Door Rupert Parker Brady
Directeur Retaildenkers

Heel vastgoed-Nederland reist deze week af naar Amsterdam RAI om tijdens de Provada zaken met elkaar te doen. Een feest voor insiders dat gekenmerkt wordt door grote mate van voorspelbaarheid. Mijn advies aan gemeenten, ondernemers en retailers die echt inspiratie willen opdoen: vermijd deze vastgoedbeurs. Gebruik de tijd om linea recta naar Veghel te rijden. Het klinkt gek, maar hier kun je je laven aan de fysieke verbeelding van ‘authentieke verblijfskwaliteit’. Ontdek met eigen ogen waarom deze Brabantse gemeente een van de meest spectaculaire voorbeelden van hergebruik herbergt; een kansrijke locatie die is omgebouwd tot een unieke verblijfslocatie.

Sla bij aankomst het centrum van Veghel gewoon over en volg de borden CHV Noordkade. De binnenstad is niet het voorbeeld van gezelligheid en winkelplezier, hoe graag professor Cor Molenaar zich tegen betaling ook hard maakt dat de toepassing van licht en geluid in het hele centrum, in combinatie met groen, winkelend publiek trekt en de binding vergroot. Het is weggegooid geld. De vernieuwing in Veghel is aan de stadsrand te vinden op een terrein van 9,5 hectare dat door beleidsmakers is bestempeld als ‘het tweede centrum van Veghel’. Het CHV Noordkade complex staat voor Brabants, lokaal, ambachtelijk en innovatief. Het dodelijk saaie stadscentrum op 250 meter afstand steekt flets af bij het nieuwe kloppende hart waar jong en oud zich vermaakt.

Veghel, met veertigduizend inwoners en 185 duizend varkens, wordt terecht getypeerd als ‘de economische motor van Brabant’ en ‘een van de top-zakensteden van Nederland’. De gemeente mag zich rijk rekenen met de Nederlandse koningen van ‘food en feed’. Rond Veghel liggen de hoofdkantoren en fabrieken van Mars Nederland, Sligro Food Group, Jumbo Supermarkten, zuivelreus DMV van FrieslandCampina, Hutten Catering, Maison Van den Boer, Vanderlande systemen, Royal Canin en Agrifirm. Deze multinationals bedrijven investeren de komende jaren meer dan een half miljard euro in Veghel. Het verbreden van de Zuid-Willemsvaart en de N279 getuigen daarvan.

In Veghel is het begrip ‘wedijver’ gemunt. Zo gunnen de supermarktfamilies Slippens (Sligro/Emté) en Van Eerd (Jumbo) elkaar geen euro in de strijd om de consument en handel. De opening in oktober 2015 van de Jumbo Foodmarkt op het terrein van CHV Noordkade is voorafgegaan door een jarenlange juridische strijd. De gele supermarktgigant heeft bewust gekozen voor de industriële omgeving die in acht jaar tijd is getransformeerd van een leegstaande mengvoederfabriek tot een bijzondere plek om te werken, ontmoeten, ontspannen en te winkelen. Het industriële erfgoedcomplex voelt on-Nederlands aan vanwege de onconventionele aanpak.

Ondernemers en bedrijven uit Veghel zijn de belangrijkste gebruikers. In 2015 wisten 155 duizend bezoekers de locatie te vinden; 2,5 keer meer dan in 2014 toen het complex nog volop in ontwikkeling was. De uitzending van de finale van het populaire RTL-programma Holland’s Got Talent op 3 juni heeft een boost gegeven aan de landelijke bekendheid van deze spannende locatie, die Berlijns aanvoelt qua allure en omvang.

Het succes van CHV Noordkade heeft net als De Hallen in Amsterdam te maken met negen factoren:

Midden in de bouwcrisis kochten Stefan en Frank voor zes miljoen euro het industriële erfgoedcomplex aan de oude binnenhaven van Veghel, pal naast de grote melkfabriek van DMV. De bouwers werden gegrepen door de ruwe schoonheid met een casco van goede kwaliteit. Samen met een aannemer en architect kwamen ze tot de conclusie dat CHV Noordkade huisvesting moet bieden aan onderwijs, leisure, bedrijven, kunst, cultuur, food en horeca. Met de pet op van projectontwikkelaar heeft Stefan van de Ven in zeven jaar tijd 24 miljoen geïnvesteerd in de restauratie en renovatie van de gebouwen die 21.715 vierkante meter oppervlakte beslaan.

De gemeente heeft 8,5 miljoen euro geïnvesteerd, de provincie 7,7 miljoen. Bouwbedrijf Van de Ven en de provincie zijn samen eigenaar van Noordkade BV, die in de ruimten voor de premix-, proeffabriek en mengerij een ontmoetingsplaats heeft gecreëerd voor muziek-, dans-, theater- en foodcultuur. De ‘Proeffabriek’ biedt een bonte verzameling van bedrijven op het gebied van ambachtelijke en traditionele streekproducten en dagelijkse boodschappen (Jumbo Foodmarkt). Alles draait om productie ter plaatse en proeven. Aanpalend is er een muziekschool en zijn er eventhallen, vergaderzalen en poppodia. In het voorjaar van 2017 verhuist theater De Blauwe Kei naar deze locatie. Daarvoor krijgt de Noordkade een glazen traverse tussen het hoofdkantoor van Jumbo Supermarkten aan de Zuidkade en de Jumbo Foodmarkt aan de overzijde van het kanaal.

