RetailTrends belt iedere week met een expert over een opvallende actuele ontwikkeling. Deze keer: supermarktdeskundige Erik Hemmes over de reorganisatie bij Plus.

Na een complete vervanging van het management zet Plus nu het mes in het overige personeel. 50 vaste medewerkers op het hoofdkantoor zien hun baan verdwijnen en ook personeelsleden zonder vast contract moeten het veld ruimen, onder andere door de fusie met Coop. 

Is de reorganisatie een eerste logische stap voor Plus om het weer op de rit te krijgen?

“Dat kan ik niet heel goed beoordelen, omdat ik niet precies weet welke functies er zijn vervangen. Ik kan me wel voorstellen, nu de nieuwe managers er zitten, dat ze gaan kijken of ze dingen anders kunnen invullen en of ze functies kunnen combineren. Zeker ook met de fusie in het achterhoofd zijn er misschien wel wat dubbelingen. Vanuit die optiek snap ik wel dat ze daar beginnen.”

Wat hoopt Plus hiermee te bereiken?

“De kans is groot dat als je er 50 uitknikkert, je daarna weer positievere cijfers kan tonen. Daar zitten ze nu natuurlijk op te wachten. Daarna kun je dan proberen grip te krijgen op je formule en komen er weer nieuwe jonge mensen met ideeën. Die zijn vaak ook goedkoper en zo kan je langzaam de kwaliteit van de hele organisatie weer opkrikken. Of het ook echt zo gebeurt, kan je vanaf de buitenkant natuurlijk moeilijk beoordelen.”

Het heeft dus ook met de fusie met Coop te maken. Hebben ze zich daarop verkeken?

“Ik vind het idee om te fuseren met Coop niet zo gek. Sowieso is het niet zo gek om bedrijven samen te voegen en overheadkosten te besparen. Daar komt bij dat ook Coop in belangrijke mate een franchiseformule heeft. Coop zit ook in dezelfde gebieden, ook minder in het westen, net als Plus. Die samenvoeging is te begrijpen.

Toch is het met het ombouwen lastiger. Het is lastiger scoren, omdat je 15 tot 20 jaar geleden met een verbouwing nog 15 procent omzet kon plussen. Het landschap is nu professioneler, dus je mag blij zijn met 8 procent omzet extra. Er worden veel kosten gemaakt, maar het levert dan weinig extra opbrengsten op.”

Hoe staat Plus ervoor op dit moment?

“Ik heb het idee dat Plus een beetje wankelt. Het marktaandeel is al een tijdje gelijk, ze handhaven. Er zijn wel een paar logische redenen te bedenken. Plus zit minder in het westen dan concurrenten zoals Albert Heijn. Voor alle winkels geldt: minder omzet per vierkante meter in die gebieden.

Plus is qua formule een beetje te vergelijken met Albert Heijn, zeker qua prijs. Ze onderscheiden zich een beetje in de bedieningsafdelingen. Albert Heijn heeft dat er bij de normale winkels allemaal uitgegooid en hanteert dat nog bij een paar grotere filialen. Maar je ziet bij Albert Heijn gewoon meer vernieuwingsdrang."

Dus de positionering van de supermarkt (geen discounter, geen marktleider) is lastig?

“Ja, en dat geldt niet alleen voor Plus maar ook voor Jumbo. Aldi en Lidl positioneren zich aan de onderkant. In het thuisland levert dat een marktaandeel op van 45 procent van de discounters in totaal. Hier in Nederland is dat ongeveer 17 procent alles bij elkaar opgeteld. Maar dat komt omdat Albert Heijn hier, in tegenstelling tot Edeka in Duitsland, zich veel meer naar het midden heeft gepositioneerd. Dan is er minder ruimte over.”

Wat kan Plus dan doen om zich meer te onderscheiden?

“Niet elke Plus is hetzelfde, omdat de ondernemers relatief veel vrijheid hebben. Als ik Plus-winkels bezoek en kijk naar de acties, dan is de actie in het schap vaak niet of nauwelijks terug te vinden. Een aantal ondernemers zijn zuinig met acties om daarmee hun marge op te krikken. 

Bij Albert Heijn deelt het hoofdkantoor alle meters zorgvuldig in, waardoor je veel meer centraal geregeld hebt en het meer doordacht overkomt. Bij Jumbo zie je eigenlijk hetzelfde als bij Plus.

Als je terugkijkt in de winkelgeschiedenis: C1000 had ook allemaal zelfstandige ondernemers. Maar het vertrouwen in het hoofdkantoor was groter. De ondernemers lieten de beslissingen van de formule aan het hoofdkantoor.”

Kan Plus hier weer uitkomen?

“Dat de ondernemers zoveel zeggenschap hebben bij de retailer leidt tot middelmatige beslissingen. Ik zou bijna zeggen: ‘ondernemers kop dicht en luisteren naar wat ze in Utrecht hebben te vertellen’. Er zijn meerdere ondernemers in de organisatie die het heel goed doen. Leer van elkaar. Een winkel goed verzorgen, is kennelijk niet zo eenvoudig als het lijkt. Als de Plus-winkels dat voor elkaar krijgen, kunnen ze zichzelf weer beter in de markt zetten.”