Door Amnon Vogel
Redactie RetailWatching

Logistiek krijgt een groot aandeel in het vormgeven van de ‘sharing economy’. Dat concludeert DHL in zijn rapport ‘Sharing Economy Logistics – Rethinking Logistics with access over ownership’. Op welke manier kun je met je logistiek een rol spelen in de overgang van bezit naar gebruik? In het rapport worden verschillende modellen uiteengezet. Vier voorbeelden.

Truly shared warehousing
Meerdere gebruikers in één logistiek centrum, dat is kort gezegd waar dit model op neerkomt. Het klinkt simpel, maar in de praktijk van vandaag de dag wordt er nog niet optimaal gebruik van gemaakt. In de gevallen waar het gebeurt, is het gebruik van de ruimte weinig flexibel. Vastomlijnde hoeveelheden ruimte zijn voor specifieke perioden aan een bedrijf toegewezen, allemaal vastgelegd in contracten. Het daadwerkelijke gebruik van de ruimte gedurende die periode wordt vaak uit het oog verloren. Het concept van ‘truly shared warehousing’ lost dat op met een digitaal platform. Daarop kunnen bedrijven hun ‘overschot’ aan magazijncapaciteit delen met hun medegebruikers. Ook wordt daardoor betalen per gebruik mogelijk gemaakt. Drones en IoT-toepassingen houden het magazijngebruik in de gaten en brengen overcapaciteit snel in kaart. Dit systeem leidt tot een markt voor overtallige magazijnruimte, die nieuwe, in de buurt gevestigde bedrijven kunnen innemen.

Het ‘truly shared warehousing’-concept is bij uitstek geschikt voor retailers, stelt DHL. Inzicht in beschikbare magazijnruimte maakt het voor hen mogelijk snel te schakelen tussen verschillende dc’s, afhankelijk van waar meer vraag van hun klanten is. Daardoor kunnen zij bijvoorbeeld snelle bezorgmethodes, zoals sameday-delivery, aanbieden.

Urban discreet warehousing
De verwachting is dat rond 2050 tweederde van de wereldbevolking in steden woont. Geschikte ruimte vinden voor distributiecentra wordt daardoor steeds moeilijker. Urban discreet warehousing lost dat op door via een digitaal deelplatform ongebruikte ruimten, die geschikt zijn als opslagruimte, aan te bieden. Daarvoor kan bijvoorbeeld per product of via een lidmaatschapsmodel door de gebruiker betaald worden. Gebruikers van zo’n platform zouden door een lijst met afbeeldingen van beschikbare ruimtes in hun omgeving af te gaan een geschikte opslagplek voor dat moment kunnen vinden.

Voor retailers betekent dit model een maximalisatie van hun showroom. Met de voorraad kan flexibel en dicht bij de winkel worden omgegaan. Zo kunnen klanten een kledingstuk passen en kopen in een winkel, zonder dat ze het direct mee hoeven te nemen. In plaats daarvan treffen ze het aan bij thuiskomst.

Community goods on-demand
De bekendste voorbeelden van de deeleconomie hebben betrekking op relatief dure bezittingen als auto’s en huizen. Toch groeit ook het gedeelde gebruik van minder waardevolle producten gestaag. Denk aan het Nederlandse deelplatform Peerby. Ook hierin kan een rol zijn weggelegd voor logistieke partijen. Denk aan een netwerk van on-demand bezorgers en een bemand centraal magazijn, van waaruit het ophalen, opslaan en de bezorging van producten tussen deelplatformgebruikers wordt geregeld. Dit zou de noodzaak van het maken van afspraken om producten uit te wisselen wegnemen. Ook andere moeilijkheden van het delen zouden verleden tijd zijn: het vinden van verpakkingsmateriaal, het verpakken en verzenden. De Amerikaanse startup Shyp is een voorbeeld van een partij die daarbij helpt. Door een foto van een te delen product te uploaden, komt een on-demand koerier binnen een uur om het pakketje op te halen en tegen de laagste prijs naar de juiste bestemming te laten versturen, via een samenwerking met een breed scala aan pakketverzenders. Een groei van dit soort initiatieven zou een grote rol kunnen spelen in het faciliteren van de particuliere deeleconomie.

Logistics asset sharing
Gemiddeld rijden auto’s die in het bezit zijn van particulieren zo’n zes uur per week over de wegen. De overige 162 uur staan ze geparkeerd. Een autodeelplatform als Snappcar heeft daar een oplossing voor, door autobezitters hun voertuig te laten verhuren voor dagdelen dat ze hem niet nodig hebben. In de logistieke sector is een vergelijkbaar model denkbaar. Bezorgbusjes die in het weekend of de avonduren niet gebruikt worden, zouden via een deelplatform aan stadsbewoners kunnen worden aangeboden, die wel een busje kunnen gebruiken

Ook voor andere logistieke voertuigen liggen kansen. Ieder magazijn heeft vorkheftrucks en palletwagens die op doordeweekse dagen tijdens werkuren gebruikt worden. Buiten die tijden zouden die prima verhuurd kunnen worden aan retailers als IKEA, Walmart, en Home Depot.

Hoewel de deeleconomie veel logistieke kansen biedt, zijn er ook risico’s, weet DHL. Risicoaansprakelijkheid, verzekeringen, transparantie en bescherming van het personeelsbestand hinderen de voortgang van deeleconomie. Het grootste obstakel is het tempo van de technologische innovatie, die te snel gaat voor de bestaande regelgeving. Als gevolg daarvan ontstaan verboden op nieuwe initiatieven en protest vanuit degenen die werkzaam zijn in traditionele industrieën. Bedrijven moeten daarom samenwerken met beleidsmakers, zo besluit het rapport, om de deeleconomie vooruit te helpen op een manier waarbij alle partijen profiteren.

RetailWatching besteedt deze week elke dag aandacht aan de supplychain. Het februarinummer van RetailTrends bevat een special rond dit thema, met meer aandacht voor de lastmile van Domino’s en supplychain 4.0. Ook in het thema supplychain: hybride voorraden om de voorraadcomplexiteit onder controle te houden. Nog geen abonnee? Klik hier voor meer informatie over een abonnement op RetailTrends.