Wat gebeurde er afgelopen jaar in retailland? RetailTrends blikt terug op 2017, aan de hand van acht hoofdpunten.

De entree van Hudson’s Bay
Het was het moment dat V&D definitief zijn deuren sloot, toen Hudson’s Bay-eigenaar Richard Baker het zeker wist. Als je een nieuwe warenhuisketen wilt opzetten in de Nederlandse binnensteden, moet het nu gebeuren. 2017 moest en zou het jaar worden. 

Seinen staan op groen
Na jaren van pessimisme staan de seinen weer op groen. Een recordaantal faillissementen maakte het afgelopen jaar plaats voor maandenlang omzetgroei. Statistiekbureau CBS, dat iedere maand een update geeft over de omzet in de detailhandel, sprak in crisistijd vooral over krimp. Maar sinds dit jaar is het bij de publicatie van de cijfers niet meer de vraag óf er sprake is van groei, maar hoeveel procent de groei bedraagt.

Online giganten worden nóg fysieker
Webwinkels die de winkelstraat opzoeken, het is geen nieuw fenomeen. Het afgelopen jaar was echter een toenemend geloof van e-commercereuzen in fysieke aanwezigheid te bespeuren. Terwijl Amazon vastbesloten lijkt zijn stempel te drukken op het fysieke winkellandschap, zit zijn Chinese tegenhanger evenmin stil. De reeks fysieke initiatieven die het concern van Jack Ma in de loop van het jaar uit de hoed heeft getoverd, is gerust indrukwekkend te noemen. 

De Markthal-malaise houdt aan
Rond de Markthal in Rotterdam is het sinds de opening in 2014 vrijwel geen moment rustig geweest. Ook dit jaar zette de discussie over het succes – of het gebrek daar in – zich voort en lagen ondernemers overhoop met eigenaar Klépierre.

De opkomst van de kassaloze winkel
Ieder jaar worden er steevast weer de nodige voorspellingen gedaan over welke technologie het helemaal gaat worden in de retail. Virtual reality, augmented reality en drones zijn daarbij regelmatig terugkerende thema’s. Toch lijkt 2017 meer dan ooit in het teken te hebben gestaan van het fenomeen ‘kassaloze winkel’. De ‘seamless’ ervaring die al jaren als noodzakelijk wordt beschouwd in de online wereld, komt nu ook naar fysieke winkels. Helemaal iets van dit jaar is het niet, want Amazon Go werd op de valreep van 2016 al gelanceerd. Maar de navolging verliep in 2017 in rap tempo.

Alle hoop op koopjesevents
Retailers proberen met man en macht nieuwe koopjesdagen te introduceren om hun omzet een boost te geven. Traditionele pieken tijdens Kerst en Sinterklaas zijn niet langer voldoende. In de zoektocht naar alternatieven wordt gretig naar het buitenland gekeken. De grote vraag is wat retailers aan extra koopjesdagen als Black Friday en Singles’ Day verdienen.

Retailiconen in beweging
De afgelopen jaren gingen veel grote namen uit de detailhandel op de fles. In een relatief kort tijdsbestek werden onder meer V&D, Perry Sport, Macintosh, Free Record Shop en Schoenenreus failliet verklaard. Dit jaar bleef de schade beperkt tot spelers als McGregor, Witteveen en Phone House. Dat het aantal faillissementen is teruggelopen komt niet alleen door het economische herstel, maar ook door de transitie die door veel retailers al dan niet noodgedwongen is ingezet. Onder meer C&A en Blokker proberen het vege lijf te redden.

Stoelendans aan de top
Nederlandse retailers voerden het afgelopen jaar massaal wijzigingen door in het bestuur. De stoelendans begint in het nieuwe jaar bij topman Fred Zeegers van Bruna, die al vlak voor de Kerst op non-actief blijkt te zijn gezet. Exacte cijfers over het verloop in de top van de Nederlandse retail ontbreken, maar de lijst met in- en uittredende ceo’s is lang.