Haar tot op de schouders, laag uitgesneden T-shirt, spijkerbroek, puntige schoenen. Nee, Jacques-Antoine Granjon – pionier in e-commerce – is niet het prototype ceo. Maar dat is slechts de buitenkant. Het verhaal van de Veepee-oprichter die schathemeltjerijk werd door de verkoop van restpartijen van A-merken.

“Stop! Stop!” Iggy Pop kan het niet langer aanhoren. Na 35 seconden maakt de Amerikaanse rock- en punkzanger een einde aan het muzikale optreden van drummer Jacques-Antoine Granjon en twee andere internetgoeroes, Xavier Niel (internetprovider Free) op gitaar en Marc Simoncini (datingwebsite Meetic) op bas. Het rockicoon windt er geen doekjes om: “It really sucks.” Hij adviseert ze door te gaan met datgene waar ze wel goed in zijn: internetten. Want Granjon mag er met zijn lange haren dan wel uitzien als een rockster, hij is het niet. Het filmpje, te vinden op YouTube, is dan ook niets meer dan promotie voor het opleidingsinstituut voor internetberoepen dat hij met zijn twee vrienden in september 2011 heeft opgericht. Want van internetten heeft JAG – zoals hij liefkozend wordt genoemd – wél kaas gegeten.

Vrijheid, blijheid 

Het ondernemersavontuur begint in juni 1985. Granjon is dan 22. Na zijn studie aan de prestigieuze European Business School in Parijs stort hij zich met zijn vriend en oud-studiegenoot Julien Sorbac op restpartijen kleding waarmee merken zijn blijven zitten. Granjon leent 20.000 francs van zijn ouders – pa is actief in onroerend goed, ma is advocaat – en kan zo een bedrijfje oprichten: Cofotex.

De twee openen een kantoor van 20 vierkante meter in de Rue Pierre Chausson in Parijs. Over wat ze als eerste verkopen, lopen de lezingen uiteen. Zakentijdschrift Challenges heeft het over 200 overhemden, de krant Libération houdt het op ondergoed van merken als Arthur, Coup de Coeur en Arrow. Hoe dan ook: ze weten de eerste partijen te slijten aan straatventers en aan discounters als Foir’fouille en La Clef Des Marques.

Dat ondernemen heeft Granjon niet van een vreemde. Zijn ene grootvader was voorzitter van de Kamer van Koophandel in Marseille, de andere stond aan het hoofd van farmaceutisch bedrijf Roussel Uclaf. En zijn oom Pierre Bellon, die januari 2022 overleed, was de oprichter van cateringbedrijf Sodexo – een onderneming waarvoor het woord multinational zo’n beetje is uitgevonden.

Een geboren ondernemer? Mwah. “Ik was gewoon iemand die vrij wilde zijn”, zegt hij in 2017 tegen de Financial Times. “En om vrij te zijn moet je geld verdienen. Ik wilde geen baas hebben. Ik wilde gewoon geld verdienen om met mijn vriendin op reis te kunnen, naar restaurants te gaan en mooie auto’s te hebben.”

En dat lukt. Doordat Granjon steeds meer merken aan zich weet te binden. Denk aan Kookaï, Chipie, Liberto, Les Creeks... Er breekt een decennium aan waarin het allemaal niet op kan. “We hadden plezier, het was net ‘La verité si je mens’”, vertelt Granjon aan Libération. Daarbij verwijzend naar een Franse komedie uit de jaren negentig. Lekker toeren in een Porsche, elke avond uit eten, in de zomer naar Saint-Tropez, in de winter naar Val-d’Isere. Dat werk.

"Over een tijdje lopen we allemaal met een smartphone in onze hand. Het wordt de toverstaf van het consumeren", voorspelt Granjon in 2011 al.

Gorilla 

In 1996 koopt Granjon de voormalige drukkerij van de Franse krant Le Monde in La Plaine Saint-Denis, net buiten Parijs – niet ver van het Stade de France. Het nieuwe hoofdkantoor is volgens de Financial Times bijna een personificatie van de oprichter: flamboyant en excentriek. Zo worden gasten in de hal begroet door een reusachtige David Mach-gorilla, gemaakt van metalen kleerhangers.

Hedendaagse kunst, eigendom van Granjon, siert de muren. Van clownsportretten van Erwin Olaf tot een foto van een topless Naomi Campbell, gemaakt door David LaChapelle. Van een Mao-schilderij van Yan Pei-Ming tot foto’s van huilende kinderen van Jill Greenberg. Tegen FashionUnited: “Ik ben een gelukkig man dat ik me kunst kan veroorloven en dat ik genoeg muren heb om het aan op te hangen.”

