Binnen een jaar na lancering duizenden klanten per maand aan je verbinden klinkt voor veel start- en scale-ups als een droom, voor Foodello is het werkelijkheid. Een gevalletje ‘op het juiste moment op de juiste plek’: door de recordhoge prijzen in de supermarkt wordt de webshop met afgeprijsde voedingsmiddelen met open armen ontvangen.

“In Finland zijn we echt al een gevestigd concept”, steekt marketingmanager Bas Dekker direct van wal. In het thuisland ligt de naamsbekendheid van Foodello op zeventig procent. In Nederland is dat nog lang niet het geval. “We zijn nog niet bekend onder het grote publiek. We hebben nog veel te winnen.”

Zeven jaar geleden wonden Riku Poutanen, Juhani Jarvensivu en Richard Lindroos zich op over de groeiende afvalberg en kwamen ze tot de conclusie dat voedselverspilling sterk moet verminderen. Het idee: restpartijen opkopen van producten die de schappen in de supermarkt niet halen en verkopen met kortingen van twintig tot negentig procent. Niet Noorwegen, Zweden of Denemarken, maar Nederland was het eerste land waarnaar het Finse Foodello uitbreidde. De bevolkingsdichtheid, goede logistiek en adoptie van online boodschappendoen maakte ons land tot ideale afzetmarkt. En niet geheel onbelangrijk: Nederlanders zijn dol op korting.

Daarom wordt het nieuwe concept goed ontvangen, ziet Dekker. Vooral in tijden van hoge inflatie. “Vanuit die hoek krijgen we ook de meeste media-aandacht. We zijn een goedkope manier van boodschappen doen, zonder dat we ons eigen bedrijf in gevaar brengen met hoge kortingen die onze marge schaden.”

Je zou kunnen denken dat de populariteit een bedreiging is voor de voorraden van Foodello. Toch verwacht het bedrijf niet dat deze zomaar opdrogen. Dekker, mysterieus: “Het is een markt van een behoorlijke omvang.” Daarbij scheelt het dat klanten niet hoeven te rekenen op een vast assortiment. “Het is maar net hoeveel we van een product kunnen opkopen. We verkopen geen reguliere producten en werken ook niet met nabestellingen. Op is op.”

Toch kan de marketingmanager niet ontkennen dat de media-aandacht van het afgelopen jaar effect had op de beschikbaarheid van bepaalde producten. “Toen de voorraden slonken hadden klanten vanzelfsprekend minder keuze. Dat is het spel: exact bepalen hoeveel producten je inkoopt. Daar heeft exposure of een marketingcampagne altijd invloed op.”

Strak inkopen

In dat proces ligt een sleutelrol voor het inkoopteam. Wegens de missie van het bedrijf is het belangrijk dat alleen producten die dreigen te worden verspild, worden ingekocht. Foodello wil niet zelf verspilling in de hand werken. “In Finland weet het inkoopteam precies hoeveel voorraden er nodig zijn.” In Nederland en België is het nog een kwestie van aftasten. “Koop ik drieduizend stuks van deze noedels, of blijven we dan zelf met overschotten zitten? Zo goed kennen we de markt nog niet.” Hoewel klanten door het op-is-op-principe soms misgrijpen, lukt het Foodello een trouw klantenbestand op te bouwen in ons land. “Over het algemeen komen mensen na een eerste bestelling snel terug. De retentie is hier zelfs hoger dan in Finland. Dat heeft er mijns inziens mee te maken dat een groot deel van de Finnen weleens bij ons heeft besteld. Dat percentage ligt lager in Nederland, maar de early adopters die hier bestellen zijn gecharmeerd en worden al snel fan.”

‘De THT-datum is de grootste oorzaak van voedselverspilling’
 

Voedselbanken

Ook producenten haken volgens Dekker steeds vaker aan. Op dit moment leveren ongeveer honderd bedrijven aan Foodello. De redenen dat ze van hun producten af willen, verschillen. Zo kan het gaan om nieuwe productverpakkingen of om seizoensgebonden voedingsmiddelen. In de webshop zijn bijvoorbeeld in januari nog volop kerstkransjes te vinden, met een houdbaarheidsdatum die nog ver in het verschiet ligt. Het gros van de producten die Foodello opkoopt, nadert die beruchte THT datum. Berucht omdat volgens Dekker hier de grootste oorzaak van het voedselverspillingsprobleem ligt. “Het is een onzichtbaar deel van de voedselketen. Consumenten hebben geen idee wat producenten allemaal moeten weggooien. Supermarkten kopen geen chocolade met een THT-datum over twee maanden.”

Een reden waarom het restpartij-concept zo goed werkt, is omdat producenten volgens Dekker zelf ook hun waste willen verminderen. Foodello is voor hen een financieel gunstige manier om van hun voorraden af te komen. “Voorheen werden grote partijen koekjes bijvoorbeeld verkocht aan veehoudersbedrijven voor varkensvoer. Ook werd een deel gedoneerd aan voedselbanken.”

Uitbreiding

Foodello wordt niet zelden geconfronteerd met het verwijt dat voedselbanken door dit concept minder producten krijgen. Voor een deel is dat waar, vindt Dekker. “Voorheen ging er inderdaad meer naar de voedselbank. Toch is het niet zo dat alle restpartijen die wij inkopen, anders aan de voedselbank werden gedoneerd. Van de drieduizend producten waren dat er misschien honderd.” Afgezien daarvan ziet Dekker een trend dat voedingsproducenten over de hele linie meer stappen zetten in het verminderen van verspilling. “Zo worden hun verliezen geminimaliseerd. Er moet dus gezocht worden naar manieren om die stroom op gang te brengen. Hoewel dat belangrijk is, is dat niet het probleem waar wij tegen strijden. Wij vechten tegen verspilling.”

Van een Fins concept wordt al snel verwacht te willen uitbreiden in Scandinavië, maar dat ligt niet in de lijn der verwachting. Vooral de bevolkingsdichtheid vormt een belemmering: boodschappenbezorging kan hier tot wel drie dagen duren. Een logischer vervolg ligt bijvoorbeeld in Duitsland, Italië of Frankrijk. Al wil Dekker hier niet op vastgepind worden. “We moeten ons nog bezinnen over een volgend land. Het kan alle kanten op.”