Het jaarverslag over 2019 laat nog steeds op zich wachten, gedoe rond het jaarverslag over 2018, een nieuwe cfo, de ceo die na zeventien jaar plotseling opstapt. En dat is nog niet eens alles. Wat is er aan de hand bij de Belgische modegroep FNG, het moederbedrijf van Miss Etam?

"FNG kijkt met vertrouwen naar de komende jaren. FNG is flexibel genoeg om zich aan te passen aan snel veranderende marktomstandigheden. Verder is FNG stilaan groot genoeg om schaalvoordelen te benutten. Hier liggen nog veel kansen en mogelijkheden", schrijven ceo Dieter Penninckx en de andere twee oprichters Anja Maes (diens echtgenote) en Manu Bracke in het voorwoord van het jaarverslag over 2018. Ze sluiten af met het cliché "Het worden boeiende tijden." En boeiende tijden werden het.

Het begon in 2003 ook met een cliché. Het idee om met zijn drieën wat te ondernemen, ontstond in een café. De drie, allen afgestudeerd als ingenieur aan de KU Leuven, waren na vijf jaar werken toe aan iets nieuws. "Een bedrijvenmakelaar zei ons dat er een kindermodemerk in overname stond, maar dacht dat dat wel niks voor ons zou zijn", zei Penninckx in een interview met ondernemersmagazine KMOinsider. "Net wel dus. Zo kochten we ons eerste kinderkledingmerk, een kat in een zak met opgesmukte cijfers en een verouderde collectie."

Het roer moest om. Niet een collectie ontwerpen en daar klanten bij zoeken, maar eerst de vraag stellen: wat wil de consument? Een perfect design en kwaliteit tegen een zo betaalbaar mogelijke prijs was het antwoord. Het werd Fred & Ginger, naar het befaamde dansduo Fred Astaire en Ginger Rogers. In marketingtaal: "Een kleurige, uitbundige collectie met prettig gestoorde prints voor kids met pit."

Van vijf naar 500 miljoen
Vooral door overnames groeide FNG van een omzet van vijf miljoen in 2005 naar ruim vijfhonderd miljoen euro in 2018. Zo werden onder meer de damesmodeketens Claudia Sträter, Expresso, Steps en Miss Etam aan de portefeuille toegevoegd. Ook schoenenketen Brantano werd overgenomen. Daar bleef het niet bij. In de zomer van vorig jaar lijfde FNG voor omgerekend 229 miljoen euro het Zweedse Ellos in, e-commerce marktleider op het gebied van mode en interieur in Scandinavië.

Analist Robert Jan Vos van ABN Amro zet grote vraagtekens bij die overname. Dat deed hij toen en nu nog steeds. Vooral bij de financiering ervan. Hij heeft al heel wat financieringsmanieren voorbij zien komen, maar de wijze waarop FNG dit denkt te regelen? Vos kan er nauwelijks een touw aan vastknopen. Om het voor zichzelf enigszins duidelijk te krijgen, besloot hij een rapport op te stellen.

"Er komen allerlei trucs uit de hoed", zegt Vos nu. "Met achtergestelde leningen, aandelen FNG die geplaatst worden op 32 euro – kun je het je voorstellen, we staan nu op een tiende ervan – een uitgestelde betaling aan de aandeelhouder van Ellos..." Ga zo maar door. En dat terwijl FNG een relatief klein bedrijf is. "Houd dan de financiering eenvoudig en to the point, in plaats van zes componenten te gebruiken om de financiering van de Ellos Group te realiseren."

'Nettoschuld van 576 miljoen'
En zo florissant stond FNG er op dat moment al niet voor, zegt Vos. Hij schat dat de modegroep eind vorig jaar een nettoschuld had van 540 miljoen euro, inclusief leaseverplichtingen. Intussen is de schuld opgelopen tot 576 miljoen, is zijn raming. "Al is schatten bij FNG heel erg moeilijk. Je krijgt zó weinig informatie. Ik zal je besparen wat je allemaal moet doen om ook maar iemand te kunnen spreken als ze een overname doen, dat is echt ongelooflijk."

Begin januari dit jaar maakt FNG bekend dat alle winkels van Promiss en 38 filialen van Steps in Nederland in het voorjaar dichtgaan. Het bedrijf brengt de sluiting van de vijftig winkels positief: het is een strategische keuze voor online. Managing director FNG Nederland Richard Turk destijds: "Wij zien wekelijks een verdere versnelling in het onlineshopgedrag van onze klanten. Zij weten de eigen webshops, en de Promiss- en Steps-collectie bij andere onlinespelers, goed te vinden. Door vanaf nu volledig te focussen op dit digitale succes kunnen we onze klant nog beter en sneller bedienen met actuele en kwalitatieve mode voor werk en vrije tijd."

