter functionerende en leukere plek te maken. Hoe kunnen ouders worden geholpen met het omgaan met alle ‘rotzooi’ die het geeft? In de komende paar jaar moeten de eerste resultaten van de samenwerking zichtbaar worden in de winkels van IKEA.

Saint Heron, Stefan Diez, UNYQ, Area Academy en Little Sun
Qua naam springen de samenwerkingen met Lego en Adidas eruit, maar er staan er voor IKEA nog vier op stapel. Zo onderzoekt de retailer samen met de culturele hub Saint Heron de creatieve ruimte tussen architectuur, design, kunst en muziek en wordt met industrieel ontwerper Stefan Diez een werkplek gezocht die bestand is tegen constante verandering. Met UNYQ en Area Academy wordt de invloed van nieuwe technologieën als 3D-printing op de game-ervaring in huis bekeken. Tot slot wil IKEA met de sociale onderneming Little Sun de potentie van ‘off-the-grid’ oplossingen en hernieuwbare energie ontdekken. 

Heel Nederland Duurzaam
Naast deze internationale verdragen, zoekt ook de Nederlandse organisatie nadrukkelijk de samenwerking op. Het bedrijf bracht de afgelopen weken verschillende bedrijven en experts op het gebied van duurzaamheid, psychologie, marketing en gedragsverandering samen. In tien duo-interviews is ingegaan op het vraagstuk: ‘Hoe zorgen we ervoor dat alle mensen in Nederland een duurzamer leven gaan leiden?’.

De experts en bedrijven gingen met elkaar in gesprek over uiteenlopende onderwerpen. Daarbij ging het van direct voor IKEA relevante vragen als ‘Hoe zorg je dat mensen hun huis duurzamer maken?’ tot ‘Hoe krijg je mensen uit de auto?’ en ‘Hoe zorgen we ervoor dat iedereen duurzame kleding koopt?’. Vooralsnog geeft driekwart van de klanten aan duurzaamheid belangrijk te vinden en wil de helft een actieve bijdrage leveren, maar komt daar volgens manager duurzaamheid Alberic Pater in de praktijk niet veel van terecht.

De gesprekken met partijen als Unilever, Peerby, De Vegetarische Slager en Mud Jeans leverden inzichten en aanbevelingen op, die daar verandering in moeten brengen. Zo wordt een lager btw-tarief op tweedehands producten geadviseerd, evenals van de duurzame keuze de standaardkeuze te maken. Nieuwe medewerkers moeten bijvoorbeeld niet direct een leaseauto aangeboden krijgen, maar eerst twee maanden een abonnement op het openbaar vervoer.

De inzichten en aanbevelingen zijn gebundeld in het document ‘Heel Nederland Duurzaam’, dat maandag is overhandigd aan directeur duurzaamheid en circulaire economie Esther de Kleuver van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. “Om echt impact te hebben, zullen we samen met de overheid en andere bedrijven meer dan zeven miljoen huishoudens moeten verleiden om thuis duurzamer te gaan leven”, is Alberic Pater van mening. “Door samen te werken, komen we verder. De inzichten uit de interviews helpen ons om effectiever te communiceren met klanten over een duurzamer leven thuis. Deze inzichten houden we niet voor onszelf, omdat meer bedrijven dezelfde uitdaging hebben.”