Ook in 2024 is de tendens dat de winkelstraten minder publiek trekken. Vooral de grote steden blijven, met wisselende oorzaken, achter qua het aantal passanten. Samen met Huib Lubbers van onderzoeksbureau RMC duikt RetailTrends in de cijfers over de drukte in de winkelstraten van het eerste halfjaar van 2024.

De harde cijfers van het eerst halfjaar laten zien dat het in het tweede kwartaal 14,5 procent rustiger was dan in het tweede kwartaal van 2023. Daardoor komt het totale landelijke cijfers over het eerste halfjaar uit op -8,2 procent qua drukte. Een flinke daling dus. Daar zet onderzoeker Huib Lubbers echter wel een kanttekening bij: “Allereerst, de cijfers worden vergeleken met het tweede kwartaal van 2023. En dat was een heel goed kwartaal, dus het vertekent ook wel een beetje.”

Het eerste halfjaar 2023 kende een gigantische groei als compensatie van een heel slecht einde van 2022. “Heel normaal”, zo schetst Lubbers. “Ergens zie je altijd dat dit soort dingen in retail weer gecompenseerd worden. In dit geval dus in 2023.”

Nattigheid

Toch ziet Lubbers ook wel andere redenen voor de matige drukte. “Het is meer klimaat dan economie. Het was een heel nat jaar, en dan shoppen consumenten minder fysiek. Ook zie je dat de winkelpatronen in zijn geheel veranderen. Er zijn minder pieken. Niet meer in weekdagen, niet meer in seizoenen. Maar het feit blijft wel dat we fysiek gewoon minder winkelen. Die trend zet door”

Faillissementen

Tot nu toe kent 2024 natuurlijk ook grote faillissementen. Zo verdwenen de winkels van Perry Sport, Scotch & Soda, Esprit en recent ook Bristol. Grote ketens met aantrekkingskracht. “Je zou denken dat die golven van faillissement iedereen naar online duwt, maar dat blijkt minder zo te zijn. We hebben dit ooit onderzocht met V&D, een echte publiekstrekker. Maar het verdwijnen van V&D had al geen invloed op de passanten, dus dat zie ik hier ook niet zomaar gebeuren.”

Lubbers schetst dat mensen ‘er gewoon op uit willen’ en dat ook blijven doen. “Dat de binnensteden het minder doen, heeft volgens hem dan ook niet te maken met dat mensen minder fysiek willen shoppen. “De wijkwinkelcentra doen het steevast heel goed, dus daar ligt het zeker niet aan. Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen, maar dit is er geen.”

Grote steden

Uit het onderzoek van RMC blijkt namelijk dat de grote steden 10,1 procent minder passanten hadden in de eerste helft van 2024. Een negatieve uitschiet daarin was onze hoofdstad (-16,5 procent). Lubbers: “De specifieke oorzaak van Amsterdam is toerisme. Je ziet dat de Aziatische toerist minder komt en daar had Amsterdam er altijd heel veel van. Sinds corona neemt dat af en dat zie je terug in het aantal passanten en dus consumenten.”

Een andere stad die het slecht doet is Den Haag, en ook daar heeft Lubbers een verklaring voor. “Het binnenhof wordt gerenoveerd, dus dat deel doet het nu gewoon heel slecht. Dan zie je gelijk hoe zoiets invloed kan hebben. Andere delen van de stad blijven het op zich goed doen.” De uitzondering van de grote steden is Den Bosch, waar het aantal passanten met 12,8 procent steeg.

Gevoelsdrukte

Een andere opvallende trend is dat de gevoelsdrukte toeneemt, vooral overdag. “Je ziet dat er meer mensen tussen half 12 en 5 in de winkelstraat komen. Dat betekent ook dat het aantal mensen in de vroege ochtend en avonden afneemt.” De reden daarvan ligt volgens Lubbers in het nieuwe normaal van het thuiswerken. “Alles lijkt vlakker te worden. Mensen shoppen het hele jaar en niet meer alleen rond de feestdagen. De zaterdagdrukte is er niet meer. Vermoedelijk hebben ze meer tijd, omdat ze thuis werken. Dus kunnen ze ook doordeweeks winkelen en hebben ze die zaterdag niet meer nodig. Dat zie je ook terug in onze tellingen.”

Of dit ook een effect is van na corona is nog te vroeg om te zeggen. “We moeten nog uitzoeken of dat een trend is, maar het is in ieder geval een opvallende constatering.”