Scheltema was praktisch buren van het Canadese warenhuis Hudson’s Bay op het Rokin in Amsterdam. De twee partijen werkten goed met elkaar samen. Nu is het warenhuis weg, is de samenwerking van de baan en staan er in de buurt van de boekhandel zo’n vier winkels leeg. Toch gaat het Scheltema voor de wind, volgens directeur Harold Zwaal. “Als we deze groei vasthouden kunnen we over een paar jaar winstgevend zijn.”

Hoe gaat het met Scheltema?
“Ik ben vrolijk, want het gaat heel erg goed met Scheltema. De eerste acht weken van 2020 hebben we 9,5 procent meer omzet gedraaid ten opzichte van de eerste acht weken van 2019. Op het Rokin staan twee grote winkels leeg. Of wacht, vier zelfs. Ik heb er totaal geen last van.”

Hoe kunt u die omzetstijging verklaren? 
“Het Rokin is helemaal verbouwd. De mensen lopen er graag, ondanks de leegstand. Oorzaak van de omzetstijging is denk ik ten eerste de aantrekkende boekenmarkt. De totale boekenmarkt groeit 3,5 procent. Scheltema groeit harder dan de markt. Dat heeft te maken met de activiteiten die wij hier ontwikkelen, zodat we consumenten nog steeds verrassen met evenementen en acties. Ook de Noord-Zuidlijn zorgt ervoor dat we meer verkeer hebben in de winkel. Zo komen er ineens klanten uit Amstelveen en Amsterdam-Noord. Scheltema is zeker wel bereikbaarder geworden. Je kunt er nooit helemaal je vinger op leggen waar de groei vandaan komt, maar alles wat je altijd hebt gedaan, waar je in bent blijven geloven en wat je bent blijven doen, zorgt er wel voor dat hetgeen je voor ogen hebt ook voor groei zorgt.”

Jullie hadden een partnership met Hudson’s Bay. Dat is met hun vertrek van de baan. Komt er iets nieuws voor in de plaats?
“Het partnership met Hudson’s Bay ging erg goed. Die omzet zijn we wel kwijt. Dan heb je het over substantiële bedragen. Die omzet gaan we missen, maar er komt niets voor in de plaats. We concentreren ons op de activiteiten van Scheltema in Amsterdam en de online activiteiten. Dat is het merk waar we voor gaan. Bij Hudson’s Bay waren we een merk onder hun vlag. Daar kon Scheltema zijn merk niet etaleren zoals wij dat wilden. Hudson’s Bay kwam op ons pad en dacht ‘dat is de bekendste boekhandel van Nederland, daar willen wij mee samenwerken’. Dat snapte ik wel.”

En jullie waren nagenoeg buren, toch?
"Ja. De relatie met Hudson’s Bay was ontzettend goed. We hadden een ontzettend goede band met ze. Wat er met hen gebeurd is, is vreselijk. In eerste instantie denk je dan aan de medewerkers die allemaal hun baan kwijt zijn en erin geloofd hebben. Hudson’s Bay is zo’n rijk bedrijf, die kunnen dat wel lijden, dus daar heb ik het minder mee te doen. Maar het is natuurlijk nooit leuk als je een bedrijf start en het niet wil lukken.”

Is de verdere afwikkeling met Hudson’s Bay verder goed verlopen?
“Alles is netjes gedaan. Ze hebben zich keurig aan de afspraken gehouden. Dus je zal mij nooit iets negatiefs horen zeggen over Hudson’s Bay. Het gezegde is ‘beter een goede buur dan een verre vriend’, maar in mijn geval is mijn goede buur een verre vriend geworden, nu ze alleen nog in Canada zitten.”

Mijn goede buur is een verre vriend geworden

Als u het voor het zeggen had, wie zou u dan als nieuwe buren terug willen hebben?
“Je hebt het niet voor het uitkiezen. Dat is één. Als ik het voor het uitkiezen had, dan zou ik er toch weer een warenhuis in willen hebben. Maar ik zou het ook niet vervelend vinden als er bijvoorbeeld een mooie store van Rituals in zou komen of een grote winkel van Coolblue. Iets in die hoek, al denk ik dat die panden voor hen te groot zijn. Ze passen wel mooi op de begane grond en de eerste verdieping. Dat zou heel mooi kunnen, daar zou ik meteen voor tekenen. Ik ga er niet over, maar ik teken meteen. Daarboven komen denk ik appartementen of kantoorruimte.” 

In een interview met Het Parool kondigde u aan dat er plannen waren voor een tweede Scheltema-winkel in Amsterdam. Hoe staat het daar nu mee?
“Die plannen staan nog steeds in de ijskast en daar blijven ze ook nog even staan. Het is een serieus plan, maar nog even te vroeg. Het is niet zo geweldig geweest in de boekenbranche de afgelopen twee jaar. Dus dan is het niet verstandig om het nu te doen. Wel heeft Scheltema afgelopen jaar de reisboekhandel Pied à Terre overgenomen. Die zat bij Overtoom en is nu bij Scheltema ingetrokken. Dat gaat waanzinnig goed.”

Was de vorige eigenaar van Pied à Terre op zoek naar een overnamekandidaat?
“Ja, de vorige eigenaar organiseerde zelf ook reizen en deed de boekhandel erbij. Zijn passie is reizen, maar hij kwam erachter dat hij reizen en de boekhandel niet kon combineren. Daarom zocht hij naar een partner die dat in zijn ogen wel zou kunnen. Dat zijn wij geworden. Het is ontzettend leuk. Je krijgt er nieuwe klanten door. Ook klanten die nog niet eerder in onze boekhandel geweest zijn, dus daar zijn we heel gelukkig mee.”

Scheltema draait nog altijd verlies. Gaan de positieve cijfers van het begin van 2020 ervoor zorgen dat de toekomst van de boekhandel er weer wat rooskleuriger uitziet?
“De hogere omzet helpt zeker mee aan een hogere winst. Met deze ontwikkeling trekken de cijfers weer een beetje bij, maar dat betekent niet dat je meteen uit de rode cijfers komt. We hopen dat als deze trend doorzet en Scheltema deze groei een paar jaar op rij realiseert, dat we dan winstgevend kunnen zijn. Hoeveel jaren dat nog duurt, durf ik niet te zeggen. Ik wil geen voorspelling doen.”