Column: Autonome Marit van Egmond voegde 5 miljard euro omzet toe

‘Ik ben Marit. Een van oorsprong Brabantse met een liefde voor de natuur en eindverantwoordelijk voor alle producten die bij ons in de schappen staan. Voor iemand die zoveel van eten houdt als ik, is er geen prachtiger plek denkbaar.’

Dat is een zin die me altijd is bijgebleven uit een van de eerste columns die Marit van Egmond schreef voor Distrifood. Ik was destijds hoofdredacteur en een column leek ons wel wat. Marit was toen nog directeur merchandising en sourcing Albert Heijn. Een treetje verder op de carrièreladder werd ze er de ceo.

Suiker in hamburgers?

Voor een retailer stelde ze als ceo van Albert Heijn oprechte vragen. Zoals: past deze baan bij mijn eigen ambitie, normen en waarden? Want onderliggend heeft Van Egmond altijd het streven gehad de consument een beetje beter en gezonder achter te laten. Voor en achter de schermen: ‘Suiker in hamburgers? Als kleindochter van een slager stond ik versteld’, schreef ze en ze maakte er korte metten mee.

Ze schreef ook over de kwetsbare positie die een ceo van AH inneemt in het verminderen van suiker, zout en vet. Van Egmond: "Natuurlijk ook bakken aan kritiek. ‘AH, voorloper in nieuwe Nederlandse truttigheid’ en ‘de marketing van onze nationale grootgrutter wordt gedicteerd door glutenvrije voorleesmoeders’, klonk het in een krant. Gaat dat over mij?, vroeg ik me af."

Van Egmond moest haar ambities vormgeven in Zaandam in wat ze zelf wel eens ‘het ministerie van levensmiddelen noemde’. Een grote, logge tanker waarbij ze ook nog eens de poorten wijd moest openzetten voor extra cohorten tech-nerds die data, app, online en kunstmatige intelligentie aan elkaar moeten knopen tot een voor de consument te behappen meerwaarde. Ga er maar eens aanstaan. Ze kreeg zonder twijfel dingen voor elkaar.

Omzetgolven

Wat helpt is dat Van Egmond, die in 2017 aantrad, kon surfen op een aantal mooie en grote omzetgolven. Dat geeft rust in de tent. Zo kreeg de supermarktwereld tijdens corona de complete horeca-omzet op een dienblad geserveerd. Het inlijven van Deen en het aansluiten van Jan Linders gaf daarna verdere rust op het omzetvlak. De inflatie hielp natuurlijk ook.

Dat Jumbo vorig jaar een prijzenslagje wilde ontketenen, daar trapte ze dus mooi niet in. Ze sloeg verbaal terug. ‘Weet jij dat we sinds 2018 ruim 5 miljard euro omzet hebben toegevoegd’, vertelde ze mij. ‘En dat is een halve Jumbo’, fluisterde ze erachteraan. Zo lagen de verhoudingen tussen de nummer 1 en 2 in de markt. Van Egmond ging en gaat uit van eigen kracht.

Voor AH is het opmerkelijk om bij het vertrek van de ceo de opvolger niet meteen te presenteren. Dat zou erop kunnen wijzen dat Marit Van Egmond autonoom en op eigen grond de beslissing en de datum waarop heeft genomen. Zelf spreekt Van Egmond van ‘act before you’re ready’. Ze was klaar, voordat het haar verteld zou worden. De ambities blijven groeien, die zijn ook groter dan status of geld. Ik zie haar straks wel in een van de die kleine en duurzame bootjes stappen die sneller gaan dan tanker AH.

Een bouwer, geen snoeier

AH heeft net als alle foodretailers te maken met klanten die de hoge prijzen zo langzamerhand weigeren te betalen. Dan is er maar 1 weg vooruit: snoeien aan de kostenkant. Dat beleid past ook minder bij Van Egmond. Zij is een bouwer.

Onder haar kwam AH-assortiment beschikbaar als maaltijd thuis (AH maaltijd thuis), online (AH.nl), via de benzinepompen (BP), via hotels en kantoorlocaties (samen met Selecta), via de huisarts (FoodFirst Health), in heel Limburg (AH Jan Linders), in de relatief witte vlek op de kaart Noord-Holland (Deen) en ook via fruitboxen op het werk. Van wieg tot graf, van Maastricht tot Groningen. Afdelingen als retailmedia en de techafdeling dijden uit tot enige honderden medewerkers. 

Het valt niet uit te sluiten dat AH nu weer een periode van rationalisatie ingaat. De prijzen moeten omlaag en de winst overeind gehouden. Daarmee zorgt het vertrek van Van Egmond voor onrust. Want als het piept bij AH gaat het kraken bij de concurrent.