Stap voor stap de herkomst van producten volgen. Of nepproducten en kwaliteitsschandalen voorkomen. Met blockchain kent de keten geen geheimen meer. Daarom omarmen steeds meer startups en grote jongens de nieuwe technologie.

Koffie levert wereldwijd miljarden op, maar slechts een fractie daarvan komt ten goede aan de boer die aan het begin van de keten staat. Het probleem: de groene bessen waar koffie van wordt gemaakt, worden meteen geëxporteerd om ze elders te branden, verpakken en verkopen. En juist aan die vervolgstappen wordt het meest verdiend. Momenteel blijft slechts vijftien procent van de waarde achter in koffiebonen producerende landen. Tijd om het tij te keren, meent het Nederlandse Moyee Coffee. Het jonge bedrijf laat daarom de bonen door kleine ondernemers in het land van herkomst branden en deelt de opbrengsten met lokale economieën. “We roosteren en verpakken de koffie bijvoorbeeld in Ethiopië, zodat de waarde daar al aan de koffie wordt toegevoegd”, zegt oprichter Guido van Staveren van Dijk, een van de sprekers tijdens het komende event Changemakers in Retail. Koffieboeren krijgen daarbij de zekerheid van een opslag op de marktprijs.

Om deze aanpak – door Van Staveren FairChain gedoopt – verder te ontwikkelen en (nog) transparanter te maken, worden transacties vastgelegd in een blockchain. “Straks zie je van een kilo precies waar die vandaan komt, wat er allemaal is gebeurd en waar wat blijft hangen.” De betalingen aan de boeren zijn momenteel al te volgen. De komende maanden worden de overige stappen in het proces verder uitgewerkt. Maar hoe zit het ook alweer met die technologie? Blockchain is een database waarin alle transacties worden geregistreerd en zijn terug te vinden. Hierbij staan transacties gelijk aan de overdracht of toevoeging van nieuwe informatie met een bepaalde waarde. In het geval van Moyee: elk stukje data in de keten, van oogst tot betaling. Een veelgemaakte vergelijking is die met een grootboek, met het verschil dat de administratie niet op één centrale plek wordt bijgehouden, maar op alle computers die actief zijn in het netwerk. En, hoewel er besloten blockchains bestaan, is de administratie veelal openbaar. Vergelijkbaar met internet is er bij de open systemen ook geen centrale eigenaar.

Hoewel het technologisch gezien wat voeten in de aarde heeft, is de organisatorische aanpak te overzien, meent Van Staveren. “Wij controleren onze eigen keten en alles van bes tot beker in eigen beheer. Het zijn dus onze mensen die een impactprogramma en de afspraken met alle betrokkenen maken. Zo doen wij bijvoorbeeld zelf de betalingen aan de boeren. En kunnen wij deze dus ook vastleggen in de blockchain.” Moyee heeft ook een partner ingeschakeld voor zijn blockchain, de Amerikaanse ontwikkelaar bext360. Ook zijn organisaties als Fairfood en blockchaininitiatieven als The Fork erbij betrokken. Van Staveren: “In overleg bepalen we zelf welke functionaliteiten we toevoegen. Ik concentreer me op de businesskant. De technologie zelf is lastig te doorgronden, dus het is vooral een kwestie van vertrouwen hebben in je techpartner.” En ook buiten de technologie om is vertrouwen het sleutelwoord, benadrukt Van Staveren. “Zodra de informatie in de blockchain staat, is die niet meer van ons, maar van iedereen. Dat is een groot verschil.”

Momentum heeft blockchain zeker. En er wordt regelmatig gesteld dat de technologie zich in een stadium bevindt dat vergelijkbaar is met de begindagen van het internet. Destijds was ook nog niet duidelijk hoe ingrijpend het net de wereld zou veranderen. Van Staveren kijkt, ondanks de jonge ontwikkeling van zijn oplossing, dan ook al naar vervolgstappen. “We willen ook tussenstappen vastleggen”, legt hij uit. “Bijvoorbeeld voorraadsystemen erop aansluiten en een betaalmodule voor boeren creëren, zodat transacties eenvoudiger verlopen.”

Bron: RetailTrends 3

Changemakers in Retail op 15 mei in Utrecht
Guido van Staveren van Dijk gaat volgende maand in op de rol van blockchain tijdens Changemakers in Retail, een event van RetailTrends Media over verandering en kansen. Staan voor product, merk, consument, werknemers en de wereld biedt kansen voor groei en onderscheidend vermogen. Waar kan jouw bedrijf het verschil maken? Ontmoet pioniers en krijg praktische handvatten voor nieuwe businessmodellen, innovatie en leiderschap. Sprekers van dit jaar zijn onder meer marketing director Alex Weller van Patagonia, directeur duurzaamheid Anniek Mauser van Unilever en astronaut André Kuipers. Kijk voor meer informatie op changemakersinretail.nl.