Vanaf dag één vormt creativiteit het kloppend hart van IKEA, dat dit jaar zijn 75e verjaardag viert. “Het is onze ruggengraat geworden”, stelt Karin Gustavsson. Als creative leader faciliteert ze initiatieven die de lat telkens wat hoger leggen. In het decembernummer van RetailTrends nemen we een duik in IKEA’s själl, innovatief vermogen en het bewaken van creativiteit.

IKEA lanceert elk jaar zo’n tweeduizend nieuwe producten – het concern spreekt zelf liever over ‘oplossingen voor de dagelijkse woonvraagstukken’ – in de winkels. Voor een deel van die oplossingen werkt IKEA samen met externe designers en kunstenaars als Piet Hein Eek, maar ook met andere merken. Denk aan Adidas en Sonos. Zo’n collaboration is een effectieve manier om de interne creativiteit een extra boost te geven, merkt Gustavsson. Het is één van de zeven manieren om de interne creativiteit een boost te geven:

1. Stel je bescheiden op. Uit onderzoek blijkt dat teams met nederige leiders creatiever zijn, omdat de leden zich veiliger voelen dan bij iemand een enorm zelfvertrouwen. Om bij IKEA te blijven: oprichter Ingvar Kamprad noemde de werkvloer ooit ‘de beste universiteit’ en gaf regelmatig aan dat hij ‘veel tekortkomingen had’. En ondanks zijn fortuin vloog hij nog altijd economy-class.

2. Creëer een inclusieve cultuur waarbinnen iedereen in de organisatie feedback kan geven op nieuwe ontwikkelingen. Het zorgt voor nieuwe ideeën en andere manieren om een probleem op te lossen.

3. Ga aan de slag met derden. IKEA lanceerde in 2017 bijvoorbeeld co-createIKEA: een platform om met onder meer klanten, startups en designers tot nieuwe producten en inzichten te komen.

4. Blijf openminded. Ontmoet nieuwe mensen, ga naar nieuwe plekken. Kijk rond in steden en ontdek nieuwe dingen. Het kost misschien tijd, maar als je die nieuwsgierige bril eenmaal op hebt, gaat het vanzelf.

5. Leg parameters vast. Het lijkt tegenstrijdig, maar creativiteit is iets anders dan zonder enige vorm van een kader nieuwe dingen bedenken. Sterker nog: wie te veel vrijheid heeft, gaat voor de standaardoplossing. Een tijdspad en elementen waaraan een idee moet voldoen zijn onmisbaar. Denk aan de vijf aspecten van IKEA’s democratisch design.

6. Benader innovatie als een experiment. Een wetenschapper heeft niet gefaald als zijn hypothese onjuist blijkt. Het enige wat hij hoeft te doen om zijn werk goed te doen, is experimenteren, data verzamelen en eventueel nieuwe hypothesen op te stellen. Met deze aanpak wordt het gemakkelijker om nieuwe ideeën in te brengen. Er hangt immers geen geslaagd- of gezakt-label aan.

7. Fake it until you make it. Uit onderzoek van Amerikaanse psychologen blijkt dat je tot originelere oplossingen komt als je net doet alsof je creatief bent. De onderzoekers verdeelden de proefpersonen in groepen en lieten hen nadenken over alledaagse voorwerpen als boeken en kleding. De groep die de objecten moest benaderen als een dichter dacht creatiever na dan de groep die zich moest opstellen als een bibliothecaris. Dit fenomeen staat bekend als het ‘creative stereotype effect’. 

Lees het volledige interview met Karin Gustavsson in het digitale magazine. Nog geen member van RetailTrends? Ontdek de mogelijkheden voor een membership.