Elke dag gaan voor de beste kwaliteit. Dat vraagt om eindeloze inspanning en een tomeloze toewijding. In het geval van speciaalzaak Landwaart Culinair betekent het zelfs dat je de wereldkampioen ijsmaken laat invliegen uit Frankrijk om medewerkers de fijne kneepjes van het ambacht bij te brengen. “Ik ben nooit tevreden en wil er elke dag voor gaan”, zegt oprichter Wim Landwaart. En nu durft de doorgaans bescheiden ondernemer in ieder geval wel hardop te zeggen dat hij vindt dat hij het beste ijs van Nederland heeft.

Eenzelfde passie leggen hij en zijn team aan de dag voor de andere producten in de groente- en fruitspeciaalzaak in het Utrechtse Maartensdijk. Naast groente en fruit – de oorspronkelijke corebusiness – liggen er maaltijden, salades en sappen in de schappen. Er is ambachtelijk desembrood, gebak uit eigen patisserie, noten, delicatessen, koffie en thee. Het is pure liefhebberij. “Ik ben een echte foodgek en dol op vernieuwing. Zodra ik een nieuw product heb, moet ik het laten proeven aan de klant.”

Sterrenrestaurant

Het is een drive die zijn vruchten afwerpt. In de loop der jaren weten steeds meer foodliefhebbers de speciaalzaak te vinden. De omzet is omhoog geschoten, zo vertelt de ondernemer, die daar soms nog steeds een beetje verbaasd over is. Hij ziet dat steeds meer mensen kwaliteitsbewust zijn als het om eten gaat.

De coronatijd gaf de zaken een extra duw. Sinds de coronaperiode groeit de omzet met 30 procent per jaar. Hij vervolgt: “Op de vrijdag voor de eerste lockdown ben ik bij een sterrenrestaurant hier in de buurt gaan vragen of ze interesse hadden in een meter van onze toonbank. Dat was een daverend succes, zowel voor hen als voor ons. We kregen er veel klanten bij en ze zijn nog gebleven ook. Het is hartstikke druk.”

Gelukkig hebben ze bij Landwaart nog nooit van personeelstekorten gehoord en waren de huidige 60 tot 70 medewerkers niet moeilijk te vinden. Kennelijk zijn er niet alleen veel mensen die lekker willen eten, maar ook die het willen bereiden. Het team van Wim Landwaart is net zo gek van mooie producten als hij.

Boeren aan de rauwkost

Al met al is er een hoop veranderd sinds de winkel zijn deuren opende in 1987. Landwaart heeft een achtergrond in het supermarktwezen en de versbranche, waarin hij samenwerkt met achtereenvolgens zijn vader en zijn broer. In de nieuwe winkel in Maartensdijk wil hij niet alleen groente en fruit, maar ook rauwkost verkopen. Het wordt hem afgeraden, want: ‘Boeren eten geen rauwkost’. Vanaf dag 1 is het zijn meest verkochte product. De zaken gaan goed. En ook echtgenote Riet komt in de zaak werken.

Tekst loopt door onder de foto

Toch vraagt het stel zich, mede door de opmars van de supermarkten, in 1994 af of er in de toekomst te leven valt van groente en fruit. Ze besluiten maaltijden te gaan verkopen, Hollandse kost zoals stamppotten en witlofschotels. 2 jaar later breidt de winkel ook uit in oppervlakte.

Het brengt flinke investeringen met zich mee, maar de ondernemer blijft erin geloven. “Nadat ik een paginagrote advertentie had laten plaatsen met een kortingsactie voor de maaltijden liep het storm. ’s Avonds waren we nog steeds aan het werk om aan de vraag te voldoen. In 2001 hadden we een 3 keer zo grote toonbank nodig voor onze versmaaltijden.”

Appeltaart van Tineke

Landwaart weet daarnaast te groeien door steeds weer een nieuwe productgroep of tak toe te voegen. Catering is daar een voorbeeld van. En soms worden ook daaruit weer nieuwe ideeën en kansen geboren. Als een cateringklant vraagt of er misschien ook een stukje appeltaart kan worden geserveerd als dessert is dat geen probleem. Landwaart vraagt vaste kracht Tineke er eentje te bakken.

Niet veel later komt een gast van het feestje vragen of die lekkere taart soms ook in een kleiner formaat verkrijgbaar is. “’Vanaf volgende week’ zei ik meteen, want een voorzet moet je inkoppen”, zegt Landwaart. “Tot op de dag van vandaag is die appeltaart ons best verkochte product. Het was ook het begin van onze eigen patisserie-afdeling.” 

