Door Nick Möller
Redactie RetailWatching

Terwijl het stof van het besluit van Blokker Holding nog aan het neerdalen is, wordt er volop gespeculeerd over de bestemming van al die winkelketens waar het concern afscheid van neemt. Alleen Blokker en Marskramer, dat als franchiseformule doorgaat, staan niet in de etalage; alle overige ketens worden verkocht. Daarbij is niet per se het hoogste bod doorslaggevend, als we topman Casper Meijer moeten geloven. Zijn wens is om de formules ‘intact’ te verkopen, aan een partij die toekomst ziet in het businessplan. Als familiebedrijf heeft Blokker Holding volgens Meijer een grote verantwoordelijkheid naar de circa 13.500 medewerkers die bij deze ketens werken. Bovendien staat hij nog altijd achter de masterplannen die vorig jaar voor alle formules zijn geschreven, maar nog niet volledig zijn uitgewerkt. Hoe staan de verschillende ketens ervoor?

Leen Bakker
Van alle ketens die te koop staan, lijken de vernieuwingen bij Leen Bakker het verst gevorderd. In het najaar van 2014 kwam de woonwinkelketen al met een nieuwe huisstijl, die niet veel later in Raamsdonksveer voor het winkelende publiek zichtbaar werd. In het nieuwe winkelconcept zijn aanpassingen doorgevoerd aan de positionering, merkbelofte en het merk- en winkelbeeld. De retailer wil zich onderscheiden van andere aanbieders door niet alleen discounters te volgen met hun prijsbeleid, maar ook toegevoegde waarde te bieden. Klanten kunnen bij een kiosk het volledige online assortiment benaderen en ook direct afrekenen met hun pinpas of creditcard. Daarnaast kan het winkelpersoneel het assortiment verkopen via een tablet.

Volgens de laatste cijfers van Blokker Holding telt Leen Bakker 2.360 werknemers, 170 eigen winkels en acht franchisewinkels, verspreid over Nederland, België en de Antillen. De winkelketen is bovenal ‘leading online’, zegt Meijer. Veel meer dan andere formules in de branche haalt Leen Bakker zijn omzet uit webverkopen. “We doen inmiddels meer dan vijftig miljoen euro omzet online. En dat gebeurt winstgevend.”

Als mogelijke kopers van Leen Bakker noemen retailexperts Rupert Parker Brady en Paul Moers respectievelijk de Deense concurrent Jysk en retailserviceorganisatie Euretco.

Intertoys, Bart Smit en Toys XL
Parker Brady en Moers zien ook voor Intertoys een toekomst weggelegd. Na de ombouw van Bart Smit en Toys XL is de speelgoedketen de absolute marktleider in de (fysieke) speelgoedmarkt, met 4.340 medewerkers en 524 winkels in Nederland, België, Luxemburg en Duitsland. Het is echter al lange tijd onrustig in de speelgoedtak van Blokker Holding. In Nederland ligt een groep franchisenemers van Intertoys dwars bij de ombouw van lokale Bart Smit-filialen, terwijl het merk Intertoys in België nog onvoldoende geladen zou zijn. Ook is Intertoys nog niet vergevorderd met de uitrol van een nieuwe winkelformule, die eind vorig jaar in een aantal proefwinkels werd geïntroduceerd.

De speelgoedketen wil de ‘magie terug in de winkels brengen’ en maakt meer ruimte voor beleving. Door te snijden in het productaanbod in de winkel is er plek voor lachspiegels, een uitkijktoren en speelpleinen. Verder wordt een deel van het speelgoed uit de doos gepresenteerd, zodat kinderen het kunnen uitproberen. De kassa is uitgerust met een slagboom, die ze na het afrekenen met een druk op de knop kunnen openen. De proefwinkels zijn ingedeeld op basis van speelprofielen. Zo ligt Playmobil niet langer bij Lego maar in de buurt van de poppen, omdat die allebei betrekking hebben op een rollenspel. Producten worden niet meer op merk gepresenteerd, maar op type speelgoed.

De proefwinkels gelden als eerste stap in de ontwikkeling van een nieuwe merkstrategie. Gedurende de proefperiode worden elementen toegevoegd en verwijderd, om zo tot een definitief concept te komen. Dit jaar wordt een begin gemaakt aan de uitrol om binnen afzienbare tijd alle winkels om te bouwen, zo is het plan van formule- en marketingdirecteur Saskia Bax. De nieuwe eigenaar van de speelgoedtak kan echter anders besluiten, beaamt Casper Meijer. Zo is het ook niet ondenkbaar dat de koper wél waarde hecht aan de naam Bart Smit.