Eind maart geeft FNG een klein inkijkje in hoe het nu gaat. Het bedrijf verwacht door de coronacrisis 'aanzienlijke omzetverliezen'. Sinds 17 maart zijn alle winkels op last van de Belgische overheid dicht en twee dagen later besloot FNG op eigen initiatief alle filialen in Nederland de sluiten. Enkele dagen later wordt Nathasja Van Bael als nieuwe cfo benoemd. Ze volgt Geert Jacobs op, die de functie sinds december tijdelijk vervulde nadat Nico Bondroit om 'persoonlijke redenen' was opgestapt, overigens net als de voorzitter van de raad van bestuur Eric Verbaere.

Op 21 april meldt FNG dat het jaarverslag over 2019 eind die maand niet zal worden gepresenteerd. De presentatie wordt 'tot een nader te bepalen datum' uitgesteld. "Gelet op de praktische moeilijkheden die de Covid-19 pandemie met zich meebrengt, hebben er zich vertragingen voorgedaan op vlak van de auditwerkzaamheden", luidt de verklaring. "En eind april is al rijkelijk laat", zegt analist Vos. "Geen van de bedrijven die ik volg, komt pas in april met cijfers. Sterker nog: een reus als Unilever heeft eind januari al zijn jaarcijfers. En die zijn in april al weer klaar met Q1."

Ceo stapt van boord
Daar komt begin mei het plotselinge opstappen van topman Penninckx bij, die ook eigenaar en voorzitter is van voetbalclub KV Mechelen. Hij moet het volgens de artsen rustiger aan doen, zegt Roald Borré, de nieuwe voorzitter van de raad van bestuur. "Ik was liever langer aan boord gebleven, maar een medische context dwingt me deze stap niet verder uit te stellen", zegt Penninckx in een persbericht. Operationeel directeur Manu Bracke volgt hem op.

Een dag later roept FNG zijn obligatiehouders op om 19 mei bijeen te komen. De nood is zo hoog, dat de modegroep vraagt de eerstvolgende rentebetaling op de schulden met een jaar uit te stellen. Bovendien zouden de obligatiehouders pas in 2024 in plaats van volgend jaar hun inleg terugkrijgen.

En dat is nog niet alles. De week erna brengt FNG naar buiten dat de handel in het aandeel op de beurs in Amsterdam en Brussel op verzoek van de eigen raad van toezicht is stilgelegd. De Belgische toezichthouder FSMA heeft bij een grondige controle van het jaarverslag over 2018 om verduidelijking gevraagd 'omtrent een aantal transacties' die dat jaar hebben plaatsgevonden. Omdat de vereiste informatie intern niet kan worden aangeleverd, is de handel tot nader order geschorst. Om wat voor transacties het gaat, wil de FSMA tegen RetailTrends niet zeggen. De woordvoerder wijst op het beroepsgeheim. "De FSMA geeft geen info over concrete dossiers." Volgende week hoopt FNG met meer informatie te komen. Tot die tijd houdt het bedrijf de kaken op elkaar.

"Zeer zorgelijk", zegt Vos over de situatie bij FNG. "Elke update doet de vorige bijna weer verbleken. Ik kan niet veel goeds bedenken op dit moment." Hoe nu verder? Zou verkoop van bedrijven soelaas kunnen bieden? "Een drama", noemt Vos dat. "Je bent in de problemen en dan ga je delen uit je organisatie verkopen... Je kunt je ook afvragen of het de goede tijd is om nu de boer op te gaan met winkels in kleding. Hetzelfde geldt voor de Ellos-acquisitie. Krijg je nog een fractie terug van wat je betaald hebt? Ik heb geen idee. Maar eventuele kopers weten ook: dit is geen verkoopproces uit luxe, maar uit pure wanhoop. Daarnaast: als je iets verkoopt, dan raak je ook de winst, de omzet en de cashflow kwijt." En geld ophalen? "Dat gaat ook moeilijk worden." 

Zou het doek dan kunnen vallen voor FNG? Vos kiest zijn woorden zorgvuldig. "Nou ja, hoe zeg je dat, dat is een heel begrijpelijke conclusie."