RetailTrends speelt Monopoly: Arnhem – (winkel)stad die niet kapot te krijgen is

‘Arnhem? Daar is sinds het vertrek van de Bijenkorf niet veel meer van over’. Het imago heeft de Rijnstad lange tijd achtervolgd nadat het warenhuis er in 2014 definitief zijn deuren sloot. Toch laat het centrum anno 2025 een ander beeld zien. Het winkelaanbod is veelzijdig en op een zonnige voorjaarsdag zitten de terrassen vol en zijn de winkelstraten drukbezocht. Dat neemt niet weg dat er ook uitdagingen zijn. Leegstand, een scheve branchering en een krimpende retailkern houden de stad scherp.

Van de verwoestende Slag om Arnhem in 1944 tot de grote brand in maart van dit jaar die het winkelpand van SoLow en zeker 10 historische panden volledig in de as legde: de Arnhemse binnenstad heeft in het verleden een paar rake klappen gehad. Toch weet Arnhem telkens sterk terug te komen. Een kijkje in de stad die niet kapot te krijgen lijkt.

Van de 3 Monopoly-straten zijn er 2 uitgesproken winkelstraten: de Ketelstraat ligt midden in het centrum, de Steenstraat daar net buiten. Het Velperplein fungeert als schakel tussen de 2 en vormt de entree van de stad vanuit het noordoosten.

Compacte binnenstad

De Arnhemse binnenstad is compact, met 8 grote winkelstraten, historische panden en unieke winkelgebieden. Een daarvan is de 7 Straatjes – letterlijk 7 kleine steegjes die samen het oude stadshart vormen. Het gebied herbergt een bonte verzameling ‘snuffelwinkels’, zoals de servieswinkel Pollmann, chocoladekunstwinkel Xoco, kookwinkel Het Kookeiland en juwelier Zuurdeeg & Ockels.

“De mix die je hier vindt, zie je niet in Nijmegen of Apeldoorn”, zegt Nicolette Bolté, directeur van Platform Binnenstad Arnhem (PBA). “Het zijn juist die zelfstandige ondernemers die met hun persoonlijke service kleur geven aan Arnhem.”

Maar de stad kent ook haar knelpunten. Veel winkelpanden zijn te klein voor de wensen van moderne retailers. Chris Lanting, retailvastgoedexpert en matchmaker binnenstad, ziet het dagelijks. “Retailers zoeken nu eerder 200 vierkante meter, waar voorheen 70 of 80 vierkante meters genoeg was. Dat maakt de puzzel soms lastig. Maar het samenvoegen van winkelpanden is een mogelijke oplossing.”

De Ketelstraat in Arnhem

Ketelstraat: ruggengraat van de binnenstad

Voor het retailrondje starten we in de Ketelstraat, het commerciële hart van Arnhem. Ingeklemd tussen de Vijzelstraat (zuiden) en de Roggestraat (noorden). “Met een huurprijs van 650 tot 700 euro per vierkante meter de duurste huurlocatie van Arnhem”, zegt Lanting. Grote retailformules als Zara, Rituals, Primark, Douglas en sinds kort ook Pandora domineren het straatbeeld.

“De Ketelstraat is de levensader van de binnenstad”, zegt Lanting. “Het is een gebied dat al jarenlang stabiel is. Er is weinig leegstand, en de ondernemers die er zitten, zitten er over het algemeen al meerdere jaren en doen het gewoon prima. Het is wel een zwaarder bevochten gebied. Steeds meer A1-gebieden krimpen doordat panden aan de randen van het centrum worden getransformeerd en een nieuwe functie krijgen. Daardoor wordt de concurrentie om toplocaties als deze steeds groter.”

Het Velperplein in Arnhem, entree van de stad

Velperplein: entree met internationale allure

Vanuit de Ketelstraat lopen we via de Roggestraat naar het Velperplein. Waar de Ketelstraat het commerciële hart is, vormt het wat langgerekte Velperplein de chique entree naar de binnenstad. MediaMarkt en Hey!Hallyu – de eerste Kpop-winkel van Nederland – zorgen voor wat retail, maar met een aantal restaurants, het Musis & Stadstheater, het Rembrandt Theater en een parkje is het vooral een ontmoetingsplek.

“Het plein voelt internationaal”, vindt Lanting. “Het is een stijlvolle binnenkomst in Arnhem, zeker vergeleken met het wat rommelige Willemsplein met trolleybushaltes (zie kader, red.) aan de andere kant van de stad.”

De ingang van de Steenstraat vanaf de Arnhemse binnenstad

Steenstraat: levendig maar met rauwe randjes

Vanaf het Velperplein noordwaarts ligt de Steenstraat, richting station Arnhem Velperpoort. De Steenstraat, misschien wel de bekendste straat van Arnhem, is levendig en lang. Met 500 meter behoort de straat tot de langste winkelstraten van Nederland. De huurprijzen liggen hier flink lager dan in het centrum: tussen de 150 en 200 euro per vierkante meter. Van buitenlandse supermarkten tot designwoonwinkel Spyk71 en van een Hubo bouwmarkt tot een seksshop: nergens anders is het winkelaanbod zo divers.

