‘Passiviteit werkt verpaupering winkelgebieden in de hand’

De retailbranche en overheid moeten op korte termijn zorgen dat het Nederlandse winkellandschap beter aansluit op de veranderende consumentenbehoefte. Door de afwachtende houding neemt de leegstand toe en ligt verpaupering van winkelgebieden op de loer. Dat stelt het ING Economisch Bureau in zijn rapport ‘Winkelgebied 2025 – Samen in beweging’.

In de toekomst is niet voor alle winkelgebieden plaats. Essentiële keuzes tussen kansrijke en kansarme winkelgebieden worden echter uitgesteld. Hoewel het niet eenvoudig is om gebieden zonder toekomst te saneren, is dat wel nodig, vindt sectormanager Dirk Mulder van food en retail.

Het huidige beleid om leegstand te verminderen, richt zich volgens hem te veel op ‘symptoombestrijding’. “De problemen zijn structureel van aard. Zonder voldoende commerciële potentie zijn kansarme gebieden op termijn niet sterk genoeg om te overleven.”

Door de levensduur van kansarme winkelgebieden te rekken worden daarnaast middelen verspild. Ook de concurrentie met kansrijke gebieden wordt verstoord. Retailers en vastgoedondernemers dienen daarom een selectief vestigingsbeleid te ontwikkelen, aldus ING.

Daarvoor is meer flexibiliteit van gemeenten en provincies nodig. De marktpartijen lopen volgens ING vaak tegen een gebrek aan visie en flexibiliteit van overheden aan. Zo proberen retailers consumenten te trekken door verschillende functies binnen één winkel te bieden. Veel bestemmingsplannen voorzien daar echter niet in.

De landelijke overheid dient decentrale overheden te ondersteunen met investeringen in kennis, zodat zij het juiste beleid kunnen ontwikkelen. Ook kan de regering de marktdynamiek ondersteunen door wet- en regelgeving waar nodig te herzien. “Alleen met het juiste gereedschap kunnen alle partijen in beweging worden gebracht op weg naar het winkellandschap van de 21e eeuw”, zegt Mulder.