Tesco claimt winstgevende e-fulfilment door in haar winkels online bestelde mandjes te vullen. Deze kennis verkoopt de Britse foodretailer nu aan derde partijen via dochterbedrijf Transcend Retail Solutions. Zo wordt Tesco een soort Ocado, dat ook online retailtechnologie verkoopt. Voor Ocado is dat een kernactiviteit. Voor Tesco niet. Ocado maakt nog steeds verlies. Tesco naar eigen zeggen niet. Als dat is te verkopen aan derden, kan het een winstgevende loot worden aan de Tesco-stam.

Aan zelfvertrouwen ontbreekt het Tesco bepaald niet, getuige een opmerking op de website van Transcend, de dienstverlener in e-fulfilment die Tesco in 2024 oprichtte: “Bij Transcend geloven we dat we de code voor winstgevende e-fulfilment hebben gekraakt. Met onze unieke ervaring en diverse geteste oplossingen.”

Met de woordkeuze ‘geloven we dat’ houdt Tesco’s Transcend weliswaar nog een slag om de arm, maar ook met dit voorbehoud is de claim van winstgevendheid opvallend. Nog geen jaar oud en Transcend kan nu al iets waar het eveneens Britse Ocado al een kwart eeuw aan werkt: online structureel zwarte cijfers schrijven.

‘Door en voor retailers’

Retailtechbedrijf Ocado werd in 2000 opgericht door bankiers en verkoopt haar geavanceerde e-fulfilmentoplossingen op basis van gerobotiseerde magazijnen voor het samenstellen van online bestellingen aan 13 retailers op diverse continenten. Als Tesco-dochter is Transcend naar eigen zeggen ‘adviseur en leverancier van e-fulfilmentoplossingen door foodretailers, voor foodretailers’.

Voortkomend uit de historische kernactiviteit van levensmiddelendetailhandel, zijn de geteste oplossingen van Transcend gebaseerd op handmatige order picking in de supermarkten. Iets dat Tesco al bij 85 procent van haar online bestellingen doet.

Op 9 september 2024 meldde Tesco dat de Nieuw-Zeelandse retailer Foodstuffs de eerste klant van Transcend is. Als Tesco’s retailtech bij Foodstuffs aan de andere kant van de wereld een aantoonbaar succes wordt, volgen er zeker meerdere supermarktorganisaties, ook dichter bij huis. Dan kan Transcend veel supermarktorganisaties van een hoofdpijndossier verlossen. Want iedereen weet dat je online niet kunt laten liggen, maar weinigen kunnen dat kostendekkend, laat staan winstgevend.

In eigen beheer

Zonder megagrote investeringen in afzonderlijke e-fulfilmentcentres, zoals Albert Heijn hier in Nederland doet om de online en winkellogistiek strikt gescheiden te houden. Albert Heijn heeft 9 ‘Home Shop Centers’ van waaruit het de online bestelde boodschappen thuisbezorgt en de mandjes vult die klanten in de pick-up points ophaalt. Hiervoor investeert Albert Heijn in software en robotica die is ontwikkeld door techleverancier Swisslog.

Dat is inkoop van technologie en kennis van derden. Toch iets anders dan het in eigen beheer ontwikkelen van een e-fulfilmentoplossing zoals Tesco, die deze kennis nu via een in 2024 opgericht dochterbedrijf te gelde gaat maken. “In Nederland zou Picnic de zelf ontwikkelde technologie aan derden kunnen verkopen”, zegt logistiek expert Walther Ploos van Amstel.

Picnic houdt desgevraagd de kaarten tegen de borst. “Het klopt dat wij onze geautomatiseerde fulfilmentoplossingen inclusief de software zelf ontwikkelen”, reageert Picnic-ceo Michiel Muller. “Op dit moment hebben wij geen plannen om dit aan derden te verkopen of te leasen.”

De oplossing voor succesvolle e-fulfilment die Tesco’s Transcend Retail Solutions belooft, is gebaseerd op orderpicking in de winkels. Voor veel supermarktbedrijven is dit de meest laagdrempelige en kostenefficiënte manier om online bestellingen te verwerken. Dit kan alleen maar uit met bezorgkosten voor online klanten, en het accepteren dat de servicegraad voor winkelklanten in het gedrang kan komen.