Je vindt er een mooi cluster van verswinkels, maar er zit intussen ook een hoop rotzooi 

“Vroeger stond de Steenstraat bekend om de vele speciaalzaken en delicatessenwinkels”, zegt Lanting. “Die zijn er nog steeds wel, je vindt er een mooi cluster van verswinkels dat vanuit de hele omgeving klanten aantrekt, maar er zit intussen ook een hoop rotzooi. Er is een wildgroei ontstaan aan onder meer kappers, telefoonwinkels en massagesalons.” De gemeente grijpt hier inmiddels actiever op in, om zowel de branchering als de veiligheid in de straat te verbeteren. “Er is in de Steenstraat namelijk veel sprake van criminaliteit en ondermijning.”

Parel van de stad: Wentink Hobby

Tussen de telefoonwinkels en toko’s springt 1 winkel eruit: Wentink Hobby. Al 70 jaar een begrip in de regio en daarbuiten, biedt de winkel met 40.000 artikelen op 550 vierkante meter alles waar menig hobbyhart sneller van gaat kloppen – van verf- en bouwmaterialen tot modeltreinen en -auto’s en stoommachines.

“Mijn ouders zijn het bedrijf begonnen als galanteriezaak”, vertelt eigenaar Ronald Wentink. “Daarnaast verkochten ze huishoudelijke artikelen. In de jaren 80 kwam daar speelgoed bij. In de jaren 90 hebben we het speelgoed eruit gedaan en hebben we ons volledig gericht op hobby’s voor volwassenen. Wat dat betreft zijn we net een kameleon, we hebben ons in de loop van de jaren steeds aangepast aan trends en mogelijkheden.”

Eigenaar Ronald Wentink voor zijn zaak Wentink Hobby

Wentink, die de winkel zo’n 35 jaar geleden van zijn ouders overnam, heeft de Steenstraat zien veranderen van een straat met exclusieve speciaalzaken naar een culturele mengelmoes. “Op zich is daar niets mis mee, maar bepaalde retailers kregen er op een gegeven moment de overhand. Daarmee verandert natuurlijk de kwaliteit van het winkelaanbod. Gelukkig reguleert de gemeente dit nu beter.”

We zijn net een kameleon, we hebben ons in de loop van de jaren steeds aangepast aan trends en mogelijkheden

Volgens Wentink valt het niet mee om, zoals hij zegt, ‘leuke’ ondernemers voor de straat te vinden. “Het verloop is groot en panden blijven hier lang leegstaan. Gelukkig zit er sinds deze week een Anne & Max aan de overkant, een zeer welkome aanvulling.” Dat de straat te maken heeft met criminaliteit is hem bekend. “Persoonlijk heb ik er geen last van. Natuurlijk worden wij ook geconfronteerd met onverlaten die stelen en er lopen ook af en toe verslaafden in de winkel. Je zult hier dus altijd alert op moeten zijn. Maar ik weet dat in sommige zaken ook handel of activiteiten plaatsvonden die daar niet thuishoorden. Zo zijn er ook wel eens winkels gesloten.”

Het plezier om te retailen in de Steenstraat wordt er voor hem niet minder om. “Ik ben geboren boven deze winkel. In een dorp zitten? Geen denken aan. De Steenstraat is in de loop der tijd zeker veranderd, maar het is er in elk geval nooit saai.”

Retailers moeten wel beter hun huiswerk doen. Te vaak baseren ze hun keuzes nog op onderbuikgevoel

Toekomst van Arnhem

Ondanks de uitdagingen per winkelgebied en -straat ziet Nicolette Bolté genoeg lichtpunten. Volgens haar lopen de bezoekersaantallen gestaag op en melden nieuwe namen zich. “We zien dat formules zoals Mr Marvis en Anna van Toor heel bewust voor Arnhem kiezen. Er zit beweging in de markt. Als een partij vertrekt of failliet gaat, zoals recent Vanilia in de Bakkerstraat, biedt dat weer ruimte voor een ander.”

Ook Chris Lanting, die als matchmaker de interesse peilt onder retailers die overwegen om zich in Arnhem te vestigen, ziet kansen. “Kijk naar het Hema-pand (gelegen op de hoek van de Rijnstraat en de Weverstraat, red.). Dat is na bijna een eeuw overgenomen door een belegger die meerdere panden in de stad bezit en echt gelooft in de stad. Op de benedenverdieping vestigt zich nu JD Sports. Of neem het Musiskwartier (zie kader, red.), waar na een herontwikkeling en het aantrekken van relevante winkelformules weer leven in zit. Dat zijn signalen dat het goed ondernemen is in Arnhem, mits je de juiste match weet te maken met de doelgroep.”

De sleutel voor een gezonde toekomst ligt volgens hem in het zorgvuldig cureren van het winkelaanbod. “Arnhem is aantrekkelijk, mits je goed matcht met de doelgroep. Maar retailers moeten wel beter hun huiswerk doen. Te vaak baseren ze hun keuzes nog op onderbuikgevoel. Terwijl er zoveel data beschikbaar is. Wie die goed benut, heeft hier écht toekomst.”

In juni reist RetailTrends-redacteur Manon Bastidas voor deel 3 in de Monopoly-serie af naar de hoofdstad van Noord-Holland: Haarlem. In de eerste aflevering reisde redacteur Ryan Baij naar Utrecht.