Gratis verzending boven de twintig euro, nieuwe merken als Nikkie en Marc O’Polo en de bouw van een tweede distributiecentrum: Wehkamp timmert flink aan de weg. Welke gevolgen heeft dat voor de financiële huishouding van een van ’s lands grootste webwinkels? Zeven opvallende cijfers uit het jaarverslag van moederbedrijf RFS Holland Holding.

60.312.000
‘Wehkamp-moeder weer in de zwarte cijfers’, kopte RetailNews vorig jaar. Na een boekjaar waarin 21,2 miljoen euro verlies was gedraaid, stond er in 2016-2017 een winst van 4,2 miljoen euro onder de streep van RFS Holland Holding. Door een verandering in de bedrijfsstructuur staat er met terugwerkende kracht toch een verlies van vijf miljoen euro in de boeken. Dat bedrag valt echter in het niet bij het resultaat onder het laatste boekjaar, dat begin april afliep. Liefst 60,3 miljoen euro kwam het moederbedrijf van Wehkamp en Lacent tekort. De rode cijfers worden deels veroorzaakt door een bijzondere waardevermindering van de goodwill voor 49,6 miljoen euro. Wehkamp bevindt zich naar eigen zeggen in een gezondere positie ten aanzien van de modemarkt, maar heeft door de sterke concurrentie en beslissing om orders boven de twintig euro gratis te verzenden zijn winstdoelstellingen niet gehaald. Verder zijn de omstandigheden voor Lacent verslechterd door een oplopende regeldruk, zoals een verificatieplicht voor kredieten boven de duizend euro.

78.986.000
De schade bij Wehkamp Holding, die weer boven RFS Holland Holding staat, is nog bijna twintig miljoen euro groter. Deze holding zag het verlies het afgelopen boekjaar oplopen naar 79 miljoen euro. Het verschil tussen de twee bv’s wordt gemaakt door de financieringskosten. Bij Wehkamp Holding liggen die op 21 miljoen euro, zonder dat daar een verdere toelichting bij wordt gegeven. Het online warenhuis is sinds drie jaar in handen van investeringsmaatschappij Apax. De Britse eigenaar hing eerder PCM zo vol met schulden, dat de toenmalige uitgeverij van NRC en de Volkskrant er bijna onder bezweek.

700.000
Wehkamp maakte begin vorig jaar bekend bestellingen vanaf twintig euro gratis te versturen. Dat gebeurde rond de feestdagen al ‘als cadeautje’ voor klanten, maar is sindsdien een vast onderdeel van het verzendbeleid. Klanten zouden Wehkamp beter zijn gaan waarderen, nadat gratis verzending was toegevoegd aan de servicepropositie. Ook hebben ze vaker een bestelling geplaatst en zijn er veel nieuwe klanten bijgekomen. De financiële gevolgen zijn echter ook groot: waar een jaar eerder nog 15,8 miljoen euro werd ‘verdiend’ aan de bezorging, was dat het afgelopen boekjaar nog maar zeven ton. Mede daardoor liep de brutowinst terug van 231 naar 219 miljoen euro.

De hoge kosten weerhielden Wehkamp er afgelopen feestdagen niet van om ook op zondag gratis te bezorgen. Rond dezelfde periode startte het bedrijf met bezorging per fiets. In twaalf steden wordt daarvoor samengewerkt met Fietskoeriers.nl. Verder is Wehkamp begin dit jaar een samenwerking aangegaan met Picnic, waarbij de online supermarkt retouren voor Wehkamp meeneemt. Later wil Picnic ook bestellingen rondbrengen, wat het webwarenhuis mogelijk een hoop bezorgkosten kan besparen.

