We zijn een nieuw decennium begonnen en naast vooruitkijken betekent dat ook terugblikken. De retail zoals we die kenden in Nederland is in tien jaar enorm veranderd. En dat heeft met name te maken met de scheiding online / offline.

Winkelen anno 2020 is niet meer wat winkelen anno 2010 was. Waar je destijds je spullen in een supermarkt, groothandel of speciaalzaak kocht, heb je vandaag de dag een enorme keuze uit verschillende sites die je het gemak geven om vanuit huis een product te bestellen en die bestelling dezelfde dag nog op de deurmat geleverd te krijgen. E-commerce heeft de retail, in Nederland en wereldwijd, compleet op zijn kop gezet en onherkenbaar veranderd.

Die cijfers werden nog eens benadrukt door het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) dat in de laatste dagen van 2019 nog een rapport uitbracht dat terugkeek op het afgelopen decennium. Uit dat rapport viel op te maken dat het ontzettend goed is gegaan in de afgelopen tien jaar met de webwinkels: Het aantal webshops verdrievoudigde tot 40,000, het aantal Nederlanders dat iets kocht bij een webshop steeg en de omzet van de online winkels ging ook omhoog. Tegenover die groei stonden echter ook minder positieve cijfers, met name voor de stenen winkels. Waar er in 2010 nog 97,000 fysieke winkels waren in Nederland, waren dat er op 1 januari 2019 nog maar 86,000: een afname van 11 procent. Daarbij ging het met name om de winkels die hun concurrentie in de onlinemarkt hebben gevonden: kledingwinkels, muziekwinkels en andere speciaalzaken.

Snelheid, keuze en beleving
De groei van de e-commerce in de afgelopen tien jaar valt goed te verklaren. Enerzijds loopt de groei parallel met een ontwikkeling die we in de hele maatschappij zien, namelijk dat technologie verweven met zo goed als alles raakt. We doen steeds meer op het internet, we zitten elke dag uren op onze mobiele telefoon of laptop. Technologie bepaalt ons leven en e-commerce is daar een goede bevestiging van.

Maar anderzijds is het ook een hele logische keuze die klanten maken als ze voor een online winkel kiezen. In verschillende opzichten is het concept van de traditionele winkel achterhaalt. Een traditionele winkel hanteert openingstijden, beperkt zich aan één (of meerdere) vaste fysieke locaties en vaak ook aan een categorie producten. Een webwinkel is altijd open, kan op dezelfde dag aan huis bezorgen en met name de grotere platformen bieden een enorme verscheidenheid aan producten. Online brengt gemak en beleving.

Een schrale troost is wellicht dat de retail niet de enige sector is die geraakt wordt door het succes van online mogelijkheden. Consumenten hebben steeds meer te kiezen en hoeven niet eens meer de deur uit om die keuzes aangereikt te krijgen. De entertainmentsector ziet het bijvoorbeeld gebeuren: mensen spelen hun casino spel liever bij Betway dan in een traditioneel casino, omdat er meer keuze is en ze ook nog eens live tegen een dealer kunnen spelen, waardoor de casino ervaring al helemaal naar huiskamers wordt gebracht. Bioscoopbezoekers kijken liever naar Netflix dan dat ze helemaal naar de bioscoop gaan, omdat ze ook veel meer keuze hebben en ook bijvoorbeeld interactieve series kunnen zien, en de hoge kwaliteit beeldschermen van tegenwoordig ook een goede ervaring beloven.

De oplossing?
Is het dan helemaal verloren voor de fysieke retail? Zien we straks spookwinkelstraten met alleen maar gesloten etalages? Dat ligt volledig aan het ondernemerschap van de winkelhouder. Het is namelijk nog niet te laat om mee te doen en in de wereld van de online retail te springen. Sterker nog: als je al over een fysieke winkel beschikt, dan beschik je over een voorsprong ten opzichte van je mogelijke concurrenten die alleen een online vestiging hebben.

Het gaat hier om het concept multichanelling. Zoals de naam al zegt, gaat het hier om meerdere verkoopkanalen. Naast de offline vestiging, waar traditionele klanten hun producten kunnen aanraken, van dichtbij kunnen bekijken en indien mogelijk kunnen uitproberen of passen, is er een online winkel voor mensen die de voorkeur geven aan webwinkels. Door aanbiedingen op verschillende kanalen te plaatsen, maak je verschil tussen de kanalen maar zet je ze alsnog optimaal in.

Het resultaat mag er zijn: uit onderzoek blijkt dat de retailconcepten die jaarlijks het meest omzet draaien de winkels zijn die multichannelen, en dus online en offline op een goede manier met elkaar combineren. Retail is dus veranderd in de afgelopen tien jaar, en wie weet hoe het er in nog eens tien jaar uit zal zien. Maar als je vandaag de dag een moderne zaak wil zijn met juichende verkoopcijfers, dan weet je in ieder geval wat je te doen staat.