Covid, conflict, climate change. Deze drie ‘grote C’s’ bepalen bij elkaar alweer een tijd hoe de wereld eruitziet en een snel einde lijkt niet in zicht. Wat betekent dat voor retail in 2023? RetailTrends zocht het uit en kwam tot drie scenario's. Vandaag 'The Ugly', het meest pessimistische scenario.

Corona begon eind 2019 in China, kreeg de maanden erna de wereld in de greep en liet haar een dikke twee jaar niet meer los. Nu, drie jaar na de start, is de grootste impact van het virus terug waar het begon. China bleef veel langer dan andere landen in de wereld vasthouden aan lockdowns, met alle gevolgen van dien voor de internationale supplychains. Toen de overheid eindelijk overging tot versoepelingen, kwam er een enorme golf aan besmettingen die (delen van) het land ontregelde.

Dus zijn we in 2023 helemaal van het virus af? Dat is nog maar de vraag. Verschillende landen hebben alweer reisbeperkingen ingesteld voor Chinese toeristen. Die zullen dit jaar dus zeker nog niet massaal terugkomen naar onze steden om de winkels leeg te kopen. Met name voor de retailers in het luxesegment kan dat nog een behoorlijke aderlating betekenen. En zelfs als corona dit jaar wel definitief naar de achtergrond verdwijnt, kunnen we onze covidmindset maar beter gereed houden, betoogt Kate Ancketill tijdens NRF Retail’s Big Show in New York. Zij is oprichter en eigenaar van business futurist consultancy GDR Creative Intelligence en spreekt in die hoedanigheid over de trends die op bedrijven afkomen. “Er kunnen nieuwe pandemieën komen en helaas niet slechts om de honderd jaar. Door meer contact met wilde dieren wordt de kans dat een nieuw virus op mensen overspringt steeds groter. Het spiergeheugen dat we de afgelopen drie jaar ontwikkeld hebben kunnen we maar beter behouden om onze weerbaarheid te vergroten.”

Volgens Ancketill wordt de coronacrisis door veel marktkenners gezien als een soort brandoefening voor de almaar voortdurende crisissituatie waarin we inmiddels terecht zijn gekomen. Niet voor niets is permacrisis (permanente crisis) in het Verenigd Koninkrijk verkozen tot woord van het jaar. Want corona was nog niet bedwongen of Rusland viel Oekraïne binnen. “Dat heeft het herstel van covid wereldwijd vertraagd”, zegt Ancketill. “Bijna iedereen in de wereld wordt wel op de een of andere manier geraakt door de gevolgen van de oorlog op voedsel- en energieprijzen. De verwachting is dat een derde van de wereldeconomie op enig punt in 2023 in een recessie terechtkomt.”

‘Zelfs de rijksten onder ons kunnen niet meer vertrouwen op eindeloze voorraden’

In de Verenigde Staten wordt nog met enige verbazing gekeken naar hoe ernstig de situatie in Europa nu al is. “Europa ziet er anders uit en voelt anders”, verwoordt Ancketill, zelf overigens Engelse. “Moeten kiezen tussen eating or heating is al een serieus issue. In Duitsland zijn de gemeentelijke gebouwen ’s avonds niet meer verlicht. De temperatuur wordt er op maximaal 19 graden gezet. In Engeland vinden we het al helemaal normaal om met onze jas aan in een restaurant te eten, omdat we dat nog altijd liever hebben dan dat een horecazaak moet sluiten vanwege de te hoge energieprijzen. Zo erg is het al.”

En er is meer ellende. Een probleem dat elk land nu al raakt en alleen maar groter zal worden, is het tekort aan microchips. Dat komt door het gebrek aan neon, noodzakelijk voor de lasers die de chips graveren en dat voornamelijk in Oekraïne wordt gemaakt. En dan is er nog het probleem met het tekort aan zeldzame aardmetalen, die nodig zijn voor zo’n beetje alle elektronica. “Hiervan is 90 procent in handen van China”, sombert Ancketill. “De rest van Rusland.” Dat is ook voor retailers belangrijk, bijvoorbeeld om hun duurzame doelstellingen te behalen. “2030, het jaar van veel net-zero doelstellingen, is nog maar 7 jaar weg. Momenteel hebben we 4 keer minder lithium dan nodig om die doelen te bereiken.”

Kortom, de nabije toekomst ziet er donker uit. “We moeten ons klaarmaken voor het einde van de overvloed”, besluit Ancketill. “Hoe groot een economie ook is, zelfs de rijksten onder ons kunnen niet meer vertrouwen op eindeloze voorraden van energie en grondstoffen. We moeten het allemaal een tijdje doen met minder. En met minder meer voor elkaar zien te krijgen.”

Morgen deel 2 in deze serie met scenario's voor 2023: The Mild.