Blog: In de periferie van het voorstelbare

Door trendanalist Christine Boland

PINC (people ideas, nature, creativity) is een congres voor mensen, die beseffen dat de nieuwe tijd vraagt om een andere manier van kijken. Het is de tijd voor ondernemers, die met overtuigingskracht en passie hun doel verwezenlijken en daar bij niet schuwen om een omweg te nemen. Om eerst te geven en pas later te nemen. Of, om inspiratie te zoeken ver buiten de eigen vertrouwde zone. In de wetenschap, de technologie of biologie bijvoorbeeld. En dat komt allemaal samen, eenmaal per jaar, op een bijzonder congres.

In één grote flow passeren zestien sprekers, korte intermezzo’s, filmpjes, fenomenen (een drone-swarm in de zaal), muziek en cabaret de revue. Door te kijken en luisteren naar verhalen van mensen, die eigenlijk niets anders doen dan tot in het extreme hun nieuwsgierigheid en passie volgen ontstaan letterlijk nieuwe inzichten, ideeën en concepten.

Op het eerste gezicht lijkt de line-up van sprekers een toevallige serie paradijsvogels, maar bij nader inzien is er toch ieder jaar weer een rode draad. Opvallend op deze jubileum editie was het ongrijpbare en soms onvoorstelbare karakter van de onderwerpen, letterlijk en figuurlijk. Interessant was het verhaal over onhoorbare geluiden van Läslo Evers van het KNMI. Deze ‘symfonie van de natuur’ is voor mensen onhoorbaar. Dieren communiceren met elkaar via ultrasonoor geluid en uitbarstingen van vulkanen of afbrekende ijsschotsen en meteorietenvormen letterlijk een trillings-laag rond de aarde. Door deze geluiden ‘te vangen’ en op een andere frequentie af te spelen worden ze hoorbaar en kunnen we luisteren wat de ene olifant tegen de ander zegt wanneer het eten wordt geserveerd. Boeiend is het om te zien hoe iets wat ‘in the air’ is met de juiste meetapparatuur zichtbaar gemaakt kan worden.

Eigenlijk hetzelfde als met trends en consumentendrijfveren; ze zijn er altijd op een hoog abstractieniveau, de kunst is om in te tunen op die juiste frequentie. Het gaat allemaal om het verschil tussen kijken en zien. En dat sluit mooi aan bij het verhaal van de Canadese filmmaker Rob Spence, de eerste bionic eyeborg zoals hij zichzelf noemt. Een oogprotese met geimplementeerde wireless camera stelt hem in staat te filmen wat hij ziet met zijn andere oog. Een google glas savant la lettre, zeg maar. In zijn film Deus EX; the eyeborg documentary, gaat hij op zoek in het grensgebied tussen virtueel en echt waar de mens zijn fantasie omzet in real life, en waar protheses in de ruimste zin van het woord functies van het lichaam overnemen of aanvullen.” Naast hilarische momenten, “Ik film jouw bionische hand met mijn bionische oog “, stuit hij ook op opvallend veel kritiek van mensen, die zich zorgen maken over privacy.

Maar privacy bestaat al helemaal niet meer volgens een andere spreker, Richard Aldrich, professor international security. We zijn op weg naar een wereld waarin privacy niet langer zal bestaan. Maar het goede nieuws is dat ook geheimen tot het verleden zullen behoren en daarmee een einde komt aan vele schandalen, die vandaag de dag aan het licht komen. Verder zal over tien jaar ieder product boven de 20 euro voorzien zijn van een microcomputer/chip, onze schoenen vertellen ons hoever we hebben gelopen, onze handtas vertelt ons welke boodschappen we nodig hebben. The internet of things faciliteert ons leven van A tot Z. “Over de NSA hoeven we ons geen zorgen meer te maken…de spionnen van de toekomst? dat zijn de supermarkten, luchtvaartmaatschappijen en banken. Mijn supermarkt kan met negentig procent zekerheid voorspellen wat ik ga stemmen, terwijl ik het zelf nog niet besloten heb…” Alles draait om het ‘lezen’ van big data. Met de juiste algoritmes de juiste gegevens filteren. Alweer zoiets ongrijpbaars, althans dat lijkt zo.

Millenials
Wat ook ongrijpbaar lijkt is de generatie van de Millennials, maar niet is minder waar volgens het betoog van de 19-jarige Philipp Riederle. Je moet ze alleen begrijpen…
Als digital native begon hij op zijn veertiende jaar een podcast waarin hij uitlegt hoe je de Iphone, die toen alleen nog in Amerika werkte, in Europa kon hacken. Binnen enkele maanden had vijftienduizend volgers en vandaag de dag worden al zijn podcasts rond de dertigduizend keer gedownload. Dat succes bleef niet onopgemerkt en nu treedt hij op als social media adviseur van grote speler in de markt en staat hij in de top honderd van jonge Duitse influencers. Hij legt uit ‘hoe Millenials werken en denken’: het was nog nooit zo gemakkelijk om je interesse, je droom en je passie te volgen en velen ‘gaan dat ook gewoon doen’, alleen, of met elkaar in netwerken, hiërarchie wordt alleen nog gevormd op basis van ‘skills’ en niet door status, toegang tot een product is belangrijker dan het bezit en delen is gemeengoed. Heb je ergens een vraag over dan is het antwoord in enkele minuten voorhanden, uit welk deel van de wereld dan ook. We zijn nieuwsgierig en denken niet in hokjes of grenzen. Dat brengt andere dynamiek met zich mee, en andere waarden en mogelijkheden.

Over het wegnemen van grenzen en barrières gesproken: nog zo’n inspirerend voorbeeld: The museum of everything. Een rondreizend museum met kunst van iedereen, die iets moois kan maken, maar niet in het gevestigde kunstcircuit erkend wordt. De kunst van alledag door iedereen. Sinds 2009 hebben inmiddels 700 duizend mensen het museum bezocht in Londen, Turijn, Venetië, Parijs en Moskou. En mooi was het project met Selfridges in Londen: alle etalages vol met prachtig werk. Een mooi idee om lokaal toe te passen in uw eigen retail-omgeving. Nieuwe ideeën kunnen zo dicht bij liggen en de grootste vernieuwing schuilt in de kleinste details.

Het onhoorbare vertelt ons iets nieuws, het onzichtbare wordt bionisch en het gewone wordt bijzonder. Dat is een tipje van de sluier van de nieuwe tijd, opgelicht tijdens PINC. Verheug me nu al op volgend jaar.