Opvattingen over nieuwe technologische ontwikkelingen kunnen snel veranderen. Een paar jaar geleden nog maar waren automatisering en robotisering woorden die geheid de alarmbellen deden afgaan. Distributiecentra waar het werk van mensen gedeeltelijk of zelfs geheel werd overgenomen door robots, het was een schande. Voor de megaconcerns moest alles maar zo goedkoop mogelijk, geen mens had straks nog een baan.
Zo keek men met argusogen naar het gemechaniseerde distributiecentrum van Albert Heijn dat drie jaar terug in Zaandam werd geopend. De retailer zelf legde er tijdens een rondleiding de nadruk op dat het werk voor de mensen op de vloer minder zwaar werd. En ja, ze gingen ook terug van honderd naar dertig mensen die gelijktijdig aan het werk waren. Maar dat waren vooral uitzendkrachten, haastte de Zaanse keten zich te zeggen. Alle vaste medewerkers uit het oude dc zouden een nieuw plekje binnen Albert Heijn krijgen.
Dat soort halve verontschuldigingen voor innovatie bestaan niet meer. Toen ik eind oktober op bezoek was bij het distributiecentrum van JD.com in Venray, waarvan Hunkemöller vooralsnog exclusief mag gebruikmaken, bleek...
Opvattingen over nieuwe technologische ontwikkelingen kunnen snel veranderen. Een paar jaar geleden nog maar waren automatisering en robotisering woorden die geheid de alarmbellen deden afgaan. Distributiecentra waar het werk van mensen gedeeltelijk of zelfs geheel werd overgenomen door robots, het was een schande. Voor de megaconcerns moest alles maar zo goedkoop mogelijk, geen mens had straks nog een baan.
Zo keek men met argusogen naar het gemechaniseerde distributiecentrum van Albert Heijn dat drie jaar terug in Zaandam werd geopend. De retailer zelf legde er tijdens een rondleiding de nadruk op dat het werk voor de mensen op de vloer minder zwaar werd. En ja, ze gingen ook terug van honderd naar dertig mensen die gelijktijdig aan het werk waren. Maar dat waren vooral uitzendkrachten, haastte de Zaanse keten zich te zeggen. Alle vaste medewerkers uit het oude dc zouden een nieuw plekje binnen Albert Heijn krijgen.
Dat soort halve verontschuldigingen voor innovatie bestaan niet meer. Toen ik eind oktober op bezoek was bij het distributiecentrum van JD.com in Venray, waarvan Hunkemöller vooralsnog exclusief mag gebruikmaken, bleek duidelijk hoe anders het sentiment nu is. Zonder omhaal vertelt chief digital officer Gijs van Engelen dat er nog maar dertig à veertig mensen nodig zijn, ten opzichte van de circa 150 personen in een traditioneler distributiecentrum van de lingerieketen zelf.
Orderpickers in een regulier dc zetten soms wel twintigduizend stappen per dag, weet Van Engelen verder. In dat van JD.com staan ze echter voornamelijk te wachten tot er weer een geautomatiseerd karretje langskomt, zodat ze het juiste product kunnen pakken en scannen. Op termijn hoopt Hunkemöller ook dit stuk van het proces te automatiseren en met nul medewerkers toe te kunnen op de dc-vloer.
Het is logisch dat de visie op de verhouding technologie-mensenwerk verandert. Robotisering en andere technologische innovatie is de afgelopen jaren onverminderd doorgegaan en we komen net uit de grootste crisis sinds lange tijd. Toch is de werkloosheid al tijden extreem laag. Het argument dat robots onze banen inpikken lijkt haast belachelijk in een tijd waarin retailers er nauwelijks in slagen voldoende mensen te vinden.
Zeker in deze periode, met piekdagen als Black Friday, Sinterklaas en Kerst in het vooruitzicht, moeten alle zeilen bijgezet worden om aan de vraag te voldoen. Een paar jaar na ‘robots als banenpikkers’ is het acceptabel geworden om, als het even kan, een menselijke taak te automatiseren.
Intussen gaan de technologische ontwikkelingen waarmee retailers aan de slag moeten een stuk verder dan het automatiseren van de logistiek. Facebook maakte eind oktober bekend dit jaar minimaal tien miljard dollar te investeren in het metaverse. En non-fungible tokens (NFT’s) worden al voor vele miljoenen verhandeld. Het is de abstracte, parallelle nieuwe werkelijkheid waarin retailers zich over het algemeen nog geen weg weten, maar die onvermijdelijk impact gaat hebben op hun business.
Minder techy, maar minstens zo abstract is de organisatie van C&A: tot voor kort misschien wel ’s lands meest gesloten familiebedrijf. Maar voor één keer stonden de Brenninkmeijers het ons toe om op het hoofdkantoor in Düsseldorf in gesprek te gaan met ceo Giny Boer. Alleen daarom al is deze laatste editie van RetailTrends van 2021 het lezen meer dan waard.