Online voorspelbaar

“Tesco doet al 25 jaar aan store picking, dus dat moeten ze nu wel in de greep hebben”, nuanceert Ploos van Amstel. “Het hoeft geen probleem te zijn als de omzet die je online haalt en uit de winkelvoorraad levert voorspelbaar is. Dat zou bij Tesco wel eens het geval kunnen zijn. Veel online omzet bestaat uit vaste bestellingen, waarop je kunt inspelen. Bovendien, als een orderpicker in een lokale winkel een online order klaarmaakt, die anders door een winkelklant zou worden gedaan, is er geen netto effect op de winkelvoorraad en servicegraad.”

Online bestellingen die de dag erna worden geleverd, of kunnen worden opgehaald, zijn per definitie voorspelbaar. Het gaat erom dat deze mutaties snel in de logistiek kunnen worden verwerkt. “Reageer heel snel en beïnvloed de klant, bijvoorbeeld door grote en afwijkende bestellingen onmogelijk te maken en alternatieven te bieden als iets in de winkel opraakt”, adviseert Ploos van Amstel. “Anders moet je nee verkopen. Bedenk dat de winkelklant niet zo schrikt van een leeg schap. Er zijn genoeg alternatieven in de winkel.”

Optimale winkelroute

Nee verkopen is toch wel het laatste wat retailers willen. Tesco en Transcend reageren desgevraagd niet op de vraag hoe ze precies ‘de code voor winstgevende e-fulfilment hebben gekraakt’. “Onze software bepaalt de optimale winkelroute via de beste algoritmes op basis van alle online dagorders”, zegt Transcend-ceo Oliver Vogt. “We bedienen zowel bedrijven die nog maar net met online beginnen, als bedrijven die online verder willen automatiseren. Van nature geloven we in de kracht van store picking omdat 85 procent van Tesco’s online bestellingen in de winkels worden verzameld.”

De voorspelbaarheid van de online bestellingen die de dag erna worden uitgeleverd in combinatie met een excellente logistiek, zal de code moeten kraken. Naast de bestaande systemen voor de winkels gaat het hier om een systeem dat razendsnel orderdata verwerkt tot optimale looproutes per winkel, waarbij 9 zogeheten ‘Micro Fulfilment Centres’ (MFC’s) een ondersteunende rol spelen om online bestellingen klaar te maken.

Alternatieven aanbieden

“Die MFC’s zijn allemaal gevestigd in grote Tesco Extra-winkels en dat betekent dat deze allemaal worden beleverd vanuit de traditionele winkellogistiek van Tesco”, zegt Bryan Roberts, retailexpert bij het Britse Institute for Grocery Distribution (IGD). “Ze verhogen de efficiency, maar daarnaast moeten de online orderpickers in die superstores toch ook nog items uit de winkelschappen halen. Er zijn ook slechts 9 MFC’s, dus kun je ervan uitgaan dat het leeuwendeel van Tesco’s online business nog steeds via de gebruikelijke instore orderpicking gebeurt.”

Toch ontkomt Tesco niet aan het voorspellen van de verkopen, en dat brengt volgens Roberts nu eenmaal onzekerheid met zich mee. “De software waarmee Tesco voorspelt, houdt rekening met de verwachte vraag van zowel winkel- als online klanten”, zegt hij. “Uiteraard zullen er out-of-stocks voorkomen, maar een wendbaar vervangingsbeleid stelt online klanten in staat om alternatieve producten te kiezen als er eens iets niet verkrijgbaar is.”

“Tja, dat blijft altijd lastig in de operatie”, zegt Ploos van Amstel. “Blijf geweldig goed voorspellen en monitor voortdurend het gedrag van klanten online en in de winkel. Want voor je het weet gaat de winkelklant met het laatste pak pannenkoekmix naar huis en staat de orderpicker met lege handen. Dan moet je een alternatief kunnen bieden.”

Eieren, melk, bloem en een snufje zout. Zo moeilijk is dat niet.