677.900.000
RFS Holland Holding heeft zijn consumentenomzet het afgelopen boekjaar zien teruggelopen van 768 naar 735 miljoen euro. Gecorrigeerd voor de verkoop van onder meer fonQ liep de omzet met 5,5 procent op. Bij Wehkamp kwam de omzet uit op 677,9 miljoen euro, wat een groei van 6,7 procent betekent. Exclusief verzendkosten nam de consumentenomzet van het online warenhuis met 9,9 procent toe. Maar let op: bij al deze cijfers is ook de omzet van verkooppartners en de btw meegerekend. De retailomzet in het jaarverslag van RFS ligt op 481,8 miljoen euro. Inclusief de omzet van Lacent (56 miljoen), was het bedrijf vorig jaar goed voor 537,8 miljoen. De omzet wordt overigens alleen in Nederland geboekt: Wehkamp sloot begin 2017 zijn webshop in België en keerde er niet meer terug.

2.700.000
De focus van Wehkamp lag in het afgelopen boekjaar naar eigen zeggen op de consument, met een hogere NPS en relevanter assortiment voor Nederlandse gezinnen als gevolg. Ook was er sprake van een ‘significante verbetering’ van het klantverloop. Anders gezegd: er lopen steeds minder klanten weg. Het aantal actieve klanten van Wehkamp is opgelopen van 2,5 naar 2,7 miljoen.

Kort na afloop van het afgelopen boekjaar boekte Wehkamp naar eigen zeggen het beste weekend ooit. Het online warenhuis profiteerde naar eigen zeggen van National Glamour Day (zaterdag 7 april) en mooi lenteweer. National Glamour Day is een initiatief van het modemagazine Glamour, waar Wehkamp op inhaakte met twintig procent korting op veel modeartikelen. Op het hoogtepunt telde Wehkamp meer dan 110 bestellingen van klanten per minuut, wat neerkomt op zo’n twee per seconde. Vooral de belangrijkste doelgroep – gezinnen – zou het online warenhuis goed hebben weten te vinden.

400.000
Wehkamp richt zich steeds meer op de categorieën fashion en lifestyle. Zo werden het afgelopen jaar merken als Chasin’, Nikkie en Marc O’Polo toegevoegd. In totaal bestaat uit assortiment van Wehkamp uit meer dan vierhonderdduizend items, afkomstig van ruim tweeduizend merken. Behalve op fashion, richt het online warenhuis zich ook op woon-, huishoud- en babyartikelen en werd het assortiment recent uitgebreid met boeken, e-books en een shop-in-shop met souvenirs van de Efteling. Het elektronica-assortiment wordt juist overgenomen door BCC, waarmee een strategische samenwerking is aangegaan. In deze categorie kampte Wehkamp naar eigen zeggen met forse tegenwind door de concurrentie van binnen- en buitenlandse spelers.

29.000.000
Het afgelopen boekjaar investeerde het bedrijf uit Zwolle in totaal achttien miljoen euro, evenveel als een jaar eerder. In 2018-2019 wordt naar verwachting 29 miljoen euro geïnvesteerd. Een groot deel daarvan wordt gestoken in de opening van een tweede distributiecentrum naast het huidige geautomatiseerde pand, dat net drie jaar in gebruik is. In totaal heeft Wehkamp op bedrijventerrein Hessenpoort straks de beschikking over ruim zestig duizend vierkante meter, wat genoeg moet zijn om verdere groei het hoofd te bieden. “Deze extra ruimte geeft ons enorme flexibiliteit om assortiment toe te voegen en zorgt ervoor dat we de snelste en de betrouwbaarste blijven”, zei coo Maarten Tibosch daarover. 

De grote vraag is hoe de cijfers van Wehkamp er de komende jaren uit zullen zien. Zoals bij veel retailers die eigendom zijn van durfinvesteerders, blijft de winstgevendheid onder de streep vaak achter. Bestuurders kijken daarom liever naar de ebitda, waarbij de rentelasten – en ook de investeringen – niet worden meegerekend. In het geval van RFS loopt dit bedrijfsresultaat echter al vier jaar op rij terug. Waar de Wehkamp-moeder over 2015 nog een genormaliseerde ebitda van 49,1 miljoen rapporteerde, was daar vorig jaar nog 22 miljoen van over. Het online warenhuis moet ervoor waken dat zijn missie – het leven van alle gezinnen in Nederland mooier en makkelijker te maken – niet ten koste gaat van het eigen bestaan.