Het kabinet kan gesloten winkelketens veel meer noodsteun bieden dan het nu doet. Dat blijkt uit een rondgang onder staatssteunexperts door het FD. “Nederland haalt simpelweg niet het onderste uit de kan.”

Veertig grote winkelketens, waaronder Zeeman, vanHaren en Blokker, stuurden woensdag een brandbrief naar de Tweede Kamer. De retailers wijzen erop dat zij ‘nauwelijks wat hebben’ aan het meest recente noodsteunpakket van 7,6 miljard euro, aangezien hun vaste lasten hiermee bij lange na niet gedekt worden. Met name middelgrote bedrijven, die weinig inkomsten uit het buitenland genieten, balanceren naar eigen zeggen op de rand van de afgrond. 

De verzoeken om verhoging van de maximum subsidiebedragen voor grote ketens werden tot nu toe telkens afgewezen. Volgens minister van Economische Zaken Bas van ’t Wout zou dit in strijd zijn met de Europese staatssteunregels, omdat Nederland zijn eigen ondernemingen niet mag bevoordelen. 

Volgens vijf experts op het gebied van staatssteun is die bewering ‘onjuist en misleidend’. “De minister heeft zeker niet alle staatssteunrechtelijke registers opengetrokken om grote retailers te helpen”, zegt advocaat Ali al Khatib tegen de krant. “Het is dus maar zeer de vraag of ‘Brussel’ zijn keuze dicteert. Nederland haalt simpelweg niet het onderste uit de kan.”

De Europese Commissie heeft onlangs de mogelijke plafonds voor de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) verhoogd, waardoor bijna alle bedrijven maximaal 1,8 miljoen euro aan tegemoetkoming kunnen ontvangen – mits lidstaten goedkeuring vragen bij de Europese Commissie. Omdat Nederland de plafonds niet heeft verhoogd, ligt het maximum nog steeds op 800 duizend euro. 

Het ministerie van Ecomonische Zaken erkent in een reactie dat er verruimde staatssteunkaders zijn, maar zegt nog niet te hebben besloten ‘of, en zo ja, in welke mate daarvan gebruik wordt gemaakt’. In het algemeen zijn grote bedrijven beter in staat om de liquiditeits- en solvabiliteitspositie te versterken, aldus het ministerie. Daarbij zou ruimhartiger steun voor het grootwinkelbedrijf ten koste gaan van de verruimde regels voor het mkb. Volgens staatssteunexperts gaat het echter om ‘een vals dilemma’ en had het kabinet prima beide groepen kunnen helpen.