Winkelstraten steeds leger

Winkelstraten en winkelcentra trekken steeds minder bezoekers. De nieuwste cijfers zijn dramatisch, zegt Gerard Zandbergen, algemeen directeur van onderzoeksbureau Locatus. “Uit onze tellingen blijkt een sterke teruggang van het aantal bezoekers van winkelstraten en -centra”, zo zegt hij maandag in Trouw.

De nieuwste tellingen van Locatus zijn uitgevoerd in het najaar van 2008, vlak voor het uitbreken van de crisis en zijn vergeleken met eerdere tellingen van twee of drie jaar geleden. Er zijn ook locaties die zich goed kunnen handhaven of juist meer bezoekers trekken. Over het algemeen zijn dat de winkelkernen van gemeenten met een sterke regiofunctie en een breed winkelaanbod.

“De moderne consument is doelgericht en weet precies wat hij wil. En dat zoekt hij in de grote stad”, zegt Zandbergen. Maar per saldo wordt minder fysiek gewinkeld. De Locatus-directeur schat de daling van het aantal winkelaars op misschien wel tien procent. “Kennelijk is de periode van het grote funshoppen voorbij.”

Een andere verklaring voor de afname in het winkelend publiek is internet. Twee jaar geleden kocht de Nederlander in totaal voor 3,8 miljard euro via internet. “Maar in 2008 was dat al vijf miljard”, zegt Wijnand Jongen, directeur van branchevereniging Thuiswinkel.org.

Ook Zandbergen voorziet een sterke groei van het internetwinkelen. “Nu nog hebben een paar branches daarmee te maken. Maar we kennen in dit land ruim driehonderd winkelbranches.” Jongeren zijn bovendien zo vertrouwd met internet dat ‘gewone’ winkels al snel voor hen op de tweede plaats komen.

Locatus probeert op dit moment de gevolgen over vijf á tien jaar in kaart te brengen. Maar hoofdlijnen laten zich nu al gemakkelijk schetsen. Zandbergen: “Ik denk dat over een aantal jaren nog maar weinig steden een volledige winkelfunctie overeind kunnen houden.” Per saldo zal dat leiden tot leegstand in de binnenstad.

“Winkelgebieden zullen uiteindelijk krimpen. Minder lange winkelstraten, meer winkels die worden omgebouwd tot woonhuis. Waar nu duizend winkels zijn, zullen over vijf tot tien jaar zo’n zes á zevenhonderd resten”, voorspelt Zandbergen in Trouw. In feite gaat de winkel uit de winkelstraat de aloude buurtwinkel achterna, denkt hij. "We vinden allemaal die buurtwinkeltjes hartstikke leuk. Maar in de praktijk kopen we toch elders.”