Het is alweer twintig maanden geleden dat de Britten voor een vertrek uit de Europese Unie stemden. Maar vooralsnog wordt er alleen veel gesneerd tussen het eiland en het vaste land, en stapelen de vragen zich op. Ook bij retailers. Want één ding is zeker: weinig is nog zeker. Vijf scenario’s als de Brexit een feit is.

Uit een enquête van Global-e blijkt dat veel Britse retailers op hun handen zitten wat de Brexit betreft. In februari dit jaar, zeven maanden na het referendum toch alweer, was 68 procent nog niet eens begonnen met het opstellen van een Brexit-plan. Het British Retail Consortium (BRC) is inmiddels wel in actie gekomen. De branchevereniging heeft een rapport opgesteld met wensen, gericht aan de Britse regering, die moeten leiden tot een ‘eerlijke Brexit.’ Voornaamste ijkpunten: een nieuw vrijhandelsverdrag met de EU en een soepele overgang naar de nieuwe situatie. Of dat lukt is zeer de vraag.

1. Dalende pond, hogere prijzen
De Britten blijven sowieso lid van de EU tot en met maart 2019. Dan loopt de periode die staat voor de vertrekonderhandelingen met Brussel ten einde. Dat wil niet zeggen dat de Brexit zijn schaduw niet vooruitwerpt. Het eerste zichtbare effect was de daling van het pond sterling. Versus de euro is de Britse munt zo’n twintig procent in waarde gedaald ten opzichte van de situatie vóór het referendum. Dat raakt de Britse foodretail. Die is, veel meer dan bijvoorbeeld de fashion, afhankelijk van import van het Europese continent. Dat betekent dat Britse supermarkten duurder uit zijn voor veel dranken en fruit die ze in hun winkels leggen. De recente prijzenoorlog laat Britse retailers weinig ruimte om die extra kosten voor eigen rekening te nemen. Dus krijgt de consument de rekening gepresenteerd of volgen er oorlogjes met leveranciers, zoals tussen ’s lands grootste supermarktketen Tesco en Unilever. Tesco en Unilever kregen ruzie over de door het zwakke pond opgelopen prijs van een potje Marmite. Even waren de schappen van Tesco verstoken van enkele Unilever-producten. Maar de twee sloten vrede, naar verluidt door de hogere kosten inderdaad te delen.

2. Voordeel voor discounters
Inflatie maakt de consument nóg prijsgevoeliger, wat discounters in de kaart kan spelen. De Duitse ketens Aldi en met name Lidl zijn de afgelopen jaren stevig gegroeid in het Verenigd Koninkrijk (VK): samen hebben ze nu 12,2 procent van de Britse markt voor supermarkten in handen, aldus de laatste cijfers van Kantar Retail. Vanwege de Brexit voorzien experts nog een extra voordeel voor de twee. Voor hun op het continent verdiende euro’s krijgen ze nu veel meer ponden. Dat betekent dus dat ze relatief goedkoper uit zijn bij het openen van nieuwe winkels. Vooral Lidl trekt profijt. Deze keten heeft een Brits investeringsprogramma lopen van 1,5 miljard pond. Daar hoeft het nu ‘slechts’ 1,6 miljard euro voor te reserveren. Dat was 1,9 miljard euro. En er is nog iets. Aldi en Lidl lopen voorop bij de lokale inkoop van verse producten. Zo heeft Aldi in het VK als beleid dat al zijn vlees van Britse veehouders afkomstig moet zijn. De drie grootste Britse foodretailers – Tesco, Sainsbury’s en Asda – blijven daar bij achter. Dat maakt de Duitsers minder gevoelig voor wisselkoerseffecten.

3. Onduidelijke (geld)regels
Dankzij hun EU-lidmaatschap hebben Britse retailers geprofiteerd van het vrije verkeer van goederen. Over producten die op het vasteland worden ingeslagen, worden nu geen importtarieven geheven. Mochten hierover geen nieuwe afspraken gemaakt kunnen worden tijdens de Brexit-gesprekken met Brussel, dan vallen de Britten terug op de afspraken van de Wereldhandelsorganisatie. Dat betekent dat over geïmporteerde levensmiddelen een toeslag van gemiddeld 22 procent geheven zal worden, iets waarover de British Retail Consortium de noodklok heeft geluid. De Britse regering zal er veel aan gelegen zijn dit scenario te voorkomen. Maar of men ook zo rouwig is om afscheid te nemen van enkele Europese regels, is de vraag. Een door E-commerce Europe geïnterviewde Britse verkoper van speelgoed voorziet een scenario waarin de Britse productregels naar verloop van tijd gaan verschillen van die van de EU. Hij vermoedt dat aanbieders uit de 27 resterende EU-landen het VK dan links laten liggen, zodat daar minder keuze voor consumenten ontstaat met – opnieuw – hogere prijzen als gevolg.

4. Personeelstekort dreigt
Hét thema tijdens het Brexit-referendum was immigratie. Veel Britten vinden dat er te veel buitenlanders naar hun land zijn gekomen en willen dat de instroom wordt beperkt. Ze denken daarbij vooral aan de komst van goedkoop, laagopgeleid personeel uit Oost-Europa. Zij moeten na de Brexit niet zomaar meer het land in kunnen komen. Als die wens wordt gehonoreerd, en premier Theresa May heeft dat beloofd, worden retailers opgezadeld met hogere personeelskosten of zelfs tekorten, zo is de verwachting. Maar, niet direct. Want zoveel personeel uit andere EU-landen is er niet werkzaam in de Britse retail; slechts een op de twintig medewerkers. Toch is er wel een indirect effect. In de toelevering – transport, voedselverwerkingsindustrie – zijn ze veel steviger vertegenwoordigd. In dit segment is bijna een op de drie werknemers afkomstig uit een ander EU-land (bron: Food and Drink Federation). Andrew Opie, directeur voeding en duurzaamheid van het British Retail Consortium, waarschuwt voor mogelijk ‘significante verstoringen’ in de voedselketen.

5. Internationale koopjesjagers
Toen duidelijk werd dat de Britten voor de Brexit hadden gekozen en het pond aan zijn daling begon, verschenen er op Twitter direct tips voor koopjesjagers: ga naar Amazon UK. Daar is het in euro’s nu, zelfs na de hogere bezorgkosten, veel goedkoper. Voor Amazon is het VK, na de VS, het beloofde land. Hier begon de Europese verkoop van versproducten en experimenteert het bedrijf met bezorging via drones. De naderende Brexit heeft de Britse expansiedrift van de Amerikanen niet getemperd. Amazon heeft al dertien distributiecentra in het land en in februari werd aangekondigd dat er vijfduizend banen bijkomen. De vraag is wel of de levering van goederen over de grens na de Brexit nog wel zo makkelijk zal gaan voor Amazon UK. Ook kan het bedrijf geraakt worden door een afnemend aanbod van goedkoop personeel uit andere EU-landen. Ocado, de Britse onlinesupermarkt, zal last ondervinden van hogere importprijzen. Daar staat tegenover dat het bedrijf denkt dat zijn technologie nu interessanter – want goedkoper – wordt voor retailers op het vasteland.

Bron: RetailTrends 11