Na 43 jaar trekt Blokker zich terug uit België en Luxemburg. De keten leed er al jaren verlies en wist het tij niet te keren. De 123 winkels worden verkocht en omgebouwd tot een discountformule. Waar ging het mis en wat komt er voor Blokker in de plaats?

Dinsdag 18 februari 2020: D-Day voor de ongeveer 670 medewerkers van Blokker in België en Luxemburg. De directie van Blokker had een zogenoemde ondernemingsraad bijeengeroepen op het hoofdkantoor in Lier, in de provincie Antwerpen. Er was wat te melden. Het zou geen goednieuwsshow zijn, zoveel was duidelijk. Maar naar wát er precies verteld zou gaan worden, was het gissen.

"We houden met diverse scenario's rekening", zei secretaris Marc Jacobs van vakbond ACV Puls. "Het is een beetje koffiedik kijken." Wat hij al wel wist: Blokker had alle 123 filialen in België en Luxemburg doorgelicht. De resultaten van die audit zouden tijdens de bijeenkomst worden gepresenteerd, waarna Blokker zou vertellen wat de vervolgstappen zouden zijn. Jacobs zei de indruk te hebben dat Blokker het wat beter doet dan een jaar geleden. "Maar de zure appel is nog niet door."

Zou Blokker laten weten dat het einde verhaal is voor België? "Als je naar de uitspraken van de specialisten in de retail luistert, dan zijn de vooruitzichten niet zo positief. Maar de directie beweert het tegendeel: ze zeggen nog altijd vast van plan te zijn om Blokker België op de rails te houden. Of dat de realiteit zal zijn, moeten we afwachten. We hopen dat het zal meevallen."

Een moeilijk dossier
Jacobs mócht ook hopen. Eigenaar Michiel Witteveen, de ceo van Mirage Retail Group, leek eind vorig jaar de handdoek nog niet te willen werpen. "Op dit moment denken wij niet aan stoppen, we zetten nog steeds alles op alles voor succes", zei hij in het novembernummer van RetailTrends. "België is altijd een moeilijk dossier geweest. We hebben allerlei maatregelen genomen om dat te veranderen. We zijn meer gaan verbelgen, dus de collectie is aangepast op de Belgische consumenten. Zij zijn veel minder op prijs en veel meer op sfeer en gezelligheid gericht, daar hebben we echt veel aan veranderd. De Belgen zullen dit najaar moeten bewijzen dat ze het kunnen."

En dat konden ze blijkbaar niet. Er is besloten om de 123 winkels van de hand te doen, bleek dinsdag. Ze worden verkocht aan de Dutch Retail Group van voormalig Aktiesport-eigenaar Dirk Bron. De winkels worden de komende maanden omgebouwd en zullen worden voortgezet als discountformule onder de naam Mega World. "In de laatste vijf jaren hebben de omzet en resultaten van de Blokker-winkels in België en Luxemburg door de moeilijke marktomstandigheden in beide landen sterk onder druk gestaan", zegt Witteveen in het persbericht. "Ondanks vele maatregelen zijn we er niet in geslaagd om deze ontwikkelingen te keren. Ongewijzigd verder gaan was door de opgelopen verliezen niet mogelijk."

Jaar na jaar verlies
En die verliezen zijn er al sinds 2014. De omzetten daalden jaar na jaar, tot zo'n zestig miljoen euro in 2019. In 2016 werd er al eens flink ingegrepen: 63 winkels in België werden gesloten, maar ook dat zette geen zoden aan de dijk. Blokker lanceerde daarna diverse testwinkels. Het plan: een concept vinden dat wel succesvol is en dat vervolgens doorvoeren in alle winkels. Maar nee, tot een grote uitrol kwam het niet. De Nederlander Geert Kampschoër, de nieuwe directeur België, zette afgelopen zomer alle renovaties stil. Tegen de Vlaamse zakenkrant De Tijd: "Ik heb beslist de verbouwingen van de Belgische winkels stop te zetten tot we beter weten welke richting we uit willen."

Die richting is nu duidelijk: er wordt vol ingezet op Nederland, waar Blokker het ook lastig heeft. Op oudejaarsdag bleek dat de holding in 2018 344 miljoen euro verlies leed - net als een jaar eerder - en dat de omzet halveerde naar 817 miljoen euro. "Door de verkoop van Blokker België kan het management van Blokker Nederland zich volledig concentreren op de verdere verbetering van de performance van Blokker in Nederland", zegt Witteveen.

Vakbondsman Jacobs weet wel waar het misging in België. "Ze is niet mee-geëvolueerd met de retailtrend van internetverkoop. Ook kon ze moeilijk inspelen op discounters die zich aanboden en dikwijls in hetzelfde assortiment zaten als Blokker, zoals Action. Multichannel moet er vandaag de dag standaard ingebakken zitten. Wanneer je die trend niet gevolgd hebt, is het heel moeilijk om daar nog aansluiting bij te vinden. Dat is het probleem bij Blokker geweest."

De pogingen die Blokker ondernam, waren volgens Jacobs too little, too late. "Men heeft gezegd: we zouden mogelijk nog rendabel kunnen geraken, maar dat gaat veel te lang duren. Dan spreken we over plannen van meer dan vijf jaar en dan is het nog afwachten of het wel zal lukken. Dat zou jaar op jaar een verlies zijn. Dat wou men niet meer dragen uiteraard."

Dirk Bron, geen onbekende in België
De reddende engel bleek de Dutch Retail Group van Dirk Bron, die geen onbekende is in de Belgische retailwereld. In 2006 kocht hij vijftien Belgische winkels van de kledingketen Superconfex. De winkels moesten uitgroeien tot megadiscounters, waar sport- en modemerken tegen 'dumpingprijzen' zouden worden verkocht. Al snel deed hij er zes van de hand. Later dat jaar ging de keten failliet, nadat er een onderzoek naar fraude was ingesteld. Hoofdverdachte was Fred R., die in maart 2005 22 van de 42 Belgische Superconfex-winkels van Macintosh had gekocht.

Bron doet in België nu een nieuwe poging met een discountformule op basis van partijenhandel. "Alle winkels blijven open en ik heb er vertrouwen in dat de nieuwe formule zich kan ontwikkelen tot een gezond en winstgevend bedrijf." Het wordt een soort Action, weet Jacobs. "Maar dan bijna alleen met merkproducten." Bron vertelde dat hij al een partij elektroproducten van Philips op de kop had getikt.

Jacobs is al met al gematigd positief. Hij is blij dat alle 123 winkels openblijven en dat de ongeveer 670 medewerkers hun baan behouden, tegen dezelfde voorwaarden. "De nieuwe aandeelhouder garandeert de business voor ten minste één jaar. Dan wordt er geëvalueerd. Maar hij gaat ervan uit dat de business zal verdergaan."