"Een curator die een bedrijfsruimte echt nodig heeft voor een doorstart en stuit op een onwillige verhuurder mag, nadat hij de verhuurder heeft verzocht om indeplaatsstelling van de doorstarter, die doorstarter al in het gehuurde laten als de verhuurder misbruik maakt van zijn bevoegdheid (nakoming te vragen van het verbod het gehuurde in gebruik te geven aan een derde) of als de opzegging door de verhuurder van de huurovereenkomst op de voet van art. 39 Fw naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar moet worden geacht."

Deze stelling is op zicht juist, maar in de praktijk (met een maximale opzegtermijn van drie maanden en gezien de enorme tijdsdruk waaronder de doorstart doorgaans moet worden afgerond) niet haalbaar. De curator zal immers binnen drie maanden over een vonnis moeten beschikken waarin misbruik van bevoegdheid door de verhuurder door de rechter is vastgesteld, waarbij ook geldt dat onder de huidige rechtspraak het afdwingen van een indeplaatsstelling met gebruikmaking van het argument dat de verhuurder misbruik maakt van bevoegdheid niet heel kansrijk is. Een aardige theoretische stelling, maar in de praktijk nu lastig uitvoerbaar.

Naar mijn mening wordt er aan deze uitspraak van de Hoge Raad van 9-11-2018 (gepubliceerd als ECLI:NL:HR:2018:2067 op rechtspraak.nl) in dit artikel een te grote betekenis toegekend. De curator had geen verzoek tot indeplaatsstelling ingediend en tegen de uitdrukkelijke wens van de verhuurder de doorstarter in het gehuurde gelaten. De curator ontving daarvoor ook een (huur-) vergoeding, maar heeft die niet doorbetaald aan de verhuurder. In plaats daarvan heeft de curator die ontvangen gelden voor haar eigen salaris gebruikt. De verhuurder kon in de tussentijd de bedrijfsruimte zelf niet aan een ander verhuren, en heeft zodoende schade geleden waarvoor de curator aansprakelijk is. De faillissementsboedel was uiteraard ook aansprakelijk, maar die had geen middelen (nadat de curator salaris had ontvangen). Een curator die een bedrijfsruimte echt nodig heeft voor een doorstart en stuit op een onwillige verhuurder mag, nadat hij de verhuurder heeft verzocht om indeplaatsstelling van de doorstarter, die doorstarter al in het gehuurde laten als de verhuurder misbruik maakt van zijn bevoegdheid (nakoming te vragen van het verbod het gehuurde in gebruik te geven aan een derde) of als de opzegging door de verhuurder van de huurovereenkomst op de voet van art. 39 Fw naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar moet worden geacht. Als de verhuurder "gewoon" wordt doorbetaald zal die situatie zich eerder voordoen dan wanneer - zoals in dit geval - de curator niet betaalt voor het gebruik en zelf wel een vergoeding opstrijkt. Dat de curator hier is teruggefloten betekent dus niet dat een curator altijd schadeplichtig is, of dat een doorstart in zijn algemeenheid moeilijker wordt.

Wat kan die uitspraak voor een gevolg hebben voor de doorstart bij Intertoys?

Deze curator had onrechtmatig gehandeld. Het arrest van de Hoge Raad is echt niet iets nieuws. Het hof had al hetzelfde beslist.