Het is wat; ben je al maanden bezig met het openen van een nieuwe winkel, komt ineens het coronavirus om de hoek kijken. De hele economie ontwricht, alle hygiënemaatregelen opgeschaald en al het klantcontact gebeurt op minstens anderhalve meter afstand. Wat doe je dan met je geplande winkelopening: uitstellen of in afgeslankte vorm voortzetten? 

“Van tevoren hinkten we op twee gedachten”, vertelt Joël Timmerman, medeoprichter van schoenenwinkel SchoenenZaken. “Of we doen even helemaal niets en parkeren de winkelopening even voor een later moment, of we gaan door.” SchoenenZaken had voor 4 april de opening van zijn nieuwe winkel in Zwolle op de planning staan, de tweede winkel van de retailer die ook al een vestiging in Groningen heeft. “Je weet niet hoe lang de coronamaatregelen nog duren en we hadden onze financiering rond met de bank. Dat geld was dus al gereserveerd”, zegt Timmerman. “Als je je geld voor andere dingen gaat gebruiken dan kan het zijn dat je straks helemaal geen winkel hebt in Zwolle, maar wel een pand waar je huur voor moet betalen.”

Uiteindelijk heeft de retailer er dus voor gekozen om de opening van de nieuwe winkel in een afgeslankte vorm (en met inachtneming van de coronamaatregelen) te openen. Die soft opening zorgt ervoor dat je niet zoveel reuring in de stad kan veroorzaken als je normaliter misschien zou doen. Maar net als in Groningen hobbelt het aantal klanten in Zwolle ook mondjesmaat door. “Er zijn wel wat mensen op de been die toch even om het hoekje komen kijken”, vertelt Timmerman. Zodra het weer kan, wordt de opening nog eens dunnetjes overgedaan.

'Vijftig tot zestig procent van de omzet'
Het heeft wel financiële gevolgen voor de jonge retailer om nu een winkel te openen. Momenteel draait SchoenenZaken zo’n vijftig tot zestig procent van de gebruikelijke omzet. Het stuk van de omzet dat normaal gesproken gebruikt wordt om bijvoorbeeld leveranciers en de interieurbouwer van te betalen, ontbreekt nu. “We hebben goede afspraken gemaakt met de partijen om ons heen, met de interieurbouwer en de leveranciers. Tegen hen hebben we gezegd dat we de betalingen van de hele verbouwing iets moeten spreiden om het overzichtelijk te houden”, vertelt Timmerman. Het bedrijf bestaat sinds 2017 en heeft zoals het zelf zegt ‘niet even een enorme buffer op de bankrekening staan’. De spaarcenten zijn grotendeels naar de winkel in Groningen gegaan en een deel van de winst is gebruikt voor de winkel in Zwolle. “Het is eigenlijk wel heel goed gelukt. Iedereen wilde meewerken.” Doordat de winkel in Groningen door het coronavirus wat minder bezetting nodig had, waren er bovendien handen vrij om in Zwolle te klussen aan het nieuwe filiaal.

Zou de ondernemer het andere retailers aanraden om ten tijde van de coronacrisis een nieuwe winkel te openen? “Dat vind ik lastig. Iedereen heeft zijn eigen situatie. Ik kan niet in andermans bedrijfsvoering kijken, dus ik kan heel makkelijk zeggen 'doe het wel', maar iedereen moet zijn eigen afweging maken”, vertelt Timmerman. Voor de winkel in Zwolle geldt dat de winkelopening wat later in het seizoen gepland stond omdat het pand eerst nog overgenomen moest worden. “Er gaat een tijd komen dat de economie weer aantrekt en dan kun je maar beter zorgen dat je alles weer voor elkaar hebt in plaats van dat je dan pas aan de bak moet.” Tot die tijd hoopt Timmerman dat iedereen zijn weg kan vinden in de huidige situatie en dat de binnensteden ‘een beetje aan de pruttel gehouden kunnen worden’. “En dat er niet te veel faillissementen gaan komen, dat zal toch wel fijn zijn.” 

De start van het tuin- en klusseizoen
Een retailer die ook midden in de coronacrisis een winkelopening gepland had, is Gamma. In Tilburg-Noord zou de nieuwste aanwinst van het doe-het-zelfconcern komen. En hoewel Noord-Brabant met een flinke corona-uitbraak te maken had, had dit verder geen gevolgen voor Gamma. “De voorzorgsmaatregelen die we daar getroffen hebben, zijn niet anders dan bij onze andere Gamma-vestigingen”, vertelt Laurens Miedema, manager marketing en communicatie bij de retailer. Het bedrijf had tijdens de inrichting en de bouw van de nieuwe winkel geen last van coronagerelateerd ziekteverzuim. De winkel was ‘simpelweg klaar voor de opening’. Het openen van de winkel stond gepland in de week voor Pasen, het moment dat doorgaans als start van het tuin- en kluisseizoen bestempeld kan worden. De maanden april en mei zijn daarom voor de branche zeer relevant en ook dat was een reden om de opening niet langer uit te stellen. “De consument is nu bezig met deze klus, daar willen we onze klanten ook in ondersteunen”, aldus Miedema. Redenen genoeg volgens de retailer om de opening daarom door te laten gaan.

Ook voor Gamma geldt dat de winkel relatief stil open is gegaan. Het gebruikelijke openingsprogramma en het openingsfeest zijn afgeschaald. Zo zijn er geen algemene kortingen verstrekt en geen festiviteiten of demonstraties gehouden. “Oftewel, een gepaste opening gezien alle omstandigheden”, zegt Miedema. En natuurlijk zijn alle richtlijnen van het RIVM en de hygiënemaatregelen in de winkel nageleefd. Later dit jaar, als de situatie wat genormaliseerd is, zal de feestelijke opening plaatsvinden. 

“Als alle medewerkers zijn ingewerkt en je kunt alle genomen voorzorgsmaatregelen nemen, dan kan je prima opengaan”, vertelt Miedema. “Open zijn is ook in deze tijd een kans om je klanten te bedienen, retail heeft daar een taak. Met een dichte deur lukt dat sowieso niet.” Maar mocht het niet lukken om de basisrichtlijnen na te volgen, dan moet je de winkel niet opengooien, stelt Miedema.

De rol van Gamma
Het nemen van de extra maatregelen zorgt wel voor wat extra operationele kosten voor de winkel, maar gezien de rol die Gamma naar eigen zeggen vervult voor de branche, leek het de retailer de beste keuze om de opening door te laten gaan. “De kosten zijn veelal in een eerder stadium vastgelegd en dus is elke dag dat je een nieuwe bouwmarkt gesloten houdt gemiste omzet. En als je kraan lekt of andere zaken moeten gerepareerd worden, moeten consumenten bij ons terechtkunnen. Gamma heeft daarin een rol.”