Inmiddels hebben zich zeven anderen bij het avontuur aangesloten, onder wie Michael Benabou, Xavier Court en Granjons latere echtgenote Eléonore Sabatès. In het nieuwe kantoor ontstaat het idee voor een webplatform voor directe verkoop aan particulieren. Want Granjon ziet volop kansen in e-commerce. Al zijn die kansen ook noodgedwongen.

“Vrouwen gingen steeds minder naar discountwinkels omdat ze producten tegen lage prijzen konden kopen bij H&M of Zara”, zegt Granjon later tegen het tijdschrift Ecommerce. En winkels doen steeds vaker rechtstreeks zaken met merken.

“Op een avond bracht Jacques-Antoine ons samen in zijn kantoor”, herinnert Court zich tegenover Challenges. “En hij schetste het Vente-privée-model op een vel papier, bijna zoals het nu is. Hij voelde de tijdgeest aan en kwam tot een vernieuwend concept.”

‘Ik wilde gewoon geld verdienen om met mijn vriendin op reis te kunnen, naar restaurants te gaan en mooie auto’s te hebben’

Moeilijke start 

Et voilà: in 2001 wordt Vente-privee.com opgericht. Een site met flashsales. Oftewel: kortingen tot zeventig procent die slechts een paar dagen gelden. Door de webshop alleen toegankelijk te maken voor leden zijn de aanbiedingen via Google niet te vinden. Het imago van de aangesloten merken wordt zo beschermd. Granjon beschouwt Vente-privée.com als b2b-bedrijf en niet, zoals dat van concurrenten, als een b2c-bedrijf.

“Zij willen producten verkopen aan klanten, maar wij willen de voorraden verkopen aan onze leden”, legt Granjon uit aan FashionUnited. “Aan het einde is dat hetzelfde, maar de bedrijfsfilosofie is compleet anders. Wij zorgen voor het merk, want dat is mijn eerste klant. En als ik goed voor een merk zorg, dan is er een goede korting, een goede service en een goed imago en dan blijft de klant terugkomen.” Toch is de start moeizaam. Merken kijken de kat uit de boom. De eerste grote verkoop is in 2003: lingerie van Lise Charmel. Als een jaar later Franse huishoudens breedbandinternet (ADSL) krijgen, komt de vaart er pas echt in. De omzet bedraagt dat jaar 20 miljoen euro en Vente-privée.com schrijft meteen zwarte cijfers – vanaf dag een rekent het verzendkosten.

Het aanbod wordt uitgebreid met onder meer food, elektronica en reizen. Dankzij de opening van webshops in diverse landen – zoals Spanje en Duitsland in 2006 en Nederland in 2011 – stijgt de omzet door naar 680 miljoen in 2009 en naar meer dan een miljard euro in 2011.

M-commerce – een woord dat in die jaren populair is – draagt flink bij aan de groei. “Over een tijdje lopen we allemaal met een smartphone in onze hand. Het wordt de toverstaf van het consumeren”, voorspelt Granjon in 2011 al tegen FashionUnited. 

In dat jaar waagt Vente-privée.com ook de stap naar de Verenigde Staten. Het bedrijf, met op dat moment 13 miljoen leden in 7 landen, 1.500 medewerkers en 1.200 merken aan boord, sluit een jointventure met American Express. Granjon, door GQ Magazine uitgeroepen tot zakenman van het jaar 2010, zegt in mei op een persconferentie in New York dat beide bedrijven elk 20 miljoen dollar in de nieuwe onderneming steken.

Maar het wordt geen succes. In de herfst van 2014 wordt de stekker uit de samenwerking getrokken. “De weg naar winstgevendheid zou te lang duren”, staat in een persverklaring. De omzet blijft op 50 miljoen dollar steken. Granjon zegt drie jaar later tegen de Financial Times dat hij al zijn bedenkingen had bij het avontuur, maar dat hij te verbluft was door het voorstel van toenmalig topman Ken Chenault van American Express.

Hij trekt er diverse lessen uit. “Ik heb geleerd dat zelfs als je alle fouten kent die je kunt maken, je ze nog steeds kunt maken. Ik heb geleerd dat je je hersenen kunt laten transformeren door romantische ideeën, wat niet erg is in het leven. En ik heb geleerd dat je grote mislukkingen kunt overleven.”