Buiten het hoofdgebouw is het enige rijksmonument op het terrein de witte Wiebenga-graansilo uit 1915. Op het dak exploiteert de van oorsprong Veghelse cateraar Maison van den Boer een kwalitatief hoogwaardig restaurant. Naast de hoofdparkeerplaats staan de gebouwen van de voormalige afdeling zaad- en pootgoed. Hier is het hoogwaardige concept Industry Servicebioscoop gevestigd. Recht daaronder brouwt Stadsbrouwerij De Vleeghel het lokale gerstenat in grote vaten. Een andere buurman is eetgelegenheid Wittern. Het familierestaurant kent met een wonderlijk speels interieur, geïnspireerd op de omgeving, lokale ambachtslieden, kerken en nostalgische brommerliefde. De serre aan de terraszijde is een voormalige druivenkas. Het concept komt uit de koker van het trio Patric Brinkman (Industry Servicebioscoop), Stefan van de Ven en Frits van Eerd (topman Jumbo). Deze jeugdvrienden, die in de jaren tachtig nog als pubers op hun Kreidler door Veghel raceten, delen een liefde voor kwaliteit, eten en lol maken.

CHV Noordkade is een unieke casus voor vastgoedontwikkelaars die de neiging hebben om bestaande bebouwing ondergeschikt te maken aan concepten die zich er vestigen. Hier is het tegenovergestelde gerealiseerd; de unieke industriële uitstraling en inrichting van de fabriekshallen zijn zoveel mogelijk behouden en waar nodig gerestaureerd. Dankzij het aangepaste Bouwbesluit waarin staat dat je bij de transformatie mag aanhaken op de eisen van destijds en niet hoeft te voldoen aan nieuwbouweisen. Zo zijn bijvoorbeeld de betonnen vloeren gepolijst, en is er in een hal een akoestische wand gemaakt met jutezakken waar vroeger het graan in werd vervoerd. Alles wordt hergebruikt. Niet omdat het moet, maar omdat ondernemers in Veghel leven volgens het principe ‘Zeer Zuinig Zijn’ dat in het van oorsprong klompendorp van generatie op generatie wordt overgedragen. Duurzaamheid is een vanzelfsprekendheid vanuit welbegrepen eigenbelang.

Zoals gezegd is CHV Noordkade met de huidige invulling nog lang niet af. Het dak van de Proeffabriek krijgt nog een glazen kas waar groenten en fruit zullen worden geteeld. Als klap op de vuurpijl verrijst binnen enkele jaren bovenop de tien beeldbepalende betonnen silo’s van de fabriek ‘Silotel’. Vanuit de 90 kamers van het viersterren hotel krijgen gasten een spectaculair uitzicht voorgeschoteld, met in de verte Eindhoven en Den Bosch.

Aangezien het industriële karakter zo bepalend is, is het buitenterrein er op afgestemd. Het begint bij de ruim opgezette parkeerplaats aan de voorzijde bij de hoofdingang van de Jumbo Foodmarkt, die versierd is met drie meter hoge stalen plantenbakken. Dit zijn gietbekers afkomstig zijn van een failliete fosforfabriek uit Zeeland. De zijingang naar het cultuurcluster wordt gemarkeerd door een geïmproviseerde skatebaan, die tevens dienst doet als oprit voor rolstoelen. In de twaalf meter hoge hal van de glazen hoofdentree van de Proeffabriek staat een gigantische glazen zandloper die ooit eigendom was van BMW. Een spectaculaire prop die dienst doet voor merkpromoties of als buitenformaat ballenbak. Direct eronder zit een koffietentje dat in het gebouw ook de koffie brandt. Aan de rechter buitenzijde van de fabriek is de entree prominent gemarkeerd met de oude stationsklok van Den Bosch. En aan de linker buitenzijde bij de Zuid-Willemsvaart staan er kranen en andere industriële props. Al deze sfeer verhogende attributen zijn bijeen gesprokkeld door Van de Ven.

De ondernemende ontwikkelaar gaat voor de lange termijn vanuit een visie om vraag gestuurd waarde te creëren. Het complex aan gebouwen is van de bewoners en de gebruikers. De restauratie en renovatie laat zich qua schaal en hybride invulling niet snel laat vergelijken met andere locaties in andere steden die zo schoongepoetst en vercommercialiseert zijn, dat enkel het exterieur nog de oorspronkelijke identiteit toont. Van binnen en van buiten is CHV Noordkade het theater dat het wow-effect creëert. Het complex bestempelen als ‘het tweede centrum’ past volledig in de visie van Stefan van de Ven. Hij is ervan overtuigd dat de Veghelaren een buitenplek verdienen. ‘Bij mij thuis hebben we een kippenhok. Als we het hek opendoen, willen ze allemaal gelijk naar buiten de tuin in. Zo werkt het hier ook. Ik wil voor de mensen op de Noordkade een buitenverblijf creëren.’

Met speciale dank aan Markus Konings van Sandenburg Concept Creation