Alweer voor de 23ste keer brengt Deloitte zijn rapport Global Powers of Retailing uit. In deze toonaangevende studie brengt het concern de 250 grootste retailers ter wereld gedetailleerd in kaart. Wij zoomen in op vijf highlights.

Amazon op weg naar de top
Amazon is al een tijdje gesprek van de dag in Nederland, nu de lancering van een volwaardige webshop officieel is aangekondigd. Ook wereldwijd blijft het bedrijf van Jeff Bezos maar aan macht winnen. Waar de top tien grootste retailers grotendeels vrij stabiel is, slaagt Amazon er vrijwel jaarlijks in een plekje te klimmen. Ook nu weer: van plaats vier naar drie. En daarmee lijkt het einde nog niet in zicht. Met een retailomzet van ruim 140 miljard dollar in 2018, het jaar waar voor deze editie van het onderzoek steeds naar is gekeken, zit Amazon nummer twee Costco op de hielen. Koploper Walmart hoeft zich nog geen zorgen te maken: met een omzet van 514 miljard dollar torent de retailreus met kop en schouders boven alle andere uit.

Ahold Delhaize is het hoogst genoteerde Nederlandse bedrijf in de top 250. Het supermarktconcern staat op plek twaalf, één positie lager dan vorig jaar. Ook de tweede Nederlandse naam in de lijst is een Nederlandse, namelijk die van Jumbo op plaats 145. De overige Nederlanders retailers in de lijst zijn Action (207) en GrandVision (231). Dat zijn mooie noteringen, want naast de Albert Heijn-moeder zijn alle retailers uit ons land gestegen: Action met liefst 35 plekken, Jumbo met acht en GrandVision met zeven. 

China komt slechts langzaam dichterbij
Net zoals in eerdere edities zijn het vooral bedrijven uit de Verenigde Staten en Europa die de top 250 vullen. En zij weten hun positie vooralsnog vast te houden, ondanks de opkomst van China. 88 van de in de top 250 genoemde bedrijven komen uit Europa en 77 uit de Verenigde Staten. Daarmee zijn zij goed voor respectievelijk 35 en 31 procent van het totaal. Door de enorme omzetten die sommige Amerikaanse bedrijven in de boeken schrijven, hebben zij gemeten naar omzet het grootste aandeel: bijna 45 procent, tegenover ruim 34 procent van Europese bedrijven. Dat is niet verwonderlijk als je ziet dat de zeven van de bovenste tien genoteerden uit de VS komen.

Maar hoe zit het dan met China, het land dat de traditionele grootmachten weldra van de troon zou stoten met concerns als Alibaba en JD.com? Ja, het omzetaandeel groeit, maar niet zo explosief als je wellicht zou denken. Dertien bedrijven uit de top 250, 5,2 procent van het totaal, komen uit China/Hongkong. Zij zijn samen goed voor 4,3 procent van de omzet. Ter vergelijking: twee jaar terug lagen die percentages op 5,6 en 3,7 procent. Van een spectaculaire inhaalslag is dus geen sprake. Zeker niet als je bedenkt dat ook de Europese grootmachten hun omzetaandeel iets hebben vergroot in diezelfde periode.

Nieuwe binnenkomers uit alle windstreken
De lijst telt in totaal veertien nieuwe binnenkomers. Geen nieuwe namen uit Nederland, maar wel een mix van een opvallend groot aantal landen. Opvallende naam is Alibaba, dat met dank aan diverse overnames nu pas in de lijst staat. De Chinese reus komt op plek 179. Andere bekende namen zijn Karstadt-eigenaar Signa (124), Adidas (136) en Jysk (237). De veertien nieuwelingen komen uit liefst dertien verschillende landen. Alleen de VS is twee keer vertegenwoordigd. Ook landen als Litouwen, Brazilië en Zuid-Afrika leveren een nieuwkomer.

FMCG is het grootst, kleding het internationaalst
Splits je de bedrijven op naar productcategorie, dan zie je in één oogopslag waar het grote geld omgaat. Meer dan de helft van de top 250-bedrijven is actief in fastmoving consumer goods. En zij zijn zelfs goed voor twee derde van de omzet, gemiddeld dik 23 miljard dollar. Deze partijen houden het graag dichtbij huis: het aandeel dat in slechts één land actief is ligt met bijna veertig procent het hoogst, het gemiddelde aantal landen waarin zij actief zijn het laagst. 

Dat er veruit het meeste wordt omgezet in FMCG, betekent niet dat daar ook de grootste winsten behaald worden. Sterker: met een gemiddelde netto winstmarge van twee procent houden FMCG-spelers relatief het minste over van hun omzet. Retailers in kleding en accessoires zijn met 8,3 procent veruit koploper. Daarnaast is de fasionindustrie veel internationaler georiënteerd: het aandeel single country operators ligt het laagst (17,9 procent), het gemiddelde aantal landen het hoogst (29,9), net als het omzetaandeel dat uit het buitenland afkomstig is (38,5 procent).

Groei Action blijft indrukwekkend
Naast de top 250 retailers maakt Deloitte gelijktijdig de Fastest 50 bekend: de vijftig snelst groeiende retailers ter wereld. Het mag geen verrassing heten dat daarin (opnieuw) een mooie plek is ingeruimd voor Action. De Nederlandse discounter staat op plek zes met liefst 29,6 procent gemiddelde jaarlijkse omzetgroei tussen 2013 en 2018. Ook Ahold Delhaize behoort tot de vijftig snelste groeiers, waarbij de fusie met Delhaize in 2016 een grote rol speelt. Het supermarktconcern groeide in vijf jaar tijd met gemiddeld veertien procent op jaarbasis.

De top vijftig groeibedrijven laat zien dat de almacht van de VS en Europa wellicht niet voor eeuwig is. Slechts enkele namen komen uit een van deze gebieden. De lijst wordt aangevoerd door het Indiase Reliance Industries, terwijl de Chinese bedrijven Vipshop en JD.com op plaats drie en vier staan. Opvallendste naam in de lijst: Hudson’s Bay Company. Ondanks de misère bij het warenhuisconcern mag het zich met een gemiddelde groei van 12,4 procent tussen 2013 en 2018 tot de groeikampioenen rekenen.