‘Wij zorgen voor het merk, want dat is mijn eerste klant’

Miljardair 

Granjon kan dan ook wel wat lijden. Hij is een man in bonis. In 2014 schat Challenges – de Franse Quote – het vermogen van de belangrijkste aandeelhouder van Vente-privée op 800 miljoen euro. Hij belandt in 2008 voor het eerst in de lijst van 500 rijkste Fransen nadat het Amerikaanse Summit Partners een jaar eerder een belang van 20 procent in het bedrijf heeft verworven. Sindsdien is Granjon ook een angel investor, die geld steekt in startups.

Eind 2013 komt Harrods-eigenaar Qatar Holding aan boord en breidt Granjon tegelijkertijd zijn belang uit van 20 naar meer dan 25 procent. In 2016, als de Belgische investeerder Sofina in stapt, mag Granjon zich volgens Challenges voor het eerst miljardair noemen. In 2022 schat het blad zijn vermogen op 1,4 miljard euro – goed voor plaats 79. Granjon en zijn partners zijn anno 2023 nog steeds meerderheidsaandeelhouders, laat een woordvoerder van Veepee aan RetailTrends weten.

Veepee. Zo heet het bedrijf sinds 2019 – na diverse overnames. Zo verwerft het in 2015 een meerderheidsbelang in de Belgische concurrent Vente-Exclusive. Het jaar erop wordt het Spaanse Privalia overgenomen, dat ook in Italië, Brazilië en Mexico actief is, en Vente-privée neemt een meerderheidsbelang in het Zwitserse Eboutic. Nog hetzelfde jaar gebeurt dat ook bij het Deense Designer & Friends en het Poolse Zlote Wyprzedaze.

2019 is ook het jaar dat Granjon de drie Parijse theaters van de hand doet die hij als cultuurliefhebber tussen 2013 en 2014 koopt. Een dochteronderneming is verantwoordelijk voor de producties in Théatre de Paris, La Michodière en Bouffes Parisiens en regelt ook de kaartverkoop. Maar lang niet elke voorstelling wordt een kassucces. Te riskant om ermee verder te gaan, oordeelt Granjon. Terug naar de corebusiness. Anno 2023 is Veepee in tien landen actief. Met 5.500 medewerkers, 66 miljoen leden wereldwijd en 7.000 partnermerken heeft het een omzet van 3,2 miljard euro (2021). De zaken staan er goed voor, al neemt de concurrentie van partijen als Amazon en bol.com toe. Op deze platforms zijn kleine zelfstandige handelaren actief die stockvoorraden opkopen en doorverkopen.

In een atelier in het Veepee-kantoor worden nieuwe producten gemaakt uit kleding die klanten inleveren.

Mooie auto's 

Al is dat toch een andere tak van sport, zegt Granjon tegen De Tijd. “Naar hen surfen klanten omdat ze iets specifieks nodig hebben. Naar ons komen ze om zich te laten verrassen. Ze kopen producten die ze niet per se nodig hebben, maar wel leuk vinden.”

Toch is het belangrijk om extra activiteiten te ontwikkelen, erkent Granjon. Zo heeft Veepee in Frankrijk, Spanje en Italië inmiddels een marktplaats, waar merken zelf het aanbod managen en de klantenservice en de verzending regelen. Om minder afhankelijk te worden van restvoorraden van merken zet Veepee daarnaast meer in op reizen.

Ook onderneemt het stappen op het gebied van duurzaamheid, met twee initiatieven in Frankrijk. Bij Re-Turn kunnen klanten artikelen die niet bevallen naar een andere klant sturen in plaats van naar Veepee – zo wordt er een schakel uitgehaald. Bij Re-Cycle ontvangen klanten een voucher als ze gebruikte kleding of schoenen van bepaalde merken retourneren. Van die artikelen, samen met onverkochte items van merken, worden ook weer nieuwe producten gemaakt. Voor dat upcyclen is een speciaal atelier ingericht in het Veepee-kantoor.

“Het is duidelijk dat een bedrijf vandaag moet nadenken over zijn ecologische voetafdruk”, zegt Granjon begin 2022 tegen Entreprendre. Al toont hij zich niet roomser dan de paus. “Maar we moeten niet vergeten dat we ons nog steeds in deze tegenstrijdige dubbele opdracht bevinden tussen het realiseren van groei, het creëren van banen en het behoud van de planeet en de hulpbronnen die deze ons biedt.”

Aldus de liefhebber van mooie auto’s. Want dat is Granjon, begaan met het milieu of niet. Naast een frambooskleurige Bentley en een Ferrari F400 bezit hij ook een Rolls-Royce Cornice uit 1971, die toebehoorde aan de Franse imitator Thierry Le Luron. Want, tja, mooie auto’s... Daar was het avontuur immers mede om begonnen.