De reis van 50 jaar Scapino
Gepubliceerd op 28 februari 2024 om 13:50
Scapino viert dit jaar zijn 50-jarig bestaan. Opgericht als familiebedrijf kende het in een halve eeuw tijd verschillende eigenaren, om uiteindelijk bij de familie terug te keren bij de persoon die het ooit van de hand deed. De retailer is anno 2024 nog steeds te vinden in het straatbeeld en opent deze maand maar liefst 4 nieuwe winkels. Daarmee lijkt de keten de wind weer in de zeilen te hebben na roerige decennia met het faillissement als dieptepunt.
Beginjaren
Scapino wordt in 1974 opgericht door Berend Ziengs, bekend van Ziengs Schoenen. Als tegenhanger van een bedrijf dat schoenen verkoopt in een hogere prijsklasse wilde de familie Ziengs ook betaalbare schoenen in groter volume verkopen. Scapino wordt daarmee een discountzaak: een sobere inrichting en lage prijzen maken de formule toegankelijk voor de massa.
Wisselende eigenaren
Halverwege de jaren 80 worden Bart en Henk Ziengs de baas bij Scapino. De zonen van de oprichter laten het bedrijf verder groeien. In 1997 verkopen de broers de succesvolle onderneming aan Vendex KBB, het tegenwoordige Maxeda. Dit luidt een periode in van veel verschillende eigenaren van de groep. In 10 jaar tijd zal het bedrijf 3 keer van eigenaar wisselen. Via de zogenaamde Six Pack Deal, waarbij naast Scapino retailers Perry Sport, Kijkshop, Siebel, Lucardi, Hans Anders Groep en Prénatal horen, komt het bedrijf in 2002 in handen van Retail Network. Dit gebeurt door middel van een management buy-out, een constructie waarbij bedrijven worden uitgekocht door het management. De bedoeling is dat de bedrijven vanuit deze holding snel een nieuw onderkomen vinden. Voor Scapino wordt die eigenaar in 2006 gevonden in de Macintosh Retail Group.
Macintosh
Macintosh Retail Group verwacht veel van de overname. In het AD wordt ten tijde van de overname gemeld dat Macintosh verwacht dat de overname direct positief bijdraagt aan de nettowinst per aandeel. Scapino behaalde over het boekjaar 2005/2006 met circa 2.950 medewerkers een consumentenomzet van circa 220 miljoen euro en is dan al jaren goed winstgevend. Scapino heeft op dat moment 184 filialen. Naar verluidt betaalt Macintosh 140 miljoen euro voor de schoenenretailer.
Macintosh worstelt echter met zoveel verschillende winkelformules. Het bedrijf zit in allerlei verschillende sectoren en besluit zich na veel wikken en wegen te richten op enkel schoenenketens. Manfield, Dolcis en Invito, Hoogenbosch Retail Group, PRO Sport, Superconfex en Brantano zijn dan de zusterbedrijven van Scapino. Als Macintosh in december 2015 faillissement aanvraagt, vallen de ketens 1 voor 1 om. Scapino is de laatste op 8 januari.
Terug in de familie
Het is Henk Ziengs die het bedrijf redt door het voor 19 miljoen euro terug te kopen in januari 2016. Hij is 1 van de broers die het bedrijf in 1997 nog van de hand deed. Het begint bij Ziengs eigenlijk gelijk te kriebelen als het bedrijf is omgevallen. Tegen het Dagblad van het Noorden laat hij al voor de koop weten dat ‘het geesteskind van zijn vader niet de bron van de ellende is bij de investeringsmaatschappij’. Ook zegt hij dat er te veel schoenenwinkels in Nederland zijn en voorspelt hij dat er een deel nog zal verdwijnen. “Bij Macintosh had men misschien wel te weinig verstand van de markt.”
De overname van rond de 160 winkels wordt in recordtijd door de ACM goedgekeurd. Die goedkeuring is nodig, omdat het bedrijf met Ziengs nog een schoenenketen in handen heeft en daarmee dus mogelijk te machtig wordt. Door de snelheid van handelen is de kans echter het grootst dat het bedrijf levensvatbaar blijft, omdat het zijn voorraden op peil houdt. Scapino is dus terug in de handen van de familie. Tegen RTL zegt Henk Ziengs nadat de overname rond is: "Ik wil mij wederom maximaal inzetten voor Scapino en de medewerkers. Het is een goed bedrijf dat niet stuk hoeft. Dit bedrijf moet voor Nederland behouden blijven.”
Wederopstanding
In oktober 2016, negen maanden na de overname, opent Scapino zijn eerste nieuwe filiaal. Het is het begin van een wederopstanding van het bedrijf. Ziengs is namelijk direct van plan een nieuwe formule te lanceren en het aantal filialen fors uit te breiden. Hoewel de eerste winkel nog in de ‘oude stijl’ wordt geopend, is het bedrijf druk bezig te vernieuwen. Die nieuwe formule van de winkel wordt in 2017 in Nijmegen gelanceerd. De focus ligt daarbij ‘op de experience van een actief leven’, meldt vastgoedbeheerder Bouwfonds IM. “De look en feel oogt fris en vernieuwend, waarbij de consument ook zeker in de winkel verrast wordt door onder meer het brede assortiment”, stelt Monique Korting, head of asset management commercial real estate.
In het begin van 2020 komt Adem Doymaz aan het roer van de winkel. Hij krijgt de opdracht om het stoffige imago van de winkel op te frissen. Net zoals bij veel retailers gooit de coronacrisis roet in het eten, maar Scapino ziet een nieuwe kans. Scapino had namelijk al het plan om zijn e-commercetak verder uit te rollen, maar de coronacrisis versnelt dat proces. De webshop van de discounter werkt niet vanuit één distributiecentrum, maar vanuit het ship-from-storeprincipe.
Winst en groei
Anno 2024 staat in het teken van verdere uitbreiding. Scapino krijgt er deze maand maar liefst 4 winkels bij. De vestigingen in Bilthoven en Purmerend zijn sinds begin februari open. Op 29 februari volgen filialen in Zundert en Wormerveer. Eind 2024 moeten alle 178 winkels omgebouwd zijn naar het nieuwe winkelconcept. Uit de laatst bekende cijfers blijkt dat Scapino een florerende onderneming is met een nettowinst van 23 miljoen euro. Henk Ziengs lijkt zijn belofte uit 2016 na te komen en het bedrijf voor de Nederlandse winkelstraat te behouden.