En Tineke? Die werkt er nog steeds. Alles valt of staat dan ook met een goed team, zoals Landwaart meermaals benadrukt. Zonen Willem en Eelco voegden zich erbij en zijn inmiddels eigenaar. De familie en alle andere medewerkers streven volgens hem allemaal hetzelfde doel na: het maken van producten die zo lekker, gezond en vers mogelijk zijn. De winkel ontvangt verschillende prijzen en wordt onder meer uitgeroepen tot beste Biltse ondernemer, beste groenteman van Nederland en beste banketbakker.

Winkelen gezellig maken

Toch is lekker eten en drinken niet de enige motor voor het succes. Het is belangrijk je klanten te koesteren, zo klinkt het. “Mijn vader zei altijd dat de meeste mensen niet van winkelen houden en dat het daarom onze taak was om het gezellig te maken. Dat zit er nog steeds in”, zegt de ondernemer.

“We treden op als gastheer en gastvrouw, schenken een kopje koffie in met een zelfgemaakt koekje en er is tijd voor een praatje. Dat maakt een bezoek bijzonder. Voor de feestdagen is het hier soms zo druk, dat de mensen buiten in de rij staan te wachten. Eigenlijk vind ik dat niet zo leuk. Om de wachtenden in de winter warm te houden heb ik al eens 200 bitterballen laten aanrukken. De laatste jaren schenkt een barista koffie en wordt er kerst- en paasbrood uitgedeeld. Dat mensen blijven wachten vind ik nog steeds heel bijzonder.”

Witte truffelboter

De klantenkring van Landwaart is breed en is simpelweg te kenschetsen als een groep mensen die van lekker eten houdt. Of ze nu uit de buurt komen, of uit plaatsen als Deventer, Arnhem, Nijmegen of Oostvoorne.

Het is geen reden voor het Landwaart-team om achterover te leunen. Een mooie omzet op de zaterdag is absoluut fijn. Maar op maandag begint het werk gewoon weer van voren af aan. De zelfverklaarde foodgek is doorlopend op zoek naar manieren om de klanten te blijven verrassen.

Hij vertelt: “Ik ga regelmatig op reis om nieuwe producten te vinden en op ideeën te komen. Vaak neem ik een medewerker mee. En zo kom ik dan terecht bij een truffelboer in Italië omdat ik witte truffelboter wil maken voor de kerst. Die me vervolgens weer doorverwijst naar de beste botermaker in Wallonië. Zijn boter verkopen we nu ook. Zijn witte truffelboter bijvoorbeeld, zó lekker en nergens anders te krijgen. Ik probeer veel uit. Op dit moment richt ik me op het fermenteren van sappen. Zo blijven de gezonde eigenschappen zoveel mogelijk behouden.”

Je moet het kunnen uitleggen

Toch kon de foodondernemer aanvankelijk helemaal niet koken. Hij bekwaamde zich erin door mee te draaien bij anderen. Zoals de traiteur in Brugge aan wie hij vroeg of hij er een poosje mocht werken. “Ik ga voor de beste kwaliteit maar wil ook snappen en kunnen uitleggen waaróm het goede kwaliteit is”, zegt hij.

Tekst loopt door onder de foto

“Een paar jaar geleden ben ik ook begonnen met brood. Desem, want dat is gemaakt van gefermenteerd deeg en daarmee gezonder en ook lekkerder. Iedereen verklaarde me voor gek. Inmiddels is het 1 van onze hardst groeiende producten. ‘Zulk lekker brood heb ik nog nooit gegeten’ klinkt het soms in de winkel. Dan ben ik best trots.”

Niet alles lukt

Nu is de culinair ondernemer er ook de man naar om meteen op te merken dat niet alles lukt. Zo sloegen de maaltijden die nu zo grif over de toonbank gaan, in het begin niet aan. Ook bezorgde de uitbreiding van de winkel met de aankoop van 500 extra vierkante meters in 2008 hem wel een paar slapeloze nachten. Die ruimte moet je ook maar weer zien te vullen. 

“Gelukkig zijn we altijd goed blijven draaien. De winkel is alweer te klein. Onze bakkerij en de keuken waarin de maaltijden worden bereid, zitten inmiddels in een ander gebouw”, zegt hij. “Dat is een wens voor de toekomst: een pand met alles onder 1 dak. Met een grotere belevingswinkel dan nu. Dan kunnen we alles nog beter laten zien.”