De economische groei zet door in Nederland, maar vlakt wel wat af ten opzichte van de voorspoedige afgelopen zeven jaar. Dat is de miljoenennota in het kort, volgens de minister van Financiën, Wopke Hoekstra. De nota werd traditiegetrouw gepresenteerd op Prinsjesdag, op de welbekende derde dinsdag van september. Wat betekent de miljoenennota concreet voor retailers? De vijf belangrijkste onderwerpen.

Koopkracht
Hoewel de economische groei afvlakt, blijft de koopkracht stijgen. Naar verwachting groeit de koopkracht in 2019 met 1,2 procent en in 2020 met 2,1 procent. De grootste stijging zit ‘m in de categorie werkenden. Hun koopkracht stijgt met 2,4 procent. Die stijging wordt mede mogelijk gemaakt door de lastenverlichtende maatregelen die kabinet-Rutte III wil doorvoeren, waaronder een lastenverlaging op arbeid die gefaseerd zal worden doorgevoerd. Het zijn aanvullende maatregelen op de afspraken die gemaakt zijn bij het Regeerakkoord. Terwijl de koopkracht aantrekt, betaalt de consument juist weer meer aan zijn dagelijkse levensbehoeften door de verhoging van de lage btw-tarieven van zes naar negen procent. Of de verwachte koopkracht uiteindelijk ook gerealiseerd kan worden, is bovendien afhankelijk van de ontwikkelingen van de lonen en de prijzen.

Zelfstandigen
De nieuwe begroting voor 2020 heeft plus- en minpunten voor de zelfstandige retailers in Nederland. Zij zien hun koopkracht naar verwachting stijgen in 2020 met twee procent en de arbeidskorting stijgen, maar de zelfstandigenaftrek wordt verlaagd. De lasten op arbeid worden vanaf 2020 in drie stappen verlicht met in totaal 2,15 miljard euro extra. Nu is het nog zo dat zzp’ers over 7280 euro winst geen belasting hoeven te betalen. Deze zelfstandigenaftrek wordt vanaf 2020 met stapjes van 250 euro per jaar teruggeschroefd naar vijfduizend euro in 2028. Op die manier wil het kabinet het fiscale verschil tussen zelfstandigen en werknemers verkleinen. Ter compensatie krijgen zelfstandigen in 2020, 2021 en 2022 hogere arbeidskortingen. 

Vennootschapsbelasting
Waar consumenten een lastenverlichting op het vlak van arbeid kunnen verwachten, verzwaart het kabinet de lasten van bedrijven. In eerste instantie was aangekondigd de hoge belastingtarieven voor vennootschapsbelasting voor bedrijven te verlagen van 25 procent naar 20,5 procent. Uit de miljoenennota blijkt echter dat dit tarief 1,2 procentpunt hoger uitvalt en per 1 januari 2021 op 21,7 procent uitkomt. De lage vennootschapsbelasting wordt niet aangepast en dat tarief is vanaf 1 januari 2021 vijftien procent. 

Eerder werd innovatie onder ondernemers gestimuleerd middels de innovatiebox. Winst die behaald werd met die innoverende activiteiten, kon onder die belastingbox geschaard worden en dan betaalde je maar zeven procent rente. Vanaf 1 januari 2021 wordt de innovatiebox belast met negen procent, waardoor het voor retailers fiscaal minder gunstig is om te blijven innoveren.

Consumentenvertrouwen
Vanaf het einde van 2018 is het consumentenvertrouwen verslechterd. Mensen zijn sindsdien minder positief over de economische groei. Consumentenvertrouwen is slecht te voorspellen, omdat het te maken heeft met onder meer loongroei en andere binnenlandse ontwikkelingen. Maar het is wel een van de factoren die de voorspelde economische groei kan veranderen, net als de woningmarkt en de groeicijfers van de internationale markt. 

Btw
In 2020 heeft het kabinet 60,5 miljard euro aan inkomsten over omzetbelasting begroot en zou er in totaal 16,6 miljard euro meer binnen moeten komen dan in 2018. Er zijn enkele interessante productcategorieën voor retailers waarbij de btw-tarieven zijn aangepast. Zo geldt voor digitale publicaties van tijdschriften en e-books een btw-tarief van negen procent in plaats van 21 procent. Ook is er een verlaagd tarief van negen procent ingevoerd voor het leveren van water en voedingsmiddelen die aan de eisen van de Warenwetgeving voldoen, inclusief niet-alcoholhoudende dranken. 

Moet de retail blij zijn met deze miljoenennota? Dat betwijfelt brancheorganisatie INretail. "Het is belangrijk dat de overheid ziet dat de retailsector extra aandacht verdient", zegt INretail-directeur Jan Meerman. De koopkracht stijgt, maar volgens het Sociaal Cultureel Planbureau zijn de werkelijk besteedbare inkomens van huishoudens in de afgelopen tien jaar niet toegenomen. INretail noemt die situatie 'zorgwekkend'. Daarnaast zijn de marges binnen de retail dun, terwijl er wel wordt geëxperimenteerd met andere businessmodellen. "Als de kosten toenemen maar de rendementen niet, dan stijgt de druk".