Branded content: INretail

Blurring is hot, kijk alleen al naar moderne steden als Berlijn en Tokio. Boeken in een koffiebar, een woonwinkel annex lunchlocatie en een wijntje bij de kapper, niks is daar te gek. En dat waardeert de consument, zoals te zien aan meer omzet, meer werkgelegenheid en meer levendigheid. Daar wordt toch elke plaats beter van? 34 Nederlandse gemeenten deden de test.

De Drank- en Horecawet verbiedt het schenken van alcohol op plaatsen waar artikelen of diensten worden verkocht, en vice versa. De insteek: de overheid moet burgers beschermen. Letterlijk een uitgangspunt uit de vorige eeuw, toen het loonzakje nog op vrijdag in de kroeg werd uitgedeeld. De wet beschermde hen om in een dronken bui allerlei koopwaar aan te schaffen. Tegenwoordig een achterhaald idee, want achter de laptop zit je ook weleens met een glaasje wijn. Ja, als maatschappij moeten we verantwoord omgaan met alcohol. En ja, preventie van alcoholmisbruik is belangrijk. Maar, draven we nu niet te ver door? Want toch geen enkele ondernemer beoogt een bacchanaal aan te richten met een café of lunchroom in zijn zaak? Volgens Femke den Hartog, senior beleidsadviseur bij INretail, moet de focus op kansen komen te liggen. Kansen voor leeggelopen winkelgebieden, ondernemers en de consument: “Deze tijd dwingt ons vooruit te kijken en nieuwe mogelijkheden, zoals functiemenging, te omarmen.”

Den Hartog stelt dat functiemenging helemaal niet per definitie draait om alcoholgebruik: “We moeten ervoor waken dat we de discussie te verkokerd voeren. Alcohol schenken is slechts een onderdeel van de detailhandelswensen om meer mengvormen mogelijk te maken. Functiemenging gaat over meer. Over aantrekkelijke en verrassende winkels en winkelstraten, die beleving bieden en kansen voor een beter rendement, meer werkgelegenheid en aantrekkingskracht. Zo is er bij ondernemers steeds meer behoefte zich te onderscheiden en de concurrentie aan te gaan met bijvoorbeeld online-aanbieders. Functiemenging in nieuwe concepten biedt hen deze mogelijkheid. We leven niet langer in een tijd waarin een bakker, lunchroom en souvenirshop naast elkaar voldoende omzet draaien. Maar gecombineerd bieden ze een interessant concept. Daar waar de toerist binnenloopt voor een souvenir, drinkt hij iets en neemt hij direct een broodje to go mee. Het draait meer en meer om de totaalbeleving.”

Draagvlak
Wat als we de strakke teugels van de Drank- en Horecawet nu eens laten vieren en een tijdje kijken naar nieuwe mogelijkheden? Dat vroeg de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zich af. Daarom hield zij een pilot onder 34 gemeenten. In de test profiteerden ondernemers van een aantal ontheffingen binnen de huidige Drank- en Horecawet, natuurlijk volgens strenge voorzorgsmaatregelen op het gebied van openbare orde, volksgezondheid en veiligheid. In de pilot gingen Italiaanse wijnen samen met Italiaanse meubels, organiseerden boekhandels evenementen en verkochten restaurants kookwaar en eigen ingrediënten. En wat bleek? Het toestaan van mengvormen in winkels en horecabedrijven had een positief effect op klanten, ondernemers en winkelgebieden. De initiatieven zorgden voor reuring, extra bezoekers en mond-tot-mondreclame.

Midden september presenteerde adviesbureau Berenschot de resultaten. De belangrijkste conclusie: zowel gemeenten als ondernemers zijn ervan overtuigd  dat mengvormen gecontinueerd moeten worden in een aangepaste Drank- en Horecawet. Daarbij is er voldoende draagvlak voor het schenken of verkopen van alcohol – zowel bij gemeenten als ondernemers – als dat in het verlengde ligt van de hoofdactiviteit. Ofwel, schenken of verkopen van alcohol moet altijd een nevenactiviteit zijn. Rotterdam was een van de deelnemers aan de pilot. Volgens wethouder Maarten Struijvenberg een daverend succes: “De tijden zijn veranderd. We moeten onze lokale ondernemers de kans geven zich te onderscheiden. De pilot liet ons zien dat zij hier goed mee om kunnen gaan. Deelnemers waren gemotiveerd om nieuwe concepten uit te proberen en hielden zich daarbij goed aan de afspraken. Zo is er bijvoorbeeld geen alcohol verstrekt aan minderjarigen en geen reclame gemaakt voor de tijdelijk toegestane mengvorm.”

Gelijk speelveld
Den Hartog stelt dat de VNG en INretail op één lijn zitten: de Drank- en Horecawet moet ruimte bieden aan functiemenging of blurring. Nu is het zaak het Rijk te overtuigen: “We blijven het gesprek voeren in Den Haag. Daarin denken we heel praktisch. Zo stelt de Drank- en Horecawet specifieke eisen aan de inrichting, en die zouden we graag achterwege willen zien. Deze regels maken het geheel onnodig complex en zijn ook al in andere wetten vastgelegd. Daarnaast denken we actief na over inzet en samenwerking. Zou je gemeenten niet een soort ontheffing kunnen bieden voor blurringinitiatieven? Tenslotte kunnen zij heel goed zelf aangeven in welke gebieden functiemenging werkt en veilig is. Denk aan rekening houden met plaatselijke uitdagingen, zoals leefbaarheid en openbare orde. Natuurlijk moeten er landelijk wel kaders zijn waarbinnen je blurring toestaat. Respect voor de volksgezondheid, verantwoord omgaan met alcohol, niet schenken aan klanten onder de achttien jaar en het waarborgen van een gelijk speelveld zijn daarin key.”

Niet alleen INretail en gemeenten zijn belangrijke spelers in dit veld. Alle ondernemers in de winkelstraat moeten van functiemenging samen een succes maken, vindt Den Hartog: “In onder meer Rotterdam leidde de pilot tot nieuwe, verrassende samenwerkingen tussen ondernemers. Hier sloegen een wijnhandel en een boekwinkel de handen ineen. Tijdens een boekenavond bood de wijnhandel bijpassende wijnen aan. Samenwerken, en dus ook samen de schouders eronder zetten, zijn daarmee voorwaarden voor succes. En heldere afspraken natuurlijk. Lokale overheid en ondernemers moeten elkaar nog veel beter zien te vinden. Retail, horeca, de culturele sector, vastgoed en gemeenten moeten elkaar meer en meer gaan opzoeken. Want alleen samen maken wij onze winkelgebieden weer tot een succes.”

Bron: RetailTrends 10