Retailjaar 2013: Websuper

Om te spreken van een definitieve doorbraak lijkt wat voorbarig, maar in 2013 werd niet alleen gesproken over de online verkoop van levensmiddelen. Meer dan ooit werd de daad bij het woord gevoegd. We moeten wel, anders doet een ander het, lijkt vaak de redenatie.

Om wat voorbeelden te noemen: Superdirect.com startte afgelopen september zijn eerste afhaallocatie in Eindhoven en verwacht volgend jaar tenminste vijftien nieuwe locaties te openen. In dezelfde maand ging Spar met vijftig winkels online en in november volgde Hoogvliet met afhaalbalies in alle 42 filialen. Albert Heijn heeft dit jaar het bezorggebied van zijn websuper Albert.nl uitgebreid tot aan de Belgische grens en zet zijn online boodschappenservice nadrukkelijker in de spotlights. En dan zijn er ook nog een reeks regionale initiatieven die inspringen op de toenemende consumentenbehoefte om online boodschappen te bestellen.

De online omzet voor dagelijkse boodschappen groeit, maar is vooralsnog relatief bescheiden. In 2007 kwam deze uit op 117 miljoen, inclusief persoonlijke verzorging, becijferde het Hoofdbedrijfschap Detailhandel en Thuiswinkel.org. In 2012 was de omzet gestegen tot 0,6 miljard euro. De online markt voor boodschappen in Nederland is in 2016 bijna verdriedubbeld, voorspelt onderzoeksbureau IGD. De webverkopen van supermarkten zouden dan 1,6 miljard euro bedragen, aldus IGD. 

Financiële instellingen en adviesbureaus voorzien ieder jaar weer flinke groeiprognoses. Al liet algemeen directeur Siep de Haan van Hoogvliet zich onlangs ontvallen dat het voorlopig met de winstcijfers wel mee zal vallen. “De webwinkel zal niet voor meer winst zorgen”, zei hij in november tijdens het VEDIS Jubileumcongres. De Haan beschouwt de opening van afhaalpunten voor online bestellingen in 42 vestigingen als 'eerste stap' naar een multichannel organisatie. Wanneer de online activiteiten 'richting break-even draaien', zorgt dat volgens hem voor een voorsprong richting de komende tien jaar. Tegen die tijd zijn er volgens hem nieuwe modellen ontstaan op het gebied van online boodschappen.

Vaak wordt vanuit Nederland de blik naar de andere kant van de Noordzee gericht. In het Verenigd Koninkrijk zijn ‘ze’ al een stuk verder. Om de potentie van online supermarkten te illustreren, wordt vaak gewezen naar het Verenigd Koninkrijk. Daar verkopen supermarktketens als Tesco, Asda, Waitrose, Sainsbury’s en Morrison’s al jarenlang levensmiddelen via internet. Met als resultaat dat 3,9 procent van de dagelijkse boodschappen daar nu online wordt gedaan. Tegenover 1,3 procent in Nederland.

Harald Meinders van adviesbureau PwC vraagt zich af of de vergelijking met het Verenigd Koninkrijk wel terecht is. Hij verwijst daarvoor naar de structuur van de Britse foodmarkt, die fundamenteel verschilt van de markt hier. In het Verenigd Koninkrijk wordt namelijk de helft van de omzet gerealiseerd in hypermarkten: grote winkels aan de rand van de stad, meestal gelegen aan de uitvalswegen. Consumenten moeten daar wel met de auto naartoe, en doen dan meestal ook hun wekelijkse boodschappen. In Nederland doen we boodschappen in middelgrote supermarkten die zich in de woonwijken bevinden, vaak op fiets- of loopafstand.

Niettemin ziet Meinders kansen. Zo geeft vijf procent van de consumenten aan zijn boodschappen het liefst op internet te doen. En dat percentage zal de komende jaren slechts stijgen, voorziet hij. “Mensen zijn gewoontedieren. Zodra ze aan het idee gewend zijn en de infrastructuur op orde is kan het hard gaan.”

Eerder:
Retailjaar 2013: Verduurzaming fashion

Retailjaar 2013: 3D-printing

Retailjaar 2013: Internationalisering winkelstraat

Retailjaar 2013: Pre-packregeling