Maxi Toys
Maxi Toys stond voor de buitenwacht als eerste in de etalage. De Belgische zakenkrant De Tijd meldde twee maanden terug al dat Blokker Holding een zakenbank heeft ingeschakeld om een koper te vinden voor de speelgoedketen, die 174 winkels en 1.160 medewerkers telt. Behalve in België is Maxi Toys ook actief in Frankrijk, Luxemburg, Zwitserland en Italië. Maxi Toys is sinds 1997 in handen van Blokker Holding. Een verkoop wordt volgens specialisten niet eenvoudig, omdat speelgoedketens onder druk staan van discounters en de opkomst van e-commerce.

Xenos
Parker Brady en Moers zijn op hun beurt sceptisch over de toekomstkansen van Xenos. “Dat assortiment is niet uniek meer, je vindt het tegenwoordig overal”, zegt Moers. Ook Parker Brady denkt dat Xenos zijn sterke positie een beetje kwijt is. “Søstrene Grene is eigenlijk een modernere versie van Xenos.” De winkelketen doet er echter alles aan om zichzelf te verbeteren, vertelde ceo Francine van Dierendonck onlangs nog op RetailWatching. Na een aantal maanden onder de radar in Den Bosch te hebben getest, opende Xenos vorige maand in Haarlem een tweede leerwinkel. Xenos heeft er een nieuw jasje gekregen, dat onder meer tot uiting komt in een nieuw logo op de pui. Andere wijzigingen die er worden getest zijn een ongedwongen looproute, winkelwagentjes en een magazijnverkoop.

De vernieuwing van de formule, met het doel de omzet- en margebijdrage te verhogen, werd vorig jaar al aangekondigd. Het resultaat van de winkelketen, die met 259 winkels actief is in Nederland en Duitsland, stond destijds onder druk. Hoe Xenos er nu voorstaat, vertelt Van Dierendonck niet. Consumenten zien de toekomst in ieder geval rooskleurig in, zo bleek onlangs uit het Retail Merkenonderzoek 2017. Xenos staat op veertien in de top twintig van retailmerken met de hoogste groeiverwachting. De grote vraag is of de consumenten daadwerkelijk wat meer naar Xenos gaan en wat minder naar Action.

Big Bazar
Nog zo’n formule die last heeft van de concurrentie van Action is Big Bazar. De koopjesketen groeide in zijn eerste zeven jaar door tot 131 vestigingen, maar leverde in 2015 voor het eerst vestigingen in. Big Bazar beschikt momenteel over 1.650 medewerkers en 123 winkels, waarvoor ruim drie jaar terug al een nieuwe formule werd geïntroduceerd. Naast een nieuwe winkelinrichting en presentatievorm onderging de huisstijl een metamorfose met een nieuw logo en nieuwe huiskleuren. In de nieuwe winkelformule bestaat de kern van elke vestiging uit beauty- en verzorgingsproducten.

Algemeen directeur Roland van Geest liet onlangs in RetailTrends weten flinke groeiambities te hebben. “Action roept dat in Nederland nog ruimte is voor zeker honderd winkels, waarmee ze boven de vierhonderd uitkomen. Dan snap je dat wij op termijn ook plek zien voor tweehonderd winkels van Big Bazar.” Waar Action vooral wil groeien over de grens, focust Big Bazar zich op Nederland en België. “Er liggen nog zoveel kansen in eigen gebied, daar hebben we onze handen vol aan”, aldus Van Geest. Hoewel Moers sceptisch is over een verkoop van Big Bazar, laat de topman via Twitter weten dat het ‘zeker goed komt’. Woensdag staan er volgens Van Geest ‘gewoon’ weer twee winkelopeningen op het programma. “En many more to come in 2017.”

Wie biedt?
Hoeveel Blokker Holding voor alle ketens wil ontvangen, vertelt Casper Meijer niet. De hoofdprijs zal het volgens Parker Brady niet worden, al denkt hij niet dat de formules in de uitverkoop worden gedaan. De retailexpert verwacht dat Blokker Holding bij elkaar zo’n half miljard tot een miljard euro voor de ketens vangt. De opbrengst hangt af het personeel dat meegaat, wat de verkoopprijs zal drukken. Meijer heeft al wat telefoontjes van geïnteresseerden gehad, vertelde hij dinsdag in een toelichting. “Die mensen heb ik gezegd dat we over een tijdje verder konden praten. Het verkoopproces gaat nu van start.”